Tuyển Việt Nam thất bại ở AFF Cup thì cũng thường thôi!

(giaidauscholar.com) - Từ chỗ không có áp lực gì thì nay ĐTVN có một trách nhiệm lớn lao ấy là không đi ngược dòng nước của cả một nền thể thao trong đó có bóng đá.

• Tuyển Việt Nam ngỡ ngàng trước hàng trăm CĐV Cần Thơ
• Tuyển Việt Nam và niềm vui chưa trọn
• Tuyển Việt Nam và 'dấu ấn HAGL'

Dòng nước ấy là việc vào tới bán kết giải U19 châu Á và qua đó giành một trong bốn tấm vé chính thức mà FIFA trao cho châu Á ở VCK U20 thế giới sẽ diễn ra mùa Hè năm sau; là thành tích của U16 cũng đã vào tới tứ kết U16 châu Á cùng một lối chơi mềm mại, giàu sức sống – một lối chơi mà số đông BĐVN vẫn hằng tìm kiếm; là tấm vé đi World Cup của đội tuyển futsal sau khi đánh bại cường quốc futsal châu Á là Nhật Bản. Và khi đến nơi rồi thì họ còn giành được một chiến thắng trước Guatemala và nhờ biết hạn chế bàn thua trước Italy nên trở thành đại diện của Đông Nam Á lọt vào tới tứ kết.

Còn nền thể thao Việt Nam là dấu mốc lịch sử với tấm HCV đầu tiên của xạ thủ Hoàng Xuân Vinh, và ngay cả ở Thế vận hội người khuyết tật thì Việt Nam cũng có HCV – những thành tích đủ để đánh giá thể thao Việt Nam có một năm đại thắng, khiến cho mọi thất bại được có thể được nhìn với quan điểm vị tha hơn.

Việt Nam đang đứng ở đâu trên thế giới?

World Cup là một đẳng cấp mà cho tới trước những kỳ tích mới đây nếu ai nhắc tới nó sẽ là những mơ mộng thiếu thực tế dù cho chúng ta cũng đã từng ngấp nghé với những bước đi của đội tuyển nữ và đội tuyển U19 cách nay hai năm.

Thế nên những gì đội tuyển U16, U19, futsal làm được là kỳ tích, và ít nhiều cho thấy những bước tiến của BĐVN. Và ngay cả ở cấp độ CLB thì Bình Dương cũng lần đầu tiên có những chiến thắng ở AFC Champions League. Nó, tất cả, là sự chế nhạo lại trước một đánh giá là “BĐVN đã chạm đáy” dựa trên một số vấn đề hạn chế của V-League, hay nói khác đi là nó làm lộ cái động cơ của chỉ trích nói trên mà nhiều người nói rằng đó là cuộc vận động chạy ghế vào VFF.

Nhưng World Cup cũng còn là một khái niệm chung chung, còn nếu chi tiết hơn thì phải thấy rằng giữa World Cup futsal với World Cup 32 đội bóng tổ chức bốn năm một lần là sự khác biệt hoàn toàn; giữa World Cup bóng đá trẻ với World Cup cũng lại là sự khác biệt rất lớn nữa.

Chẳng hạn, với U19 thì có hai vòng đấu, một ở khu vực (với Việt Nam là Đông Nam Á), và một ở châu lục (giải Vô địch U19 châu Á). Số trận đấu ở tầm châu lục phải trải qua là 4.

Còn với World Cup của các đội tuyển quốc gia, châu Á tổ chức qua bốn vòng. Dù những đội ở tầm Việt Nam thường chỉ phải đá từ vòng thứ hai nhưng nếu muốn đi World Cup thì phải đá cả thảy 18 trận với tất cả các loại đối thủ, trong đó vòng ba (tám trận cuối cùng) thường phải đấu với Nhật, Hàn Quốc, Iran, Australia…

Đội tuyển Việt Nam thắng Indonesia 3-2 trong trận giao hữu trên sân Mỹ Đình tối 8/11.

Nếu so sánh về tỉ lệ cạnh tranh thì FIFA chia cho châu Á bốn tấm vé chính thức (chưa kể cho chủ nhà Hàn Quốc) ở cấp độ U19 dù giải chỉ có cả thảy 24 đội, thì ở cấp độ đội tuyển lớn, giải có quy mô 32 đội thì châu Á chỉ có 4,5 vé (nửa vé là phải đá play-off với đại diện châu lục khác).

Đội tuyển Việt Nam đã dừng bước ở vòng loại thứ hai của World Cup  do đứng thứ ba ở bảng đấu có Thái Lan và Iraq, Đài Bắc Trung Hoa, Indonesia - thành tích chỉ đủ để chúng ta lọt vào tới vòng loại thứ ba của VCK châu Á, và sẽ phải tiếp tục thi đấu một vòng loại nữa để giành vé đi VCK châu Á – giải vừa mới tăng từ 16 đội lên 24 đội.

Phải giành vé thì mới được xếp là một trong số hơn 20 đội tuyển mạnh nhất châu lục dù cho Việt Nam hiện cũng đã xếp ở vị trí thứ 21 trong số các đội tuyển châu Á trên bảng xếp hạng của FIFA.

Còn ở tầm FIFA nói chung thì Việt Nam hiện đang xếp ở vị trí 136 – một vị trí thuộc về nửa cuối của bóng đá thế giới hiện có 209 Liên đoàn thành viên. World Cup quả là xa vời.  

Cách nay 18 năm, Việt Nam có được thứ hạng cao nhất trong lịch sử trên BXH của FIFA khi đứng vị trí thứ 84 năm 1998. Nhưng sau cột mốc đó 10 năm có lúc Việt Nam rơi xuống vị trí 166, và khi đã ổn định trở lại thì từ vị trí 130 tới 140 là khu vực vực chúng ta hay xuất hiện nhất.

Bảng xếp hạng của FIFA chỉ là tương đối, và đôi khi phản ánh không trung thực sức mạnh của các đội tuyển, nhưng rõ ràng là Việt Nam không ở khoảng cách gần với World Cup.

Vô địch AFF Cup cũng rất khó với ĐTVN

Mục tiêu khả thi hơn là chinh phục ngôi vị số 1 Đông Nam Á thêm một lần nữa, nhưng thực tế là chúng ta chưa ở ngôi vị số 1 và để làm được điều ấy phải trải qua nhiều thách thức.

Công thức để xây dựng nên đội tuyển Việt Nam rất khác so với công thức để xây dựng nên đội U19 hay U16. Cụ thể là các đội tuyển trẻ có nòng cốt là những cầu thủ đến từ các đội bóng thống trị ở các giải trẻ, từ các trung tâm đào tạo trẻ hàng đầu như PVF, HN T&T, Viettel, HAGL cùng với sự bổ sung của một số tài năng đơn lẻ của một vài địa phương khác. Rồi có thêm sự đầu tư của VFF cho các đội tuyển trẻ ấy qua các chuyến tập huấn, số giải đấu được cọ sát, nên họ thể hiện được những phẩm chất ưu việt.

Trong khi ấy, ĐTVN được xây dựng hầu như theo công thức cũ, phải dựa trên những nền tảng cũ từ những giai đoạn mà BĐVN đã phải nếm trải những thất bại đau đớn ở sân chơi khu vực. Tuấn Anh, Xuân Trường, Công Phượng là những bổ sung ít ỏi so với những giai đoạn trước. Họ có khá nhiều tiềm năng nhưng trong lịch sử AFF Cup, chưa có đội bóng nào vô địch mà lại lấy các con át chủ bài từ những cầu thủ trẻ cả.

Đặt cho đội tuyển này nhiệm vụ là không vô địch AFF Cup tức là thất bại như vậy là giao cho họ một nhiệm vụ quá sức, hoặc là chúng ta đang kỳ vọng quá lớn vào HLV Hữu Thắng đã và đang làm việc cật lực trong quá trình xây dựng đội tuyển cả về lực lượng lẫn lối chơi, hoặc là bóng đá Đông Nam Á với các ông kẹ Thái Lan, và các đối thủ Malaysia, Myanmar, Indonesia đều trục trặc.  

Bóng đá có bất ngờ, nhưng bất ngờ nào cũng đều phải có nguyên do cả, trừ phi đó là những bất ngờ điên rồ.

Kỳ Anh
Thể thao & Văn hóa cuối tuần