Xuôi dòng Cửu Long (kỳ 1)

12/07/2017 10:16 | Điểm đến

(Du lịch - giaidauscholar.com) - Cuối tháng 4, chúng tôi theo tàu xuôi theo dòng Cửu Long giang. Sau nhiều năm, giờ mới có dịp thực hiện chuyến đi này giữa lúc miền Tây đang bị giặc mặn và nạn hạn hán hoành hành. Chưa bao giờ mà vấn nạn về môi trường lại tác động lên cuộc sống người Việt cụ thể đến thế, trực tiếp đến thế và kinh hoàng đến thế. Trôi trên dòng Mekong rộng lớn và thấp thỏm mang trong mình một mối lo cho những địa danh vốn nổi tiếng trù phú một thời.

Chợ nổi Cái Bè - cửa ngõ hành trình

Chợ nổi Cái Bè dù chưa khi nào được đánh giá cao bằng chợ Cái Răng, Phong Điền hay Phụng Hiệp về độ sầm uất bán buôn và hấp dẫn, nhưng vẫn luôn là cửa ngõ cho du khách bắt đầu một hành trình khám phá dòng Mekong và những cù lao nức tiếng vùng châu thổ.

Chợ nổi Cái Bè của tháng 4/2016 đìu hiu hơn hẳn những năm trước. Nhưng những căn nhà sàn hai bên sông ở khu vực này thì hầu như không mấy thay đổi, ngoại trừ sự biến mất của những làng nghề mà tôi từng đặt chân tới: làng gốm Vĩnh Long đã mất tên, những lò gạch bông theo phương pháp cổ truyền từng được du khách rất say mê cũng đã không còn.

Thay vào đó là những điểm dừng chân giống hệt nhau: Lò làm kẹo dừa, bánh tráng, làm cốm, nấu rượu, những quầy lưu niệm bán tranh chép, thổ cẩm, lưu niệm Trung Quốc… Những quầy hàng san sát nhau trong cái nóng hầm hập, dù là ngay bên bờ sông. Những em bé níu kéo du khách mua thiệp, những người dân ngồi bên sạp hàng thờ ơ nhìn khách qua lại.

Dù không có cảnh nườm nượp như đi trẩy hội mà tôi luôn thấy tại các điểm tương tư tại Mỹ Tho, Bến Tre, nhưng quang cảnh đó cũng làm bất cứ người nào đã biết một Cái Bè, Vĩnh Long mộc mạc, hồn hậu khi xưa phải nhói lòng.

Tưởng như chạm được vào quê hương, thật gần…

Tương truyền, từ thời khẩn hoang tới khi người Pháp đặt chân tới đây, vùng Cái Bè là nơi sinh sống của hai dòng họ đầy quyền lực và và danh tiếng là Phan và Trần. Vì vậy, đa số các ngôi nhà lớn, cổ kính được xây dựng trước 1945 hầu như đều thuộc về hai dòng họ này, tập trung tại Hòa Khánh và Đông Hòa Hiệp, huyện Cái Bè. Nổi tiếng nhất có ba ngôi nhà của ông Cai Huy (1868), ông Út Kiệt (1838) và nhà ông Ba Đức (1938).

Thuyền chúng tôi cập bến tại Đông Hòa Hiệp, một ngôi làng cổ hình thành từ thế kỷ 18. Có hơn 3.000 hộ dân đang sống tại 6 ấp, chủ yếu nhờ vào những vườn cây ăn trái: Những mái nhà thấp thoáng giữa vườn cây ăn trái. Nhà nào cũng có hàng rào bông bụt trổ bông đỏ rực và khu vườn lớn. Con đường nhỏ men theo sông, đón gió mát rượi.

Ngôi nhà gỗ của ông Trần Tuấn Kiệt, một trong những ngôi nhà cổ nhất làng, là nơi chúng tôi chọn ghé thăm. Được biết, trong khuôn khổ của một dự án trùng tu nhà cổ Nam bộ do tổ chức JICA của Nhật tài trợ, ngôi nhà có niên đại 1838 này đã vượt qua 355 ngôi nhà cổ khác tại Tiền Giang và là một trong 9 ngôi nhà cổ trên toàn quốc được dự án này chọn trùng tu vào năm 2003.

Toàn bộ kiến trúc kiểu chữ Đinh, 5 gian 3 chái, với những cây cột bằng gỗ căm xe núi rất quý hiếm, đã được gìn giữ gần như nguyên vẹn. Mái nhà lợp ngói thấp giống như hầu hết các nhà đồng bằng Nam bộ, và “bức tường” nơi mặt tiền nhà là những lam gỗ, vừa có tác dụng đón khí, vừa lọc và lấy sáng, tạo ra một cảm giác vô cùng dễ chịu.

Có một không khí xưa mà không cũ, hiển hiện rất rõ trong những chái nhà. Giữa trưa hè oi nóng, ngồi trên bộ bàn ghế khảm xà cừ đã lên nước đen bóng, giữa những diềm cửa, bao lam bằng gỗ gõ sừng, giữa những hoa văn mai, lan, cúc, trúc… thân thuộc, nhìn ra khu vườn xanh mướt một màu cây ăn trái chìm trong hương thơm quấn quít của nguyệt quế, mai chiếu thủy… tưởng như chạm được vào quê hương, thật gần.

Về “Nhà Người tình” ở Sa Đéc

Rời Cái Bè, tàu đưa chúng tôi xuôi dòng sông Tiền về Sa Đéc. Không thể phủ nhận rằng, thành phố nhỏ bên bờ sông Tiền này có một sức cuốn hút ghê gớm ở sự duyên dáng mà hiếm có thành phố nào trong vùng có được. Mỗi năm tôi đi Sa Đéc tới 3-4 lần, vào những mùa khác nhau, mà vẫn luôn thấy có nhiều điều để khám phá.

Lần này là một tour xe đạp hơn 10km, vòng vèo trên những con đường phía nam làng hoa Tân Qui Đông, tránh khu trung tâm của làng luôn đông đúc du khách. Con đường làng không một bóng người, mát rượi với tre trúc, những cổng hoa và cây trái um tùm, chạy dọc theo một con kênh có những cây cầu tre lắt lẻo bắc ngang…

Đến Sa Đéc, không thể không ghé thăm ngôi nhà cổ nổi tiếng của ông Huỳnh Thủy Lê mà giờ đây du khách quen gọi là “Nhà Người tình”, dựa theo câu chuyện tình diễm lệ và tiểu thuyết của nữ văn sĩ người Pháp M.Duras.

 

Ngôi nhà được thương gia người Hoa tên Huỳnh Cẩm Thuận, cha của ông Huỳnh Thủy Lê, xây bằng gỗ theo kiểu Quảng Châu vào năm 1895. Năm 1917 ông cho sửa mặt tiền theo kiểu Pháp, nhưng bên trong vẫn giữ lối kiến trúc và nội thất kiểu Hoa với những bao lam sơn son thiếp vàng và án thờ Quan Công ngay giữa nhà. Gạch lát nền nhà được nhập từ Pháp vào năm 1917, đến nay vẫn còn như mới.

Khác với những ngôi nhà cổ ở Cái Bè hay Bến Tre, Bạc Liêu, có lẽ nhà cổ của “Người tình” hút khách chủ yếu nhờ cuốn tiểu thuyết và bộ phim cùng tên. Nhiều người còn đặt phòng qua đêm tại đây với hy vọng thưởng thức được không khí như trong tiểu thuyết, dù nhân vật chính hầu như ít sống trong ngôi nhà này.

Ấn tượng nhất với tôi trong ngôi nhà là những chi tiết của bao lam, những chạm khắc tinh xảo motive chim, hoa bằng gỗ sơn son thếp vàng và sự kết hợp đẹp của cách trang trí Đông - Tây trên những cánh kính.

 Ngoài ra thì ngôi nhà cổ này toát lên một uể oải và trễ nải, vì thiếu sự chăm sóc và đã khá xuống cấp, nhất là phần la phông trần, khu vực sân trước (làm chỗ để xe), logia (dùng để bàn nước) và toàn bộ khu vực phía sau nhà có phần lộn xộn.

Đó cũng là tình trạng chung trong khá nhiều di tích tại Việt Nam. Đây đó vẫn thấy thiếu một bàn tay chăm chút cho những gì cần được trân trọng và giữ gìn. Mọi sự so sánh đều khập khiễng, nhưng rõ ràng là "trình" quản lý di tích của nhà cổ ông Kiệt tại Cái Bè hơn đứt di tích nhà cổ Huỳnh Thuỷ Lê tại Sa Đéc về nhiều phương diện. (Còn tiếp)

Bài và ảnh: Họa sĩ Trần Thùy Linh
Thể thao & Văn hóa Cuối tuần

Tin cùng chuyên mục

Nha Trang là điểm đến thu hút nhất với du khách Hàn Quốc

Nha Trang là điểm đến thu hút nhất với du khách Hàn Quốc

Trang thông tin du lịch Agoda ngày 12/6 cho biết dựa trên dữ liệu tìm kiếm chỗ ở cho các lần nhận phòng từ tháng 6 đến tháng 7 năm nay, thành phố biển Nha Trang của Việt Nam được du khách Hàn Quốc ưa thích và tìm kiếm nhiều nhất.

Khám phá những điểm đến hấp dẫn nhất của Thụy Điển

Khám phá những điểm đến hấp dẫn nhất của Thụy Điển

Trong hành trình thắt chặt quan hệ giữa hai quốc gia Việt Nam - Thụy Điển, giao thoa văn hóa không chỉ là cầu nối bền vững mà còn là lời mời gọi khám phá những danh lam thắng cảnh tuyệt mỹ của đất nước Bắc Âu này.

Thiền viện Trúc Lâm - viên ngọc tâm linh giữa lòng Bảy Núi An Giang

Thiền viện Trúc Lâm - viên ngọc tâm linh giữa lòng Bảy Núi An Giang

Thiền viện Trúc Lâm An Giang (thị trấn Núi Sập, huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang) là một trong những công trình tâm linh lớn của miền Tây Nam Bộ, thu hút đông đảo du khách và Phật tử đến chiêm bái, hành hương.

Tiềm năng du lịch tại xã vùng cao Thần Sa, Thái Nguyên

Tiềm năng du lịch tại xã vùng cao Thần Sa, Thái Nguyên

Tại Khu dự trữ thiên nhiên Thần Sa – Phượng Hoàng, xã vùng cao Thần Sa (huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên), các nhà khảo cổ học Việt Nam đã phát hiện một loạt các di chỉ khảo cổ có niên đại từ trung kì đồ đá cũ đến sơ kì thời đại đồ đá mới, trong đó địa điểm quan trọng nhất là Mái đá Ngườm, được xếp hạng quốc gia năm 1982.

Tamanrasset - Điểm đến du lịch đặc sắc giữa lòng sa mạc Sahara

Tamanrasset - Điểm đến du lịch đặc sắc giữa lòng sa mạc Sahara

Nằm cách thủ đô Algiers khoảng 2.000 km về phía Nam, tỉnh Tamanrasset của Algeria từ lâu đã được biết đến là điểm trung chuyển quan trọng của các đoàn lữ hành thương mại ở khu vực Tây Phi, đồng thời là ngã ba di cư của người dân vùng Hạ Sahara hướng về châu Âu.

 Điện Capitol - nơi đặt trụ sở của Quốc hội Mỹ

Điện Capitol - nơi đặt trụ sở của Quốc hội Mỹ

Điện Capitol hay Tòa nhà Quốc hội Mỹ là nơi đặt trụ sở của Quốc hội Mỹ từ năm 1800. Tòa nhà được xây tại Washington, D.C., trên Đồi Capitol ở cuối phía Đông của Quảng trường Quốc gia (National Mall).

Mùa vàng trên cánh đồng Tam Cốc

Mùa vàng trên cánh đồng Tam Cốc

Những ngày đầu tháng 6, cánh đồng lúa bên dòng Ngô Đồng trong Khu du lịch Tam Cốc - Bích Động, thành phố Hoa Lư (Ninh Bình) đang vào vụ thu hoạch.

Hành trình khám phá Ninh Thuận trong mùa hè 2025

Hành trình khám phá Ninh Thuận trong mùa hè 2025

Để thu hút du khách trong mùa cao điểm du lịch hè 2025, các địa phương, doanh nghiệp du lịch trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận đã chủ động xây dựng nhiều gói sản phẩm hấp dẫn, an toàn, đặc biệt là các tour ngắn ngày phù hợp cho gia đình và nhóm nhỏ lựa chọn.

Tin mới nhất

Khách Mỹ né du lịch châu Âu vào mùa hè năm nay

Khách Mỹ né du lịch châu Âu vào mùa hè năm nay

Một nghiên cứu cho thấy, số lượng khách du lịch Mỹ đến châu Âu dường như đang giảm mạnh vào mùa hè năm 2025. Tuy nhiên, lượng khách du lịch Trung Quốc đến châu lục này tăng lên rõ rệt.

Nha Trang là điểm đến thu hút nhất với du khách Hàn Quốc

Nha Trang là điểm đến thu hút nhất với du khách Hàn Quốc

Trang thông tin du lịch Agoda ngày 12/6 cho biết dựa trên dữ liệu tìm kiếm chỗ ở cho các lần nhận phòng từ tháng 6 đến tháng 7 năm nay, thành phố biển Nha Trang của Việt Nam được du khách Hàn Quốc ưa thích và tìm kiếm nhiều nhất.

Nhu cầu thăm Việt Nam của du khách Nga tăng mạnh trong mùa Hè

Nhu cầu thăm Việt Nam của du khách Nga tăng mạnh trong mùa Hè

Thái Lan vẫn là điểm đến ưa thích của khách du lịch Nga, nhưng nhu cầu di du lịch tại Việt Nam đã tăng mạnh với mức tăng 140% lượng du khách Nga vào mùa Hè này.

Khám phá những điểm đến hấp dẫn nhất của Thụy Điển

Khám phá những điểm đến hấp dẫn nhất của Thụy Điển

Trong hành trình thắt chặt quan hệ giữa hai quốc gia Việt Nam - Thụy Điển, giao thoa văn hóa không chỉ là cầu nối bền vững mà còn là lời mời gọi khám phá những danh lam thắng cảnh tuyệt mỹ của đất nước Bắc Âu này.

Miss & Mister Fitness Supermodel World 2025: Dàn mẫu thể hình thế giới 'đổ bộ' Quy Nhơn

Miss & Mister Fitness Supermodel World 2025: Dàn mẫu thể hình thế giới 'đổ bộ' Quy Nhơn

Đặt mục tiêu truyền cảm hứng về lối sống khỏe mạnh và tự tin cho cộng đồng, dàn thí sinh Miss & Mister Fitness Supermodel World 2025 đang có một tuần lễ sôi động tại Quy Nhơn (từ 7-14/6).

Cẩm tú cầu - loài hoa của mùa mưa Nhật Bản

Cẩm tú cầu - loài hoa của mùa mưa Nhật Bản

Khi những cơn mưa đầu Hè báo hiệu mùa mưa (Tsuyu) bắt đầu tại đất nước Mặt Trời mọc, cũng là lúc hoa cẩm tú cầu - Ajisai khoe sắc rực rỡ nhất.

Bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của dân tộc Thái gắn với phát triển du lịch

Bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của dân tộc Thái gắn với phát triển du lịch

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa công nhận nghề dệt thổ cẩm của người Thái ở Nghệ An là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Để di sản văn hoá thành "vàng ròng" của ngành du lịch

Để di sản văn hoá thành "vàng ròng" của ngành du lịch

Di sản văn hóa đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, du lịch ở nhiều quốc gia trên thế giới, và Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế tất yếu đó.

Bộ VHTTDL yêu cầu rà soát toàn bộ các di tích đã kiểm kê, xếp hạng

Bộ VHTTDL yêu cầu rà soát toàn bộ các di tích đã kiểm kê, xếp hạng

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương rà soát toàn bộ các di tích đã kiểm kê, xếp hạng trên địa bàn, bảo đảm phải có tổ chức, người đại diện chịu trách nhiệm trực tiếp quản lý, bảo vệ, trông nom di tích.

Thúc đẩy công nghiệp văn hóa tạo động lực phát triển du lịch

Thúc đẩy công nghiệp văn hóa tạo động lực phát triển du lịch

Ninh Bình hiện có trên 1.800 di tích lịch sử, văn hóa và danh thắng. Nguồn lực di sản văn hóa đồ sộ và đa dạng này là cơ sở để khai thác, phát huy trong quá trình phát triển công nghiệp văn hóa. Đây cũng là chìa khóa để bảo tồn di sản, thúc đẩy kinh tế sáng tạo và lan tỏa giá trị văn hóa đặc sắc vùng đất Cố đô.