Vì vậy, tiếng là “giải thưởng” song giải thưởng “vì tình yêu” thì không có thắng thua. Đúng hơn, lễ trao giải Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội luôn là ngày hội quy tụ những người yêu Hà Nội. Họ gặp nhau, chung vui, trao đổi rồi thành bạn hữu, đối tác trong các dự án nghiên cứu, phát triển thủ đô...
Đó là quan điểm của Hội đồng giám khảo cùng các chuyên gia, nhà báo về Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội. Lễ trao Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội lần thứ 8 sẽ được tổ chức vào ngày 23/9 tới đây.
Nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân: Giải thưởng “kiểu mẫu” cần nhân rộng
Đỗ Hồng Quân (Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam) là thành viên mới của Hội đồng giám khảo giải Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội năm nay. Trong lần đầu là thành viên Hội đồng giám khảo, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân nhận định: Tôi thấy Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội là hoạt động đầy ý nghĩa của các nhà trí thức, giới văn nghệ sĩ, lãnh đạo Hà Nội và báo Thể thao & Văn hóa (TTXVN) cùng gia đình cố họa sĩ Bùi Xuân Phái. Bởi, Hội đồng giám khảo của giải thưởng đã lựa chọn, tôn vinh những đóng góp dành cho thủ đô một cách chân xác và cẩn trọng. Trong quá trình họp sơ khảo và chung khảo, tôi thấy không khí trao đổi rất cởi mở, thẳng thắn và dân chủ. Vì vậy, việc các cá nhân được ghi danh trên bảng vàng danh dự của giải thưởng cao quý mang tên họa sĩ lớn của đất nước là điều đáng vinh hạnh.
Qua những hồ sơ đã được nghiên cứu trong giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội lần 8 - 2015 này, tôi thấy, tình yêu Hà Nội được trải dài, xuyên suốt nhiều thế hệ. Nó có thể xuất phát từ nhà nghiên cứu lão thành hơn 90 tuổi tới những nhà làm phim trẻ 7X 8X. Tình yêu này cũng mở rộng theo chiều kích không gian khi bất cứ ai ở bất cứ địa phương, quốc gia nào nếu cống hiến cho Hà Nội sẽ đều được ghi nhận, vinh danh. Bên cạnh đó, Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội không chỉ hướng về quá khứ mà còn hướng tới những ý tưởng có thể thành hình trong tương lai với hạng mục Ý tưởng.
Hơn hết thảy, tôi thấy chúng ta có quá ít những giải thưởng mang tên những văn nghệ sĩ như giải Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội. Vì vậy, giải thưởng như một hình mẫu lý tưởng để trong tương lai, ở các địa phương cũng như toàn quốc tổ chức các giải thưởng mang tên các văn nghệ sĩ tiêu biểu để kích hoạt sự sáng tạo.
Những đại diện tiêu biểu trong các lĩnh vực, các địa phương sẽ là người truyền cảm hứng để các thế hệ sau nỗ lực lao động, cống hiến. Nếu có nhiều hơn những giải thưởng mang tính phát hiện như giải Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội thì mọi người trong lĩnh vực văn học nghệ thuật nói riêng và các lĩnh vực khác nói chung sẽ cảm thấy sự kết nối giữa quá khứ tới hiện tại, tương lai trong dặm dài phát triển của địa phương, đất nước.
Kiến trúc sư Lê Việt Hà: Ngày “hội” vì tình yêu Hà Nội
Tôi và mạng kiến trúc Ashui.com từng có ba lần nhận giải Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội. Với tôi, điều ấy là cơ duyên, chứ không phải là chiến thắng ở một giải thưởng. Bởi, trong cuộc sống hàng ngày, có rất nhiều người yêu Hà Nội, và cống hiến cho Hà Nội theo cách riêng của mình.
Từ đó, giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội nên được nhìn như một ngày hội của những tấm lòng vì thủ đô, chứ không còn là một cuộc đua có thua, có thắng. Trong 7 năm qua, với những người quan tâm, ngày hội ấy là dịp để tôn vinh những gương mặt tiêu biểu đã có đóng góp lớn cho Hà Nội - cũng như khích lệ, kêu gọi cộng đồng tiếp tục nuôi dưỡng tình yêu và có những đóng góp thiết thực cho thành phố.
Có lẽ, chính từ giá trị ấy, tôi lại có thêm những trông đợi của mình ở Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội. 7 lần trao giải vừa qua, chúng ta đều thấy một thực tế: tình yêu mà cộng đồng dành cho Hà Nội là vô cùng, vô tận và kéo dài suốt 365 ngày trong năm. Khi tổ chức một ngày hội cho những tình yêu ấy, chúng ta liệu có cách nào để niềm vui cũng được tiếp tục nối dài, chứ không chỉ dừng lại trong dung lượng của một ngày?
Sẽ càng có thêm ý nghĩa, nếu câu chuyện về tình yêu Hà Nội được nhắc tới quanh năm, nếu những đề cử để tham gia giải thưởng liên tục dày thêm sau mỗi hành động, ý tưởng, tác phẩm... về thủ đô xuất hiện trong đời sống hàng ngày. Sẽ thú vị thêm, nếu những tình yêu Hà Nội được Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội tôn vinh sẽ không bao giờ rơi vào tình trạng “yêu đơn phương” - nếu đó là tình yêu gắn với phản ứng của cộng đồng về những câu chuyện, sự việc, thậm chí là những quyết định vội vã, làm ảnh hưởng tới hình ảnh hoặc chiều sâu văn hóa của Hà Nội. Làm được những điều ấy, tất nhiên phải cần tới sự chung sức, hỗ trợ từ cộng đồng cho giải thưởng mang tên danh họa Bùi Xuân Phái.
Hoặc, tôi cũng sẽ rất vui, nếu một ngày nào đó, một gương mặt trẻ vô danh thuyết phục được Hội đồng giám khảo về những đóng góp đặc biệt quan trọng cho Hà Nội của mình và bất ngờ được trao giải thưởng lớn. Bởi, khi tình yêu không có tuổi và thuộc về một cộng đồng vô cùng lớn, chúng ta có thể hy vọng vào những bất ngờ thú vị như vậy.
Nhà báo Toan Toan (báo Tiền Phong): Không chỉ mang giá trị của riêng Hà Nội
Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội là một giải thưởng độc đáo, với những ý nghĩa và giá trị riêng. Mới nghe lần đầu, tên gọi của giải khiến độc giả ít nhiều nghĩ rằng câu chuyện được bó hẹp trong khuôn khổ chỉ của một thành phố, một cộng đồng. Nhưng, là thủ đô lâu đời, là cái nôi văn hóa của cả nước, xét cho cùng đó lại là những vấn đề liên quan tới các giá trị văn hóa cốt lõi, cơ bản và có sức lan tỏa rộng hơn rất nhiều.
Chẳng hạn, với một Tô Hoài sống ở Hà Nội, thường xuyên viết về Hà Nội, chúng ta có thể khẳng định: ông vẫn là một cây bút lớn của nền văn học, là nhà văn lớn của mọi độc giả không phân biệt vùng miền. Với một Hoàng thành Thăng Long, dù nằm trên trục đường Hoàng Diệu tại thủ đô, chúng ta vẫn nhìn về di sản ấy trong vai trò biểu trưng của một trung tâm chính trị, văn hóa của Việt Nam trong cả ngàn năm lịch sử.
Thậm chí, với một nhà nghiên cứu chuyên sâu về Hà Nội, như Vũ Tuân Sán, một nhà nhiếp ảnh chuyên sáng tác về Hà Nội; như Quang Phùng, người ta cũng thấy ở đó những câu chuyện có tính phổ quát cao về sự gắn bó của những con người với giá trị cũ, trong thời điểm mà cuộc sống hiện đại đã ít nhiều làm những thứ ấy bị trôi vào quên lãng.
Là một nhà báo quan tâm, và từng đưa tin về giải thưởng, tôi cũng muốn nói thêm: trong thời điểm mà sự phức tạp, xô bồ đang diễn ra ngày một nhiều tại thủ đô, Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội có thể coi như lời tôn vinh và khích lệ tới tất cả những người yêu Hà Nội và cố gắng đóng góp cho Hà Nội, theo những cách riêng của mình.
Sơn Tùng - Mỹ Mỹ (Thực hiện)
Thể thao & Văn hóa Cuối tuần