Harry Potter đã thay đổi thế giới như thế nào?

(giaidauscholar.com) - Đêm Chủ nhật vừa qua, người hâm mộ trên toàn thế giới, trong trang phục của giới phù thủy, đã đổ ra đường ăn mừng Harry Potter And The Cursed Child (tạm dịch Harry Potter và đứa trẻ bị nguyền rủa), được coi là phần 8 và cũng là phần kết thúc của bộ truyện này. Không khí giống như trong tưởng tượng của Rowling nhiều năm trước, khi các pháp sư bắn pháo hoa mừng đứa trẻ nhà Potter.

• 'Harry Potter and the Cursed Child' – Cuốn sách bán chạy nhất ở Anh trong thập kỷ
• NXB Trẻ công bố sở hữu bản quyền tiếng Việt Harry Potter phần 8
• Cả thế giới ăn mừng 'Harry Potter và đứa trẻ bị nguyền rủa'

Chặng đường của Harry Potter sắp kết thúc nhưng con đường mà bộ truyện mở ra cho thế giới vẫn luôn thênh thang ngoài đó

Sinh ra từ khốn cùng

“Một lớp học viết có lẽ sẽ giúp ích cho bạn về sau” là lời khuyên rất tận tâm nhà NXB Constable & Robinson viết trong thư từ chối xuất bản cuốn The Cuckoo’s Calling (bản dịch Việt là Con chim khát tổ của JK Rowling. Bức thư này mới được Rowling công bố vào đầu năm nay với thái độ rất lạc quan để khuyến khích các nhà văn đừng nản lòng nếu đứa con tinh thần của họ bị chối bỏ.

Tất nhiên, đó là câu chuyện của hiện tại. Còn trước đó hơn 20 năm, khi bị tất cả 12 NXB từ chối bản thảo Harry Potter, những vệt chì trên đôi mắt của Joanne Rowling hẳn lại thêm một lần nữa nhòe nhoẹt chảy dài xuống má. Rowling đã khóc trên bản thảo Harry Potter biết bao lần.

Đam mê văn chương từ nhỏ và có sáng tác đầu tiên khi mới lên 6 nhưng viết lách luôn là điều xa xỉ với Rowling. Sinh ra trong một gia đình nghèo với những ám ảnh về túng bẫn, những văn chương bay bổng rõ ràng không phù hợp với Rowling.

Chẳng những rỗng túi, cô gái trẻ nhà Rowling còn chịu nhiều mất mát đau buồn. Người mẹ nhiều năm ốm đau bệnh tật đã ra đi vào ngày năm mới năm 1991 khi cô 25 tuổi còn cuốn sách Harry mới thai nghén ở tháng thứ 6. Hi vọng một cuộc đời mới tươi sáng hơn, Rowling rời nhà sáng Bồ Đào Nha làm giáo viên tiếng Anh.

Ở đây, cô hẹn hò với nhà báo truyền hình Jorge Arantes – người có cùng sở thích về Jan Austen, cưới nhau tháng 10/1992, sinh con gái Jessica 9 tháng sau đó và ly hôn khi con gái 4 tháng tuổi vì bạo lực gia đình.

Đau khổ, Rowling mang con gái trở về cố hương. Trong chiếc vali còm cõi nghèo túng của cô là ba chương đầu Harry Potter.

Sống trong căn hộ chật hẹp, thất nghiệp, không xu dính túi, Rowling cùng quẫn và từng nghĩ tới chuyện tử tự. Nhưng Harry thì vẫn sống mạnh mẽ trong cô, cựa mình trong những quán cà phê nhỏ khi con gái Jessica say giấc nồng trong nôi sau một chặng đường đi bộ.

Nhờ đâu Harry vẫn tồn tại, đi qua những đau thương và khốn cùng đời người? Bởi cuộc đời Harry ý tưởng đầu tiên trong đời khiến Rowling cảm thấy hào hứng đến thế. Cả thế giới phù thủy như bao trùm lên cô.

Đó là lý do tại sao Rowling thất vọng tràn trề khi phần đầu tiên Harry và hòn đá phù thủy bị 12 NXB từ chối. Và ngược lại, vui sướng vô cùng khi Scholastic Corporation đồng ý in, dù chỉ với 500 bản trong đó 300 bản phát cho các thư viện. Joanne chỉ nhận được khoản ứng trước vẻn vẹn 1.500 bảng cùng lời khuyên hãy tìm một việc khác mà làm.

Vào năm 1997, không ai tin cuốn sách sẽ thành công.

Văn hóa Harry Potter

Tất cả mọi người đều nhầm. Chỉ ba ngày sau khi cuốn sách được xuất bản, NXB Scholastic nhận được 100.000 USD từ Mỹ để nhượng quyền xuất bản Harry Potter và hòn đá phù thủy. Đây là con số kỷ lục từ trước tới nay cho một cuốn sách viết cho trẻ nhỏ.

Tính đến đầu năm 1999, riêng ở Anh đã có 300.000 bản được bán ra và là cuốn sách bán chạy nhất theo danh sách của New York Times giữa năm này. Tờ The Herald của Anh khẳng định “chưa từng thấy đứa trẻ nào có thể rời mắt khỏi cuốn sách”.

Các giải thưởng cũng đua nhau viết tên Harry Potter và hòn đá phù thủy. Những cuốn sách ít ỏi đầu tiên do Scholastic in với tên tác giả là Joanne Rowling này được săn lùng với giá cắt cổ. Một cuốn như thế được bán ở Heritage Auction 2007 với giá 33.460 USD.

Hàng thập kỷ sau phần đầu, sức nóng của Harry Potter không những chẳng giảm mà còn tăng đến chóng mặt. Mỗi một lần xuất bản sách mới là một ngày hội với cả trẻ nhỏ và người lớn trên toàn thế giới.

Tính đến năm 2013, đã có tới 450 triệu cuốn sách Harry Potter được bán trên thế giới, đưa bộ sách của JK Rowling thành bộ sách bán chạy nhất lịch sử, được dịch sang 75 ngôn ngữ. Liên tiếp bốn cuốn cuối giữ kỷ lục lượng bán ra nhanh nhất lịch sử, với phần 7 lên tới 11 triệu bản tại Mỹ chỉ sau 24 tiếng phát hành.

Bộ sách Harry Potter được đánh giá là đã làm thay đổi cả một thế hệ.

Giáo sư tâm lý học hàng đầu thế giới Adam Grant đánh giá Rowling là nhân vật có ảnh hưởng lớn nhất thế giới. Hàng trăm triệu độc giả trẻ đã có được kỹ năng sống và sự nhạy cảm qua bộ truyện Harry.

“Sách ảnh hưởng tới các độc giả khi họ còn trẻ và nhạy cảm – khơi dậy cảm hứng đọc sách cho cả một thế hệ và mở ra con đường giáo dục cho nhiều người”, ông Grant cho biết, “Bà Rowling, thế giới sẽ đẹp hơn nếu bà tiếp tục viết Harry Potter”.

Thật vậy, theo khảo sát của Renaissance Learning, Harry Potter là cuốn sách được trẻ em ở Anh tìm đọc nhiều nhất. Những đứa trẻ đọc Harry mang niềm tin rằng trong mình là cả một sức mạnh kì bí và lớn lên với tấm lòng bao dung độ lượng, theo như nghiên cứu của các trường đại học châu Âu.

Dù cuốn sách từng bị nhiều người phê phán do để nhiều nhân vật chết - ảnh hưởng từ nỗi mất mát của tác giả - nhưng trên tất cả, qua thầy hiệu trưởng Dumbledore, Rowling lan tỏa niềm tin ràng thứ mạnh mẽ nhất trên thế gian là tình yêu.

Harry Potter còn làm hồi sinh và lớn mạnh dòng tiểu thuyết dành cho thanh thiếu niên vốn đã bị ngó lơ trong một thời gian dài. Chưa bao giờ lại có nhiều người trẻ tụ tập với nhau, bàn tán say mê về một cuốn sách như vậy. Harry khiến các NXB cũng giật mình lấp đầy thị trường sách cho trẻ nhỏ đang bị bỏ ngỏ.

Với cả tỉ USD từ Harry Potter, bộ sách đưa Rowling trở thành người giàu có và tiếp tục truyền sức mạnh cho thanh thiếu niên trên toàn thế giới bằng những khoản từ thiện khổng lồ.

Cái kết viên mãn cho một chặng đường dài

Phần 7, và cũng là phần cuối cùng do nhà văn J. K. Rowling chấp bút - Harry Potter And The Deathly Hallows (Harry Potter và bảo bối Tử thần) xuất bản vào 21/7/2007, có hơn 11 triệu quyển đã được bán trong 24 giờ đầu tiên.

Và bộ truyện này cũng đi vào điện ảnh đầy thành công với hãng Warner Bros, mà mọi tập đều đạt thành công riêng, chẳng hạn tập phim Harry Potter And The Philosopher’s Stone nằm trong top 4 những bộ phim đạt doanh thu cao nhất của mọi thời kỳ.

Thành công là vậy, nhưng với phần 8 này, nhà văn J.K Rowling không trực tiếp viết kịch bản, dù đây là một vở kịch, mà chỉ hợp tác cùng nhà viết kịch Jack Thorne và đạo diễn John Tiffany sản xuất nội dung. Được biết, Jack Thorne là một cây viết xuất sắc sinh năm 1978 người Anh đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực viết kịch bản phim và soạn kịch.

Vở kịch Harry Potter And The Cursed Child  (Harry Potter và đứa trẻ bị nguyền rủa) – khởi chiếu tối 30/7 vừa qua – khiến chính Rowling ngưỡng mộ tới mức đánh giá nó là “hoàn hảo” và do đó, đây sẽ là kết thúc viên mãn cho Harry Potter.

Kịch do Rowling hợp tác viết với nhà soạn kịch Jack Thorne và đạo diễn John Tiffany đã khiến khán giả choáng ngợp bởi nội dung kịch tính cùng những màn “phép thuật” không tin nổi vào mắt mình. Ngay sau vở kịch, sách Harry Potter và đứa trẻ bị nguyền rủa cũng ra mắt trong đêm 31/7 – trùng với sinh nhật của Harry và tác giả Rowling.

Hàng triệu người hâm mộ trên thế giới đã đổ xô tới nhà sách trong trang phục giới phù thủy để ăn mừng sự kiện này. Cuốn sách thậm chí đã phá kỷ lục doanh số Harry Potter và bảo bối tử thần tại Mỹ.

Tuy nhiên, cũng có những độc giả chưa hài lòng với cuốn sách này. Cũng dễ hiểu bởi đây giống như phần kịch bản hơn là tiểu thuyết và chỉ là bản đặc biệt nhân khởi chiếu kịch.

Harry Potter và đứa trẻ bị nguyền rủa sẽ được chỉnh sửa, hoàn thiện và xuất bản vào tháng 1/2017. Bản dịch tiếng Việt sẽ tiếp tục được NXB Trẻ thực hiện và phát hành cùng lúc với thế giới.

Ngoài ra, Niantic – công ty sáng tạo nên trò chơi làm mưa làm gió trên thế giới Pokemon Go - đang tiếp tục phiên bản Harry Potter Go.

Chặng đường của Harry sắp kết thúc nhưng con đường mà bộ truyện mở ra cho thế giới vẫn luôn thênh thang ngoài đó.