Giải thưởng Bùi Xuân Phái: Dòng chảy của những tình yêu Hà Nội vẫn không ngừng lớn mạnh

(giaidauscholar.com) – Lễ trao giải Bùi Xuân Phái – Vì Tình yêu Hà Nội lần 11 – năm 2018 do báo Thể thao và Văn hóa (Thông tấn xã Việt Nam) và Quỹ Bùi Xuân Phái tổ chức diễn ra sáng nay (29/8) tại Trung tâm Thông tấn Quốc gia (số 5 Lý Thường Kiệt, Hà Nội).

• Chân dung 'Giải thưởng Lớn' Nguyễn Bá Đạm qua bộ tranh ký họa vô giá của Bùi Xuân Phái
• Sách tranh 'Lặng phố': Một 'Bùi Xuân Phái' giữa phố cổ Hà Nội thời nay
• Khởi động Giải thưởng Bùi Xuân Phái 2018: 11 năm cho một tình yêu Hà Nội

Ra đời từ tháng 8/2008, nhân kỷ niệm 85 năm ngày sinh của danh họa Bùi Xuân Phái, Giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì Tình yêu Hà Nội là sáng kiến của báo Thể thao & văn hóa (Thông tấn xã Việt Nam) và gia đình cố họa sĩ; nhằm tìm tòi, phát hiện và tôn vinh những tác giả, tác phẩm, việc làm, ý tưởng “có hàm lượng nghệ thuật và khoa học cao, gắn bó với các mặt của đời sống Hà Nội và thấm đượm một tình yêu Hà Nội”. 

Phát biểu khai mạc buổi lễ, ông Lê Xuân Thành, Trưởng BTC, TBT Báo Thể thao & Văn hóa chia sẻ: “Lễ trao giải Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội là một giải thưởng thường niên, đã khá quen thuộc trong hơn 10 năm qua, trong khán phòng lúc này có sự góp mặt của các cá nhân, tập thể đại diện cho 12 đề cử, tăng 2 đề cử so với thông lệ. Và trong đó sẽ có 6 đề cử được trao giải thưởng, cũng tăng 2 giải so với thông lệ. 

Những con số đó nói lên được rất nhiều. Bởi ban đầu khi mới thành lập giải, chúng tôi có thoáng lo ngại rằng, liệu hằng năm có liên tục xuất hiện những con người “vì tình yêu Hà Nội” hay không để BTC chúng tôi lập hồ sơ, đề cử và trao giải? Liệu trao mãi có đến ngày sẽ “hết vốn” đề cử?”.

Ông Lê Xuân Thành nhấn mạnh: “Thực tế của những năm trước và năm nay cho thấy, có một dòng chảy của những tình yêu Hà Nội vẫn không ngừng lớn mạnh trong cuộc sống đời thường vất vả, xô bồ hôm nay. Không chỉ 12 mà còn nhiều hơn nữa những hồ sơ xứng đáng được đưa vào Danh sách đề cử chính thức, và không chỉ 6 giải thưởng, mà chúng tôi cũng như HĐGK còn muốn trao nhiều hơn nữa, bởi tất cả đều là những tác phẩm, ý tưởng, việc làm truyền cảm hứng mạnh mẽ trong công chúng”. 

Ông Nguyễn Đức Lợi - Tổng Giám đốc TTXVN phát biểu chỉ đạo, biểu dương những cố gắng của báo Thể thao & Văn hóa đã duy trì phát triển giải thưởng sang năm thứ 11 với những ý nghĩa xã hội, nhân văn sâu sắc, đồng thời gửi lời cảm ơn UBND TP Hà Nội luôn quan tâm, động viên BTC. Đặc biệt cảm ơn gia đình cố họa sĩ Bùi Xuân Phái đã luôn tin tưởng, "chọn mặt gửi vàng" Báo Thể thao và Văn hóa, một đơn vị của TTXVN tổ chức giải thưởng vinh danh họa sĩ có nhiều đóng góp cho Hà Nội, vinh danh những tình yêu Hà Nội.

Thay mặt UBND Thành phố Hà Nội, ông Ngô Văn Quý Phó Chủ tịch UBND Hà Nội đến dự phát biểu ý kiến và trao giải thưởng cho cá nhân giành giải. Phó Chủ tịch UBND Ngô Văn Quý nhấn mạnh: "Hà Nội là thủ đô ngàn năm văn hiến, nơi hội tụ và lan tỏa, ở đó mỗi người con Hà Nội sinh ra lớn lên trên mảnh đất này và cũng có những người không sinh ra nơi đây đang ngày ngày cống hiến, góp phần xây dựng và phát triển Thủ đô trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Với ý nghĩa đó, Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội do báo Thể thao & Văn hóa (thuộc Thông tấn xã Việt Nam) và gia đình cố họa sĩ Bùi Xuân Phái phát động, qua 10 năm tổ chức đã động viên, hỗ trợ những sáng tác Văn học nghệ thuật, những công trình nghiên cứu tôn vinh Hà Nội, đồng thời khích lệ cho những hành động bào vệ vẻ đẹp của Hà Nội ngàn năm văn hiến. Thay mặt Lãnh đạo thành phố Hà Nội, tôi ghi nhận và đánh giá cao những đóng góp của báo Thể thao & Văn hóa (Thông tấn xã Việt Nam) trong việc sáng lập và duy trì được một giải thưởng có mục tiêu hết sức cao đẹp đó".

Tiếp đó, nhà thơ Bằng Việt, Chủ tịch Hội đồng giám khảo đã báo cáo vắn tắt về công tác chấm giải, chất lượng giải thưởng năm nay và công bố danh sách đề cử Giải thưởng lần 11 năm 2018.

Trên cơ sở theo dõi chặt chẽ các hoạt động "vì tình yêu Hà Nội" trong thời gian gần  1 năm, từ 8/2017 đến 7/2018, Ban sơ khảo đã chọn ra hơn  40 tác giả, tác phẩm, ý tưởng, việc làm thỏa mãn các tiêu chí chung của Giải thưởng Bùi Xuân Phái –Vì tình yêu Hà Nội, tiến hành thu thập tư liệu, lập hồ sơ bước đầu để trình lên Hội đồng giám khảo.

Sau 2 vòng chấm, Hội đồng giám khảo đã có sự đồng thuận cao trong việc chứng nhận 12 đề cử chính thức của Giải thưởng và trao 6 giải thưởng trên 4 hạng mục giải.

Kết quả, giải Ý tưởng - Vì tình yêu Hà Nội được trao cho Đề xuất bảo tồn và phát huy di chỉ Vườn Chuối của PGS Nguyễn Văn Huy và các nhà khoa học.

Lên nhận giải thưởng, PGS Nguyễn Văn Huy chia sẻ: “Tôi rất xúc động và bất ngờ được trao giải thưởng đặc biệt này. Xin cảm ơn BTC, hội đồng giám khảo đã tín nhiệm ý tưởng của chúng tôi. Qua đây chúng tôi mong muốn giữ gìn những bẳng chứng lịch sử có 3.500 tuổi ở Vườn Chuối nằm tại thôn Lai Xá, Kim Chung, Hoài Đức Hà Nội, bởi đây vừa là nơi cư trú vừa bằng chứng hiếm hoi về những cư dân đầu tiên của Hà Nội”.  

2 giải Việc làm – Vì tình yêu Hà Nội được trao cho việc xây dựng “phố bích họa” Phùng Hưng do UBND quận Hoàn Kiếm, Korea Foundation và UN-Habitat phối hợp thực hiện trong khuôn khổ dự án hợp tác chung Việt Nam - Hàn Quốc mang tên Nghệ thuật cho một không gian sống tốt đẹp hơn và việc hiến tặng cho Hà Nội hai mỏ neo cổ nhiều giá trị của ông Quách Văn Địch. 

Phát biểu sau khi nhận giải ông Quách Văn Địch cho biết: "Tôi tặng 2 mỏ neo vì tôi là người dân Hà Nội. Cách đây 20 năm tôi đã sưu tầm được 2 mỏ neo này tại sông Hồng và luôn mong muốn được trưng bày tại bảo tàng Hà Nội. Nhận giải thưởng cao quý hôm nay tôi đặc biệt cảm ơn nhà sử học Dương Trung Quốc và Vũ Thế Long, bởi nếu không có 2 người này thì không thể đưa được 2 hiện vật vào Bảo tàng Hà Nội vì phải làm công tác thẩm định, phải mời cả chuyên gia nước ngoài...".

Tiếp đó, 2 giải Tác phẩm – Vì tình yêu Hà Nội được trao cho tập thơ Ta còn em của nhà thơ Phan Vũ và bộ phim Mon Hanoi (Hà Nội của tôi) của cựu Đại sứ Pháp tại Việt Nam Jean Noel Poirier.

Từ Pháp, cựu đại sứ Jean Noel Poirier gửi lời cảm ơn BTC và những người đã xem và yêu thích bộ phim về Hà Nội của ông. Jean Noel Poiriertiếc vì ông thể tham dự lễ trao giải. Nhà thơ Phan Vũ hiện đang sống ở TP HCM cũng vắng mặt vì lý do sức khỏe.

Giải thưởng Lớn – Vì tình yêu Hà Nội được trao cho cụ Nguyễn Bá Đạm với những cống hiến thầm lặng suốt đời cho văn hóa, lối sống Hà Nội. Là “ông giáo”, hay “nhà sưu tầm”, “nhà nghiên cứu” Nguyễn Bá Đạm (sinh năm 1922 tại Hà Nội) có thể công chúng chưa biết nhiều vì cụ luôn làm việc thầm lặng. Nhưng những ai biết đến cụ đều ấn tượng về một “tâm hồn Hà Nội” thâm trầm, sâu sắc, với lối sống giản dị, nề nếp và không kém phần tao nhã, thanh lịch trong đam mê sưu tầm đồ cổ và giao du trọng thị với các danh sĩ Hà Nội cùng thời. Tâm hồn Hà Nội ấy luôn trân trọng tới từng nét văn hóa của Thủ đô, lặng thầm viết ra những cuốn sách không to lớn, đồ sộ, uyên bác, mà sử dụng rất nhiều những ký ức, trải nghiệm của bản thân, để với thời gian, sẽ thành ký ức của cả cộng đồng. Đó là những cuốn như Thuở ấy Hà Nội, Hà Nội những câu chuyện kể từ cuối TK19-20...

Dù 96 tuổi, nhưng cụ Nguyễn Bá Đạm vẫn còn khá minh mẫn. Phát biểu sau khi nhận giải, cụ nói: "Mặc dù tôi tuổi cao, sức khỏe yếu nhưng vẫn yêu Hà Nội, vẫn viết báo, tạp chí mỹ thuật, tháng nào tôi cũng có bài đăng. Tôi luôn cố gắng làm cho Hà Nội mỗi ngày một đẹp. Giải thưởng này đối với tôi là bất ngờ, xin cảm ơn BTC, cảm ơn BGK và tất cả mọi người có mặt ra về an khang".

Hiện cụ Nguyễn Bá Đạm đang gấp rút hoàn thiện bản thảo tập Hà Nội xưa kia, dự kiến sẽ ra mắt bạn đọc vào cuối năm nay. Không dừng lại ở đó, cụ dự định vào giữa năm sau sẽ in một cuốn, tạm gọi Những chuyện chưa kể về các danh họa Hà Nội trong đó tập trung bút lực cho bộ tứ huyền thoại Nghiêm, Liên, Sáng, Phái...

Phó Chủ tịch Hà Nội Ngô Văn Quý: Hà Nội luôn sẵn sàng đồng hành với Giải thưởng Bùi Xuân Phái

Hà Nội là thủ đô ngàn năm văn hiến, nơi hội tụ và lan tỏa, ở đó mỗi người con Hà Nội sinh ra lớn lên trên mảnh đất này và cũng có những người không sinh ra nơi đây đang ngày ngày cống hiến, góp phần xây dựng và phát triển Thủ đô trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Nhóm PV