Vào bản, thăm nhà của người dân tộc ở Sapa cần lưu ý những gì?

09/10/2017 12:00 | Tư vấn

(Du lịch - giaidauscholar.com) - Sapa là nơi sinh sống của nhiều đồng bào dân tộc như Tày, Giáy, Hmông, Dao đỏ, Xa Phó, Hà Nhì… Cuộc sống và nét văn hóa lâu đời của đồng bào dân tộc ở đây luôn là những điều bí ẩn, hấp dẫn đối với du khách.

Tuy nhiên, mỗi dân tộc đều có những nét văn hóa riêng và bên cạnh đó là những điều cấm kị. Vậy nên có những điều bạn cần chú ý khi đi du lịch Sapa tới thăm bản, nhà đồng bào dân tộc.

*Khi vào bản, làng

Trên đường vào nhà người Hà Nhì, khi thấy một cánh cổng chào dựng tạm phía trên buộc tua tủa những dao gỗ, kiếm gỗ , đầu cánh gà … đó là lúc trong làng đang tổ chức lễ cúng xua đuổi tà ma.

Tương tự như vậy hàng năm các nghi lễ chung cúng thần làng, xua đuổi ma ác của đồng bào Tày, Thái, Giáy, Lào, Bố y, Xá Phó… thường được tổ chức vào tháng 2 hoặc tháng 6 , tháng 7 âm lịch.

Khi cúng đồng bào đặt các dấu hiệu kiêng kỵ cấm người lạ vào làng như buộc chùm lá xanh ở cột cao trên đường vào làng hoặc đan phên mắt cáo, buộc vào đó xương hàm lợn, trâu, bò. Cả làng không ai đi làm, không cho người lạ vào làng.

Chú thích ảnh

Nếu người lạ vô tình gồng gánh, đội nón, che ô, đeo gùi, ba lô… vào làng sẽ bị phạt bằng cách nộp đủ số lễ vật để làm lại lễ cúng làng. Trường hợp có việc khẩn cấp , muốn vào làng ngay, khách lạ phải bỏ mũ, ba lô, gồng gánh … tất cả đồ đạc đều phải xách tay. Như vậy mới mong được giảm hoặc miễn phạt.

Mỗi làng đồng bào các dân tộc ở Lào Cai đều có khu rừng cấm, thờ thế lực siêu nhiên. Nơi thờ cúng có thể ở gốc cây to, hòn đá lớn ở trong rừng. Rừng cấm là khu rừng chung của cả làng . Mọi người tự nguyện bảo vệ rừng , không ai được tự tiện chặt phá, phóng uế, trai gái không được phép đến nơi đó tâm tình.

Chú thích ảnh

Chú thích ảnh

*Khi vào thăm nhà

Trước khi vào thăm nhà đồng bào các dân tộc, du khách cần quan sát kỹ, nếu thấy ở trước cửa nhà, ở đầu cầu thang cắm hoặc treo một cành lá xanh, một cành gai hoặc cắm một tấm phên đan hình mắt cáo… Đó là những dấu hiệu kiêng cấm, gia đình không muốn người lạ vào nhà.

Nhà người Hà Nhì Đen có hai lớp cửa, khách xa tới chỉ nên vào cửa thứ nhất. Nếu muốn vào cửa thứ hai thì phải được gia đình chủ đồng ý. Nhà người Thái có đầu cầu thang, phụ nữ chỉ được lên cầu thang có sân phải ( bên trái), không được lên cầu thang bên phải. Ở vị trí quan trọng nhất trong nhà (vách nhà ở gian giữa hoặc góc đầu nhà sàn, là nơi thờ tổ tiên.

Trang trí nơi thờ tổ tiên mỗi dân tộc có khác nhau, nhưng đều chung một quan niệm : Nơi thờ tổ tiên là chốn linh thiêng nhất . Khách không dược đặt mũ, nón, tư trang và đồ dùng khác ở nơi đó, không được sờ tay lên các đồ thờ cúng.

Khi ngồi không được quay lưng vào nơi thờ. Ở vùng người Thái Đen, phụ nữ không được đến gian đầu ngồi nhà sàn- nơi thờ tổ tiên. Nhà người Hà Nhì Đen có hai lớp cửa, khách xa tới chỉ nên vào cửa thứ nhất

Bếp lửa vừa là nơi nấu nướng vừa là nơi tiếp khách của đồng bào các dân tộc, đồng thời là nơi thiêng liêng thờ vua bếp, thần lửa. Do đó có nhiều kiêng kị liên quan đến bếp lửa, ngồi cạnh bếp lửa sưởi không đặt chân lên hoặc làm xê địch hòn đá kê làm kiềng , vì theo quan niện của một số dân tộc thì các hòn đá này là nơi trú ngụ của thần lửa .

Khi đun nấu đồng bào Tày, Thái, Nùng, Giáy, Bố Y, Lào, Lự… đều chú ý đặt quay ninh, chảo, nồi lên bếp không được để hai quay nồi , chảo theo hương cây xà ngang (vì đó là hướng nằm của người chết) mà phải đặt theo hướng đòn nóc nhà . Ở vùng đồng bào Hmông, Dao, Hà Nhì…. khi đưa củi vào bếp, không đưa ngọn vào trước, vì quan niện sợ con gái gia chủ sau này sẽ sinh ngược. Khi ngồi gần bếp , không quay lưng và giẫm chân vào bếp, không được dùng chân đẩy củi vào bếp, không nướng cơm – đồ (xôi) vì người dân tộc quan niệm hành động này sẽ dẫn đến mất mùa.

Chú thích ảnh

*Đồng bào dân tộc kiêng không huýt sáo ở trong nhà

Trong ngôi nhà đồng bào các dân tộc cửa và cây cột chính cũng là vị trí linh thiêng thờ thần cửa, thần cột cái. Vì vậy không nên ngồi bậu cửa hoặc treo mũ nón và tựa lưng vào cột cái. Ở vùng người Thái, Tày, Kháng, La Ha, Phú Lá kiêng không đem lá xanh, cành cây xanh, rau xanh vào cửa chính. Đồng bào kiêng không huýt sáo ở trong nhà, vì nó là tín hiệu gọi ma tà, bão giông.

*Giao tiếp sinh hoạt

Khi đến nhà, đi đường, khách cần chủ động chào hỏi bằng thái độ chân thành, nụ cười thật thà và biểu hiện hơi nghiêng đầu sẽ xoá đi mặc cảm bất đồng ngôn ngữ. Khi chia tay có thể bắt tay, không cần nói lời tạm biệt, hẹn gặp lại nhưng luôn nở nụ cười. Không xoa tay lên đầu trẻ em người Hmông, Dao, vì theo quan niện của họ, hồn người trú ngụ ở đầu, người lạ sờ vào, hồn hoảng sợ bỏ trốn, làm cho trẻ hay bị ốm đau.

Cần tránh gọi các từ khiếm nhã như Mèo, Mán (Nên gọi là đồng bào Mông, Dao). Không nên nói quá to với cử chỉ gay gắt, không tranh cãi với người già – phụ nữ và trẻ em. Người Hmông, Dao kiêng xoa tay lên đầu trẻ em.

Khi ăn uống: Mỗi dân tộc có quan niện khác nhau về vị trí chỗ ngồi , vì vậy cần lưu ý không ngồi vào một số vị trí đặc biệt như: ở vùng người Giáy, Dao phía dãy ghế ở gần bàn thờ dành riêng cho người cao tuổi nhất, khách quý nhất.

Đồng bào Hmông khi bố mẹ mất, vị trí đầu bàn (gần bàn thờ) luôn bỏ trống với ý niệm nơi đó giành cho hồn bố mẹ.

Người Thái, Tày, Mường nơi giáp cửa sổ gia chủ đặt hai chén con có ý giành cho tổ tiên về tiếp khách, khách không ngồi ở vị trí đó. Và cần chú ý không ngồi ngang hàng với người già nất trong mâm (nếu chủ nhà không mời), không ngồi trước và quay lưng vào bàn thờ, không gắp đầu gà chân gà, gan gà trước khi chủ nhà mời, khi ăn không nền ừa ăn vừa nói quá to.

Trước khi ăn uống cần kiên trì nghe gia chủ tiến hành các nghi lễ mời tổ tiên, chúc tụng các điều tốt lành. Khách không rót rượu trước, không gắp thức ăn trước, khi dùng xong tuyệt đối không úp chén, úp bát xuống mâm.

Chú thích ảnh

Khi ngủ: Không nằm ngủ dọc theo đòn nóc nhà ( chỉ người chết mới được nằm như vậy). Không nên mắc màn trắng vì lộ liễu, không ngủ dậy quá muộn, không được ngủ dưới bàn thờ…

Mỗi căn nhà của đồng bào dân tộc ở Lào Cai đều có chỗ ngủ dành riêng cho khách, nên cần tuân theo sự bố trí của gia chủ, không nằm để chân về phía bàn thờ. Ở một số vùng người Mông, Dao,Thái, La Ha, Kháng kiêng không mắc màn màu trắng trong nhà.

Tin cùng chuyên mục

Khám phá toa tàu tuyến Hà Nội - Hải Phòng thiết kế độc đáo theo phong cách Đông Dương

Khám phá toa tàu tuyến Hà Nội - Hải Phòng thiết kế độc đáo theo phong cách Đông Dương

Từ ngày 10/5/2025, ngành Đường sắt đưa vào vận hành 20 toa hạng sang trên tuyến đường sắt Hà Nội - Hải Phòng với các mác tàu HP1/HP2, LP5/LP6, LP2/LP3 và LP7/LP8.

Thông tin mới về thu phí hành trình tham quan trên vịnh Hạ Long

Thông tin mới về thu phí hành trình tham quan trên vịnh Hạ Long

Ngày 26/4, Ban Quản lý vịnh Hạ Long (tỉnh Quảng Ninh) thông tin về việc triển khai thu phí đối với các hành trình tham quan du lịch mới trên vịnh Hạ Long theo Nghị quyết số 51/2025/NQ-HĐND ngày 26/2/2025 của HĐND tỉnh Quảng Ninh.

Điều chỉnh luồng khách đi quốc tế tại nhà ga T2 Nội Bài từ ngày 24/4

Điều chỉnh luồng khách đi quốc tế tại nhà ga T2 Nội Bài từ ngày 24/4

Nhằm phục vụ giai đoạn 3 - Thi công cải tạo và chuyển đổi công năng bên trong nhà ga T2 - Cảng hành không quốc tế Nội Bài thuộc Dự án mở rộng nhà ga hành khách T2, Cảng hành không quốc tế Nội Bài triển khai điều chỉnh luồng tuyến di chuyển của hành khách quốc tế khi đi qua nhà ga T2 từ ngày 24/4 đến ngày 15/7/2025.

Các hãng bay tăng kiểm tra hành lý dịp cao điểm 30/4 và 1/5

Các hãng bay tăng kiểm tra hành lý dịp cao điểm 30/4 và 1/5

Nhằm đảm bảo trải nghiệm bay thuận lợi cho hành khách trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4 – 1/5, Vietnam Airlines Group (Vietnam Airlines, Pacific Airlines, VASCO) khuyến nghị hành khách chủ động sắp xếp thời gian, thực hiện các thủ tục trước chuyến bay và tuân thủ đầy đủ các quy định an ninh, an toàn hàng không.

Từ 26/4 - 1/5: Miễn phí tham quan Đại Nội Huế về đêm

Từ 26/4 - 1/5: Miễn phí tham quan Đại Nội Huế về đêm

Dịp nghỉ lễ 30/4 – 1/5, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế sẽ mở cửa miễn phí tham quan Đại Nội về đêm và bắn hỏa pháo tại Kỳ đài Huế.

Du khách Việt có thể bay thẳng tới Astana  Kazakhstan thông qua chuyến bay charter

Du khách Việt có thể bay thẳng tới Astana Kazakhstan thông qua chuyến bay charter

Việc thiết lập cầu nối hàng không hiệu quả giữa Việt Nam và các đô thị trọng điểm Trung Á, điển hình như Astana (Kazakhstan), đang là mong đợi của đông đảo du khách lẫn giới doanh nhân, người lao động Việt Nam muốn khám phá hoặc làm việc tại khu vực này.

Vietnam Airlines khai thác trở lại đường bay giữa Kuala Lumpur và Hà Nội

Vietnam Airlines khai thác trở lại đường bay giữa Kuala Lumpur và Hà Nội

Hai chuyến bay số hiệu VN 680 và VN 681 của Hãng Hàng không Quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines) khởi hành từ thủ đô Kuala Lumpur đi Hà Nội và Hà Nội đi Kuala Lumpur (Malaysia) vào tối 1/4 đã đánh dấu chuyến bay thường lệ đầu tiên giữa hai thành phố sau một thời gian ngừng khai thác.

Ngâm chân, tắm lá thuốc ở Ba Vì: Hành trình tìm về liệu pháp thảo dược người Dao, người Mường

Ngâm chân, tắm lá thuốc ở Ba Vì: Hành trình tìm về liệu pháp thảo dược người Dao, người Mường

Những "liệu trình" thư giãn độc đáo với các bài thuốc tắm, ngâm chân thảo dược bí truyền của người Dao và Mường tại Ba Vì hứa hẹn mang đến trải nghiệm chăm sóc sức khỏe truyền thống thú vị và bổ ích cho du khách thập phương.

Tin mới nhất

Tamanrasset - Điểm đến du lịch đặc sắc giữa lòng sa mạc Sahara

Tamanrasset - Điểm đến du lịch đặc sắc giữa lòng sa mạc Sahara

Nằm cách thủ đô Algiers khoảng 2.000 km về phía Nam, tỉnh Tamanrasset của Algeria từ lâu đã được biết đến là điểm trung chuyển quan trọng của các đoàn lữ hành thương mại ở khu vực Tây Phi, đồng thời là ngã ba di cư của người dân vùng Hạ Sahara hướng về châu Âu.

Du lịch du thuyền - Động lực phát triển kinh tế mới của Malaysia

Du lịch du thuyền - Động lực phát triển kinh tế mới của Malaysia

Malaysia sẽ phát triển ngành du lịch du thuyền thành động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quốc gia, vừa giúp tạo thêm việc làm cho cộng đồng địa phương, vừa góp phần củng cố hệ sinh thái du lịch bền vững và toàn diện hơn.

Thu hút du lịch tàu biển từ lợi thế hạ tầng, cảnh quan

Thu hút du lịch tàu biển từ lợi thế hạ tầng, cảnh quan

Ngày 10/6, tàu Piano Land mang theo khoảng 1.000 du khách đến từ Trung Quốc đã cập Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long, thành phố Hạ Long (Quảng Ninh).

Khi Angkor hút du khách: Hành trình khám phá viên ngọc cổ của Campuchia

Khi Angkor hút du khách: Hành trình khám phá viên ngọc cổ của Campuchia

Công viên Khảo cổ Angkor, điểm đến nổi tiếng của Campuchia, đã đạt doanh thu 24,5 triệu USD trong 5 tháng đầu năm 2025. Đó là minh chứng sống động cho việc phát triển du lịch dựa vào nền tảng di sản văn hóa.

Mách bạn "đường đi nước bước" chơi đêm Cát Bà

Mách bạn "đường đi nước bước" chơi đêm Cát Bà

Cát Bà về đêm có gì mới? Từ trải nghiệm xem show kỷ lục thế giới, chơi chợ đêm Vui-Fest, đến ăn tối tại cụm nhà hàng ven biển mới – đây là gợi ý những hoạt động ăn chơi về đêm trọn vẹn, chỉ dẫn di chuyển chi tiết từ đất liền.

Danh sách nhà hàng của Thành phố Hồ Chí Minh được Cẩm nang ẩm thực Michelin vinh danh

Danh sách nhà hàng của Thành phố Hồ Chí Minh được Cẩm nang ẩm thực Michelin vinh danh

Michelin vừa chính thức công bố danh sách nhà hàng năm 2025 của Cẩm nang Michelin (Michelin Guide) Hà Nội | Thành phố Hồ Chí Minh | Đà Nẵng.

 Điện Capitol - nơi đặt trụ sở của Quốc hội Mỹ

Điện Capitol - nơi đặt trụ sở của Quốc hội Mỹ

Điện Capitol hay Tòa nhà Quốc hội Mỹ là nơi đặt trụ sở của Quốc hội Mỹ từ năm 1800. Tòa nhà được xây tại Washington, D.C., trên Đồi Capitol ở cuối phía Đông của Quảng trường Quốc gia (National Mall).

"We Love Phở" - Khi hương vị quê nhà lan tỏa khắp trời Âu

"We Love Phở" - Khi hương vị quê nhà lan tỏa khắp trời Âu

Giữa lòng thủ đô Brussels thanh bình của Vương quốc Bỉ, một buổi tọa đàm nhỏ nhưng chan chứa tình yêu và niềm tự hào dân tộc đã diễn ra với chủ đề: “We Love Phở và Bản đồ Ẩm thực Việt ở châu Âu”.

Diễu hành Carnival trong lễ hội văn hóa - Du lịch biển

Diễu hành Carnival trong lễ hội văn hóa - Du lịch biển

Tối 9/6/2025, tại thành phố Nha Trang, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa tổ chức Chương trình diễu hành Carnival với sự tham gia của hàng trăm nghệ sĩ, sinh viên và người dân địa phương. Hoạt động trong khuôn khổ Lễ hội Văn hóa - Du lịch Biển năm 2025.

Lan tỏa “Văn hóa metro” trên tuyến Bến Thành - Suối Tiên

Lan tỏa “Văn hóa metro” trên tuyến Bến Thành - Suối Tiên

Công ty TNHH Một thành viên Đường sắt đô thị số 1 TP. Hồ Chí Minh phát động chiến dịch truyền thông – vận động “Văn hóa metro”, hướng đến lan tỏa những chuẩn mực ứng xử văn minh trong không gian công cộng, đặc biệt trên tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên).