(TT&VH) - Di sản có thể tiếp tục sống trong đời sống đương đại như thế nào? Hay sẽ đi vào “bảo tàng” và trở thành ký ức của chúng ta về các giá trị văn hóa trong quá khứ? Hay di sản có thể “sống”, có thể “phát triển” song hành cùng đời sống đương đại? Đó là những câu hỏi lớn và cũng là chủ đề chính được rất nhiều đại biểu là các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, các nhà quản lý văn hóa cùng đông đảo những người quan tâm tới các di sản văn hóa Việt Nam đưa ra thảo luận tại cuộc tọa đàm Để Di sản “sống” trong đời sống đương đại do báo TT&VH tổ chức sáng qua (22/9) nhân kết thúc một năm thực hiện dự án truyền thông Báo động từ vốn di sản.
“Theo tôi, làng chính là cái “gen”
Có mặt tại buổi tọa đàm, nhà văn Nguyên Ngọc phát biểu: Ai cũng biết, sự sống tồn tại bằng biến đổi, hay như cách nói của các nhà khoa học, bằng “trao đổi chất” (métabolisme). Sống tức là thường xuyên trao đổi chất với môi trường quanh mình, cũng có nghĩa là thường xuyên có một cái gì đó chết đi, bị đào thải, một cái gì đó khác được thay vào; nhưng mất đi và thay vào như thế nào đó để sự vật vẫn là sự vật ấy, vừa vẫn là chính nó, vừa đã được phát triển lên. Tức đào thải và thay thế, nhưng có một cái lõi xuyên suốt nào đó vẫn còn. Hình như khoa học gọi cái đó là “gen”.
Cuộc tọa đàm
Văn hóa càng như vậy. Phương thức tồn tại của văn hóa không phải là tĩnh tại, mà là biến đổi; không biến đổi, không phát triển, thì không còn là văn hóa, khi đó chỉ còn văn hóa chết. Tuy nhiên, bàn bạc về vấn đề này là không dễ dàng vì: biến đổi như thế nào, để phát triển mà vẫn là mình, vẫn giữ được một cái lõi, cái “gen”.
Ông phân tích: Mỗi biểu hiện văn hóa đều có không gian thiết yếu của nó. Người Việt từng đối mặt mà không hề sợ, thậm chí tận dụng được mọi cái hay, lạ, bản địa hóa nó để làm giàu cho mình, đồng thời không bị đồng hóa, vì chúng ta có một cái cốt lõi văn hóa rất sâu, rất bền, trụ vững trong một không gian được cấu trúc rất độc đáo, chặt chẽ: làng.
Người Việt Nam chính vì giữ được văn hóa làng mà ta đã không bị đồng hóa trước những thế lực văn hóa lớn. Trái lại, chính cái lõi này lại có sức đồng hóa ngược đối với các văn hóa ngoại lai, thanh lọc chúng cho mình, làm giàu, làm mạnh mình lên. Cũng từ cái lõi gốc này mà sinh sôi nảy nở, đa dạng hóa, có thể đến vô cùng. Rất có thể đây là nét đặc trưng quan trọng nhất của văn hóa Việt Nam. “Theo tôi, làng chính là cái “gen”, là nơi giữ cái “gen” của văn hóa Việt, để cho nó có thể biến hóa muôn vẻ mà ta vẫn là ta, là ta đặc sắc hơn, phong phú hơn, mạnh hơn” - nhà văn Nguyên Ngọc nói.
Nghệ nhân trình diễn Rối Đầu Gỗ tại cuộc tọa đàm, TT&VH sẽ tiếp tục đăng tải các ý kiến hội thảo trong các số báo tới
Tôn trọng quyền quyết định của chủ thể văn hóa
Đó là lời khẳng định của TS Lê Thị Minh Lý, Phó Cục trưởng Cục DSVH, Bộ VH,TT&DL. Trước tiên, theo TS Lê Thị Minh Lý, di sản văn hóa phi vật thể được chuyển giao từ thế hệ này sang thế hệ khác, được các cộng đồng và các nhóm người không ngừng tái tạo và hình thành trong họ một ý thức về bản sắc và sự kế tục... Di sản phi vật thể là những đối tượng sống, chứa đựng sinh lực và tồn tại trong các mối quan hệ xã hội phát triển liên tục.
“Di sản phi vật thể chính là con người mà đã là con người thì sẽ sống. Nghĩa là di sản thuộc về các chủ thể, và chúng ta không nên, không được thay chủ thể tự quyết định có bảo tồn hay không. Đã có nhiều dự án được tiến hành trong nhiều năm qua nhưng do chủ thể không chấp nhận, chối bỏ nên thành thử dự án cũng thất bại. Vì vậy, nó có những “từ khóa” rất cơ bản thuộc lĩnh vực Nhà nước liên quan đến việc quản lý, vận dụng các từ khóa này để bảo vệ di sản. Tuy nhiên, cũng cần hiểu rằng, không phải biện pháp nào cũng bảo tồn được di sản, thậm chí là có những biện pháp sẽ làm đóng băng di sản, đóng băng truyền thống đó lại. Thế nên, hãy tôn trọng quyền quyết định của chủ thể văn hóa. Hãy trao quyền và hỗ trợ để người dân tự xác định bản sắc của họ, nhận ra cái họ có, họ cần. Cái họ cần chính là cái gắn với cách mưu sinh, tái sản xuất xã hội và cuộc sống tinh thần của họ. Vấn đề bảo vệ di sản văn hóa, bản sắc văn hóa và đa dạng văn hóa trước hết phải xuất phát từ chủ thể văn hóa, từ nhu cầu, lợi ích của chủ thể và do chủ thể tự quyết định”. TS Lê Thị Minh Lý nhấn mạnh.
Di sản văn hóa đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, du lịch ở nhiều quốc gia trên thế giới, và Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế tất yếu đó.
Ngày 11/6, thảo luận tại tổ về Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025, các đại biểu tán thành với các phương án sắp xếp các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương năm 2025; nhận định các phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh do Chính phủ đề xuất đã bám sát và bảo đảm phù hợp với các chỉ đạo, định hướng của cấp có thẩm quyền, nhất là Nghị quyết số 60 của Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.
Ngày 11/6, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh chủ trì phiên họp của Ban Tổ chức Lễ kỷ niệm, diễu binh, diễu hành 80 năm Quốc khánh (2/9/1945-2/9/1890). Sự kiện sẽ diễn ra vào sáng 2/9 tại Quảng trường Ba Đình và các tuyến đường trung tâm của Thủ đô.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân đến dâng hoa tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trước Tượng đài của Người trong Công viên Montreau ở thành phố Montreuil.
Ninh Bình hiện có trên 1.800 di tích lịch sử, văn hóa và danh thắng. Nguồn lực di sản văn hóa đồ sộ và đa dạng này là cơ sở để khai thác, phát huy trong quá trình phát triển công nghiệp văn hóa. Đây cũng là chìa khóa để bảo tồn di sản, thúc đẩy kinh tế sáng tạo và lan tỏa giá trị văn hóa đặc sắc vùng đất Cố đô.
Trong những tháng đầu năm 2025, thị trường bất động sản của phân khúc nhà ở tại TP. Hồ Chí Minh có nhiều khởi sắc với số lượng mở bán tăng lên đáng kể cũng nhiều dự án mới được công bố, triển khai; trong đó đáng chú ý phân khúc cao cấp trở lên sẽ tiếp tục dẫn đầu thị trường nguồn cung mới trong năm 2025.
Từ ngày 5 đến 6/7, Giải Marathon Quốc tế "Vietcombank Mekong Delta" lần thứ VI sẽ chính thức diễn ra tại thành phố Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang. Với chủ đề "Cùng bạn tỏa sáng" (Shines With You), sự kiện thu hút hàng vạn người đăng ký.
Hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21-6-1925 – 21-6-2025), Hội Nhà báo TP.HCM phối hợp cùng Tạp chí Doanh nhân Sài Gòn tổ chức hội thao "Ngày hội những người làm báo TP.HCM" với quy mô lớn.
Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản số 299/TB-VPCP ngày 11/6/2025 thông báo Kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính tại cuộc họp nghe báo cáo về Đề án "Quốc tế hoá văn hoá Việt Nam và Việt Nam hoá văn hoá quốc tế".
Ngày 9/6, Tòa án Quận tại Oakland, California đã bác bỏ một vụ kiện tập thể chống lại Google, trong đó nguyên đơn cáo buộc công ty thu thập dữ liệu cá nhân của người dùng trình duyệt Chrome một cách bất hợp pháp, ngay cả khi họ không đồng bộ hóa với tài khoản Google.
Kết quả bóng đá U19 Đông Nam Á 2025 – giaidauscholar.com cập nhật kết quả các trận đấu trong khuôn khổ vòng bảng giải vô địch U19 nữ Đông Nam Á 2025 diễn ra hôm nay, ngày 11/6/2025.
Trận thua 1-3 trước Turkmenistan tại sân Ashgabat vào tối 10/6/2025 trong khuôn khổ vòng loại Asian Cup 2027 đã đẩy đội tuyển Thái Lan vào tình thế nguy hiểm, khi cơ hội giành vé dự vòng chung kết bị đe dọa nghiêm trọng.