(Bài dự thi) - Tôi lớn lên ở vùng trung du Việt Bắc thời kháng chiến chống Pháp. Suốt cả tuổi thơ chưa bao giờ biết đến hai chữ Trung Thu. Chỉ được mẹ bảo cho biết một năm có ngày Rằm tháng Tám gọi là Trung Thu.
Mùa Trung Thu có hồng có thị, có bưởi có na sắm từ vườn nhà. Sau này về nơi phố phường thấy trẻ đón Trung Thu có đèn ông sao, đèn tôm cua cá phất bằng giấy ngũ sắc, rồi cả cây đèn ông sư thắp nến đẩy trên mặt đất. Cũng chẳng hiểu sao người ta gọi cây đèn xoay tít dưới ánh nến phập phù là đèn ông sư. Chỉ khi thấy cái mũ của Đại sư trong ngày lễ chùa múa Lục cúng mới biết lai lịch của tên gọi ấy.
Nhưng có một cây đèn tôi chưa từng được nhìn thấy mà chỉ được nghe bố mẹ kể về nó đặc biệt ấn tượng, đó là đèn kéo quân. Đèn kéo quân được dùng để chơi trong ngày Tết, rằm Trung Thu và những tháng ngày hội hè.
Ngày xưa không có điện đóm gì. Khi đĩa dầu lạc trong cây đèn thắp bấc được đốt lên, hơi nóng bốc làm xoay chong chóng ở nóc đèn thì vách đèn hiện lên cảnh voi chiến ngựa chiến, những ông tướng cầm gươm kéo theo đoàn quân chạy vòng tròn lúc đen nhức lúc xa mờ. Trong ánh sáng lu mu tha hồ mà tưởng tượng. Đó là trò chiếu bóng sơ khai của đất Việt quê mình.
Đèn kéo quân
Chơi đèn kéo quân không chỉ là thú chơi của trẻ con. Người lớn chơi đèn là chính. Trò ấy giống như trò chơi diều. Cánh diều của trẻ con rộng vài gang tay, cánh diều của người lớn thì to dài hàng mét có sáo đơn sáo đôi. Dây diều của trẻ con là sợi chỉ, dây diều của người lớn gót bằng cật tre ngâm, dẻo to gần như sơi bún. Đèn kéo quân cũng vậy. Cây đèn phất chơi cho trẻ đơn sơ, nhưng đèn của người lớn vừa to vừa cầu kỳ, diêm dúa, trang trí các tua ngũ sắc vành ngoài.
Có đèn một tầng, có đèn nhiều tầng, ngoài voi ngựa lính chiến còn có các con giống gắn vào, chạy mải miết theo vòng xoay rất vui mắt. Bố tôi kể đèn to nhất còn gọi là đèn bệ. Làm cây đèn bệ có cái to gần bằng sập gụ, mất hàng tháng trời với thợ khéo tay. Chỉ những đại gia, những quan châu, quan huyện mới có tiền thuê làm những chiếc đèn ấy để đặt tại gian chính trong nhà. Mặt ngoài của đèn phất bằng lụa trắng để hình quân binh tướng, voi ngựa hiện lên lung linh. Bố bảo khi đèn đủ sức nóng cho chong chóng xoay đều, đoàn quân lao nhanh như xung trận, tưởng như nghe thấy tiếng voi gầm ngựa hí rung chuyển đất trời. Đó là hình ảnh chiến trận xưa vọng về. Cây đèn nhắc lại những cuộc chinh chiến miên man để giữ đất giữ nước trong lịch sử dài của dân tộc ta với phong kiến Bắc triều. Thì ra trong trò chơi dân ta cũng không quên được chuyện giặc giã.
Đèn kéo quân là sáng tạo khá độc đáo của người Việt, nó gần gũi với người dân quê trong cảm nhận về đời sống xã hội, khác hẳn với cây đèn lồng vương giả trong khuê phòng, chốn ăn chơi của phong kiến Trung Hoa du nhập vào ta.
Lâu nay đèn lồng từ Hội An ra, từ biên giới phía Bắc về tràn lan, người ta lạm dụng những thứ đèn lồng ấy. Cây đèn kéo quân độc nhất vô nhị đặc sắc lại bị bỏ quên. Tôi nghĩ rằng từ bây giờ Hà Nội nên phát động một cuộc thi làm đèn kéo quân, kể cả đèn bệ, để những nghệ nhân cuối cùng của cả nước có dịp trở lại trổ tài với cái nghề gần thất truyền này, để sang năm vào dịp Đại lễ nghìn năm Thăng Long có một cuôc trưng bày đèn kéo quân các cỡ ở khắp các nơi trong năm cửa ô thì ấn tượng biết bao. Chiếc đèn kéo quân có hồn Việt chứa chất trong đó.
Tôi chưa từng trông thấy đèn kéo quân, kể cả đèn bệ. Tất cả câu chuyện này nằm trong kí ức của tôi do bố mẹ kể lại. Cây đèn kéo quân rất đáng được phục hưng, nhất là trong dịp Đại lễ ngàn năm Thăng Long.
XSDT 7/10 - Xổ số Đồng Tháp được phát hành bởi Công ty xổ số kiến thiết Đồng Tháp, quay thưởng trực tiếp vào 16h10 thứ Hai hàng tuần. Kết quả xổ số hôm nay cập nhật nhanh nhất trên giaidauscholar.com.
XSCM 7/10: Xổ số Cà Mau được phát hành bởi Công ty xổ số kiến thiết Cà Mau, quay thưởng vào lúc 16h10 thứ Hai hàng tuần. Kết quả xổ số hôm nay cập nhật nhanh nhất trên giaidauscholar.com
XSHCM 7/10: Được phát hành bởi Công ty xổ số kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh, quay thưởng lúc 16h10 thứ Hai và thứ Bảy hàng tuần. Kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên giaidauscholar.com.
Chỉ phải tiếp đón Cagliari đang sa sút phong độ, Juventus được kỳ vọng sẽ dễ dàng giành trọn 3 điểm trên sân nhà. Tuy nhiên, mọi chuyện lại đi theo một hướng khác.
XSMN 7/10: Xổ số miền Nam ngày 7/10/2024 gồm các tỉnh Hồ Chí Minh, Đồng Tháp và Cà Mau. Theo dõi kết quả XSMN hôm nay thứ Hai ngày 7/10 trên giaidauscholar.com.
Tiền vệ Châu Ngọc Quang không ngại cạnh tranh vị trí với Quang Hải hay Văn Toàn ở đội tuyển Việt Nam và đánh giá ông Kim Sang Sik là HLV hiền lành, gần gũi với cầu thủ.
Link xem trực tiếp bóng đá CLB nữ TP.HCM vs Taichung Blue Whale (19h00, 6/10): Cập nhật các link trực tiếp trận CLB nữ TP.HCM vs Taichung Blue Whale trên kênh K+Sport 2.
XSMB 6/10: Kết quả Xổ số miền Bắc hôm nay Chủ Nhật ngày 6/10/2024 quay thưởng lúc 18h10 được trực tiếp cập nhật nhanh nhất, chính xác nhất trên giaidauscholar.com.
Truyền thông Nhật Bản thừa nhận rằng ĐTQG nước này cần chuyển hướng sang cạnh tranh với các ĐT hàng đầu của thế giới chứ không phải tiếp tục ganh đua ở cấp độ châu Á nữa.
Lữ đoàn 249 (Binh chủng Công binh) phối hợp với các cơ quan chức năng của Quân khu 2 và tỉnh Phú Thọ tiến hành lập lại cầu phao dã chiến nhằm đảm bảo phục vụ người dân một cách an toàn và thuật lợi nhất.
Post Malone là ví dụ điển hình về sự hợp nhất của các mặt đối lập. Khuôn mặt trẻ thơ của anh được phủ đầy hình xăm, cùng với tính khí nhút nhát trong khi là người sản xuất những bản nhạc pop lớn bậc nhất thế giới.
Bộ phim Joker: Folie à Deux (Joker: Điên có đôi) đã chính thức ra rạp sau 5 năm kể từ phần phim gốc. Tuy nhiên, bộ phim đã nhận nhiều đánh giá không tốt từ giới phê bình và cả người hâm mộ.
Hiện vụ việc được Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Kiên Giang bàn giao đối tượng, tang vật, phương tiện cho Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Bến Tre điều tra theo thẩm quyền.
Ngày 6/10, tại thành phố Nha Trang, Hội Văn học Nghệ thuật các Dân tộc Thiểu số Việt Nam tổ chức Hội thảo “Văn học nghệ thuật các dân tộc thiểu số - Thống nhất trong đa dạng" với sự tham dự của nhiều nhà nghiên cứu, lý luận, phê bình, nhà thơ, nhà văn trong cả nước.