Anh - Ba Lan, còn một ngày: Nỗi ám ảnh 40 năm

(giaidauscholar.com) - Cũng ở Wembley, khi đối thủ chính là Ba Lan 40 năm về trước, bóng đá Anh đã hứng chịu một trong những thất bại cay đắng nhất. Tam sư không được phép lặp lại điều đó vào tối ngày mai.

17/10/1973. 7 năm sau khi trở thành nhà vô địch thế giới, bóng đá Anh nhận cú sốc lịch sử khi để Ba Lan thủ hòa 1-1 ở Wembley và bị loại khỏi VCK World Cup 1974. Giờ một lần nữa Ba Lan lại là đối thủ, Wembley lại là sân bóng và phần thưởng lại là một suất dự World Cup. Ít ra là cho tuyển Anh, bởi đối thủ của họ vào tối thứ Ba chỉ còn niềm kiêu hãnh để bảo vệ, sau khi đã chính thức bị loại với thất bại 0-1 ở Ukraine vào thứ Sáu.

Trong khi Ba Lan không còn mục tiêu, tuyển Anh lúc này cũng chẳng hùng mạnh gì và nhiều người yêu mến Tam sư sẽ còn nhớ chính bởi cú sốc 1973 mà bóng đá Anh không bao giờ gượng dậy được nữa trên trường quốc tế. Kể từ đó tới nay, thành tích tốt nhất của họ là một lần vào bán kết World Cup và một lần nữa bán kết Euro.

Đội tuyển Anh (áo sẫm) sẽ phải vượt qua nỗi ám ảnh quá khứ khi đối đầu với tuyển Ba Lan (áo trắng).

Trước năm 1973, nhiều người Anh tin rằng một chức vô địch World Cup nữa sẽ sớm đến. Roy McFarland, đá trung vệ trong buổi tối định mệnh đó, nhớ lại: “Tôi nghĩ giai đoạn 1966 tới 1970 tới 1974 là quá trình chuyển giao tự nhiên, chúng tôi sẽ lại vào chung kết World Cup, nhưng chúng tôi không bao giờ làm được nữa. Tôi không nói đó là khởi đầu cho mọi vấn đề của bóng đá Anh, nhưng đó là một bước lùi nghiêm trọng, một cú sốc lớn”.

Hình ảnh Sir Alf  Ramsey vĩ đại, trở nên nhỏ bé ở sân bóng mà ông đã đưa Anh tới chức vô địch World Cup, lầm lũi bước một mình bên ngoài đường piste ở Wembley từ băng ghế huấn luyện tới đường hầm dẫn ra sân đằng sau một phía khung thành trở thành nỗi ám ảnh với cả một nền bóng đá. “Chúng tôi đã thấy tan vỡ, chứ không chỉ Alf”, Martin Peters, có mặt trong đội hình vô địch World Cup 1966 của Ramsey và đeo băng đội trưởng trong trận gặp Ba Lan 40 năm trước, nhớ lại.

Bóng đá Anh vẫn đang giậm chân tại chỗ?

Tối hôm đó ở Wembley, Anh buộc phải thắng sau khi đã để thua 0-2 trong trận lượt đi tại Katowice, nhưng trên sân nhà, họ đã chơi rất tốt. “Tôi chưa bao giờ đá trận nào ở đội tuyển một chiều như thế”, tiền đạo Allan Clarke, người đã ghi bàn ở phút 63 gỡ hòa cho Anh, nói. McFarland bổ sung: “Tôi đã xem lại băng video nhiều lần và vẫn không hiểu nổi tại sao chúng tôi lại không thể ghi bàn”.

Tuy nhiên, Ba Lan năm đó không hề là một đội bóng yếu. Họ đã đánh bại Brazil để giành vị trí thứ 3 ở World Cup 1974, nơi Grzegorz Lato giành danh hiệu Vua phá lưới và Kazi Deyna, sau này sẽ khoác áo Manchester City, chơi rất xuất sắc. Người Anh khi đó mới bắt đầu nhận ra họ đã tụt lại phía sau so với những đội bóng chơi theo kiểu hoa mỹ ở châu Âu, Hà Lan hay Ba Lan. Tất nhiên, vượt qua vòng loại khi World Cup chỉ có 16 đội tham dự khó hơn nhiều so với bây giờ, khi giải đã mở rộng lên 32 đội.

Glenn Hoddle, cựu tuyển thủ và HLV tuyển Anh hiện đang ở trong ban cố vấn kỹ thuật của FA, tin rằng năm 1973 là một cơ hội lớn bị bỏ lỡ với bóng đá Anh. “Chúng tôi đã mắc kẹt”, Hoddle, người Anh gần nhất đưa ĐTQG vào được một VCK World Cup, bình luận. “Chúng tôi vô địch World Cup 1966 với đội hình 4-4-2 chơi rất hay, trong trận chung kết gặp Đức. Kể từ đó, họ đã thay đổi, rồi họ loại chúng tôi ở Mexico 1970; Euro 1972, giải mà họ vô địch; năm 1974, họ lại vô địch World Cup; Euro 1976, họ là á quân; Euro 1980, họ lại vô địch. Sau chức vô địch 1966, chúng ta đã làm được những gì? Không vượt qua vòng loại World Cup 1974, Euro 1976 và World Cup 1978. Năm 1973 lẽ ra là năm mà chúng ta phải thay đổi”. Người Đức đã lại thay đổi một lần nữa sau Euro 2000. Họ thay đổi chiến thuật và phong cách, trong khi đó, người Anh vẫn giẫm chân tại chỗ.

40 năm sau đêm định mệnh, bóng đá Anh vẫn còn cách đỉnh cao rất xa. Thực ra, đội bóng từng bị Ba Lan cầm hòa năm 1973 còn mạnh hơn đội tuyển yếu ớt hiện giờ. “Tôi e rằng chúng ta vẫn chưa có một tầm nhìn để thay đổi cả hệ thống”, Hoddle kết luận. “Chúng ta luôn đi sau, phải đuổi theo các đối thủ”.

Trần Trọng
Thể thao & Văn hóa