Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, những trẻ dưới 9 tuổi, thậm chí mới 3 tuổi đã có biểu hiện dậy thì sớm đến khám ngày một nhiều. Trong đó, hóa chất, mỹ phẩm, hình ảnh kích dục trên tivi, đồ ăn nhanh... đều có thể là thủ phạm.
Một buổi tư vấn về giới tính cho các em học sinh. Ảnh minh họa: P.H.
Bác sĩ Đào Xuân Dũng, chuyên gia về sức khỏe tình dục cho biết, theo y văn, giai đoạn dậy thì thường kéo dài vài năm và thường bắt đầu khoảng 8 - 13 tuổi cho nữ và 9 - 14 cho nam. Chẳng hạn, trẻ nữ có các biểu hiện như: lớn phổng, cơ thể thay đổi, mông đùi nở nang, xuất hiện lông mu, lông nách... Với trẻ trai là tinh hoàn to ra, vỡ giọng, có râu...
Vì thế, nếu những dấu hiệu của tuổi dậy thì xuất hiện trước 8 tuổi ở nữ và trước 9 tuổi ở nam thì được gọi là dậy thì sớm. Căn bệnh này trước đây ít gặp, trong 100 trường hợp thì mới có 4-5 trẻ mắc, nhưng hiện nay nó ngày càng phát triển, thậm chí là trẻ mẫu giáo cũng đã bắt đầu có dấu hiệu.
Dậy thì sớm được chia làm 2 loại, dậy thì sớm thật và dậy thì sớm giả. Nếu như nguyên nhân của dậy thì sớm thật là do chính các nội tạng của trẻ (các hưng phấn từ vùng vỏ não đưa xuống) thì dậy thì sớm giả là do các bệnh lý làm tăng hoóc môn sinh dục như có u nang buồng trứng, u tinh hoàn... hoặc do lối sống.
Hiện tại khoa Nội tiết - Chuyển hóa và Di truyền (Bệnh viện Nhi Trung ương) đang quản lý hơn 200 trẻ dậy thì sớm (hầu hết trước 5 tuổi), trong đó chỉ một phần ba là dậy thì sớm thật.
"Xã hội càng phát triển, đời sống của người dân được nâng cao, sự phát triển tâm sinh lý của trẻ cũng sớm hơn so với trước khiến tuổi dậy thì của trẻ cũng sớm hơn. Tuy chưa có số liệu cụ thể, nhưng qua điều tra quốc gia về vị thành niên Việt Nam được tiến hành vào năm 2009 và năm 2004, ta có thể một phần nào đó thấy được sự thay đổi này", bác sĩ Dũng cho biết.
Cụ thể, ở cuộc điều tra thứ nhất, tuổi có kinh lần đầu là 14,5 thì 5 năm sau đã giảm xuống còn 14,21. Tương tự với tuổi mộng tinh (xuất tinh) ở trẻ trai là 15,52 (trước kia là 15,6). Trên thế giới, các nhà khoa học cũng nhận thấy tuổi có kinh lần đầu có thể giảm đi khoảng 2- 3 năm do điều kiện kinh tế-xã hội và chế độ dinh dưỡng được cải thiện.
Cũng theo bác sĩ Dũng, đây là những dấu hiệu quan trọng nhưng không phải là thời điểm bắt đầu tuổi dậy thì. Vì thế, để có thể có kết luận một cách đầy đủ về sự thay đổi của các dấu hiệu dậy thì khác thì cần điều tra thêm.
Việt Nam chưa có nghiên cứu đánh giá mức độ ảnh hưởng của lối sống đến hiện tượng dậy thì sớm của trẻ. Còn theo nhiều nghiên cứu trên thế giới thì đây là hậu quả từ sự phổ biến của các loại hóa chất, mỹ phẩm và các chất gây ô nhiễm môi trường, gọi chung là “endocrine disruptors”, những chất gây rối loạn nội tiết. Điều này dẫn đến sự phát triển sớm của các cơ quan sinh lý liên quan như vú, cơ quan sinh dục và những triệu chứng khác của tuổi dậy thì.
Ngoài ra, cũng theo các bác sĩ, việc xem TV hoặc sử dụng máy vi tính nhiều cũng có thể thúc đẩy quá trình dậy thì. Ngoài ra, đồ ăn nhanh, nhiều chất bổ, hình ảnh bạo lực, tình dục xuất hiện dày đặc trên TV cũng đẩy nhanh quá trình này.
Bác sĩ Dũng cũng khuyến cáo, dù là dậy thì sớm thật hay dậy thì sớm giả, cha mẹ cần đưa con đi khám để được điều trị sớm. Mục đích là dùng thuốc để hãm tạm thời các biểu hiện dậy thì và để giảm tốc độ trưởng thành của xương. Lý do là xương trưởng thành nhanh có thể làm cho chiều cao của các em không đạt được như tiềm năng của nó. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể cắt bỏ khối u.
Trong quá trình điều trị, trẻ cũng phải được theo dõi để điều chỉnh liều lượng thuốc. Chụp xương để đánh giá tuổi xương ít nhất mỗi năm 1 lần, định kỳ kiểm tra nồng độ hoóc môn.
Ngoài ra, cha mẹ cũng cần đặc biệt quan tâm đến vấn đề tâm lý và kiến thức cho trẻ, đặc biệt là trẻ gái như cách giữ vệ sinh hằng ngày trong kỳ kinh. Các em dậy thì sớm có thể có biểu hiện bối rối vì những thay đổi về thể chất vì thế cần giải thích để bé không hoang mang. Đồng thời, cũng cần giáo dục giới tính để trẻ biết cách tránh bị lạm dụng tình dục và mang thai ngoài ý muốn.
Mới đây, vụ việc 3 bé gái sơ sinh ở Hồ Bắc, Trung Quốc có biểu hiện dậy thì sớm nghi do uống sữa gây xôn xao dư luận. Các nhà chức trách đã phải tiến hành lấy mẫu sữa tại nhà 3 bé và trên thị trường để kiểm tra. Tuy nhiên, kết luận khẳng định chưa đủ cơ sở để nói rằng sữa là thủ phạm. Dù vậy các chuyên gia vẫn khuyến cáo, thực phẩm không an toàn (gia cầm, gia súc nuôi tăng trọng, các loại rau, quả… nhiều chất kích thích) là một trong những yếu tố gây dậy thì sớm ở trẻ.
Ngày thi đấu thứ 3 của European Open 2025 tại Sarajevo, Bosnia & Herzegovina – ngày quyết định Top 64 cơ thủ xuất sắc nhất – đã chứng kiến những màn trình diễn đáng thất vọng từ đương kim vô địch Mickey Krause và phần lớn đoàn quân Việt Nam.
Trong tháng 3/2025, đạo diễn Nguyễn Bông Mai tổ chức chuỗi sự kiện giao lưu và giới thiệu sách tại các trường đại học tại Tp. HCM, tiếp đến là Hà Nội và miền Trung.
XSTV 14/3: Xổ số Trà Vinh được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Trà Vinh quay thưởng vào lúc 16h20 ngày thứ Sáu hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên giaidauscholar.com.
XSBD 14/3: Xổ số Bình Dương được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Bình Dương quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Sáu hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN được cập nhật nhanh nhất trên giaidauscholar.com.
XSVL 14/3: Xổ số Vĩnh Long được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Vĩnh Long quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Sáu hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN được cập nhật nhanh nhất trên giaidauscholar.com.
XSMN 14/3: Xổ số miền Nam ngày 14/3/2025 gồm các tỉnh Vĩnh Long, Bình Dương và Trà Vinh. Theo dõi kết quả XSMN hôm nay thứ Sáu ngày 14/3 trên giaidauscholar.com.
Chương trình truyền hình về việc làm "Cơ hội cho ai - Whose Chance?" tiên phong tổ chức Whose Chance Megalive Hot Jobs – sự kiện tuyển dụng trực tuyến quy mô lớn đầu tiên trên TikTok và các nền tảng mạng xã hội.
Giải thưởng ảnh và video với chủ đề "Công nghệ từ trái tim – Technology with heart" năm 2025 do Thông tấn xã Việt Nam và Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội (Viettel) phối hợp tổ chức.
Một khám phá mới công bố hôm 12/3 tại Tây Ban Nha đã tiết lộ xương mặt của một “thành viên” mới tiềm năng của loài người ở châu Âu, có niên đại hơn 1,1 triệu năm trước đây. Phát hiện này đã mở ra một chương mới trong hành trình tìm hiểu về nguồn gốc loài người ở Tây Âu.
Mới đây, Cục Du lịch Macau (Trung Quốc) cho biết cơ quan này có kế hoạch tiếp tục các chính sách ưu đãi năm 2024 nhằm thu hút khách du lịch quốc tế và vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc) đến thăm Macau qua Hong Kong (Trung Quốc).
Tin nóng thể thao tối 13/3: FIFA bắt trend 'Bắc Bling'; Ngoại binh vô địch châu Âu gia nhập giải VĐQG Việt Nam; Tiền đạo bị tạt axit trở lại tuyển Malaysia, sẵn sàng đấu Việt Nam...
Tiền vệ Việt kiều Hà Lan sau 10 ngày tập luyện và 20 phút trong trận U17 Việt Nam thắng 3-0 U17 PVF CAND đã không còn xuất hiện trên sân tập của đội từ chiều nay 13/3.