Góc nhìn 365: Từ mục tiêu về tầm vóc

"Cần khuyến khích phát triển thể thao học đường một cách bài bản và hiệu quả nhằm nâng cao tầm vóc người Việt Nam. Chúng ta cần đặt mục tiêu cụ thể đến năm 2045 là chiều cao trung bình của thanh niên Việt Nam phải đạt một mức nào đó ngang bằng với các nước phát triển trong khu vực. Để hiện thực hóa mục tiêu này, việc đẩy mạnh chăm sóc sức khỏe toàn dân và xây dựng các cơ sở hạ tầng thể thao hiện đại trở thành yêu cầu cấp thiết…".

Đó là một trong nhiều nội dung từ bài viết "Tương lai cho thế hệ vươn mình" của Tổng Bí thư Tô Lâm.

Trước đó, ở phần đầu bài viết, Tổng Bí thư Tô Lâm cũng đã nhắc tới vấn đề tầm vóc người Việt Nam. Cụ thể, "khi xét đến thể chất, sức khỏe tổng thể và chiều cao trung bình của thanh niên, vẫn tồn tại một khoảng cách rõ rệt so với các nước trong khu vực và các nước phát triển trên thế giới".

Như những số liệu được người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam dẫn kèm, chiều cao trung bình của nam giới ở Việt Nam trong lần khảo sát gần nhất vào năm 2020 là 168,1cm, nữ giới là 156,2cm, thấp hơn so với các nước trong khu vực như Thái Lan, Hàn Quốc và Nhật Bản.

Hai lần nhắc tới chiều cao, có thể thấy đây là vấn đề được Tổng Bí thư lưu tâm trong những chia sẻ gửi tới thế hệ trẻ và cả xã hội. Thực tế, điều đó cũng tương đồng, gần gũi với mong mỏi của mỗi thanh niên hiện tại.

Người Việt Nam trong quá khứ có chút khiêm tốn về chiều cao so với thế giới. Và thẳng thắn, ngay từ tuổi đang lớn, chẳng ai trong số các chàng trai, cô gái hiện nay không thầm mong có một chiều cao lý tưởng.

Để rồi, dù may mắn sở hữu một thông số không tệ, khi trưởng thành và có dịp giao lưu với những người bạn quốc tế - điều vốn đang trở nên phổ biến và dễ dàng - hẳn nhiều bạn trẻ vẫn ước giá mình có thể cao hơn.

Một mặt, đó là nhu cầu hợp lý ở một xã hội phát triển, với các hệ giá trị thẩm mỹ ngày càng được coi trọng. Còn xa hơn, chiều cao cũng là "bệ phóng" cho sự tự tin kể từ mỗi cá nhân cho tới cả cộng đồng - khi mà hình ảnh của một đất nước với những thanh niên cao lớn, khỏe mạnh luôn tạo ra ấn tượng về một quốc gia phát triển, văn minh.

Khát vọng tăng chiều cao của chúng ta không thể chỉ là câu chuyện của mỗi cá nhân, mà phải là một mục tiêu chiến lược quốc gia.

***

Nhìn ra châu Á, Hàn Quốc và Nhật Bản cũng đã từng có những chiến lược quốc gia xuyên suốt, được thực hiện bền bỉ nhiều năm để cải thiện chiều cao của dân tộc - trước khi đạt tới kết quả tích cực như bây giờ.

Cơ bản, những chiến lược ấy đều gắn với việc chú trọng giáo dục thể chất, xây dựng các cơ sở thể thao hiện đại và đẩy mạnh chăm sóc sức khỏe toàn dân… - những điều mà Tổng Bí thư nhắc tới.

Và chắc chắn, ở một xã hội đang biến chuyển mạnh và ngày càng đề cao sự kết nối liên ngành, các giải pháp chiến lược ấy phải được xây dựng trên những nền tảng đủ chiều sâu.

Ở đó, thay vì một môn học bị nhiều người xem là "phụ", giáo dục thể chất chỉ phát huy giá trị khi là một phần không thể thiếu trong hệ thống giáo dục học đường, với đầy đủ sự hợp lý và hấp dẫn.

Những cơ sở hạ tầng thể thao như sân bóng, bể bơi, phòng gym… không thể chỉ nằm tại những khu trung tâm với chi phí cao, mà phải được phân bổ rộng rãi và dễ tiếp cận cho mọi đối tượng - kết quả từ chính sách quy hoạch thể thao phi thương mại đi kèm phát triển đô thị.

Hoặc, hệ thống y tế cộng đồng có thể giúp cải thiện sức khỏe, nhưng rất cần được hỗ trợ từ những chiến lược phổ cập, nâng cao tri thức về dinh dưỡng, để mỗi thanh niên Việt Nam có thể chủ động chăm sóc sức khỏe và phát triển chiều cao từ gốc.

Rồi, ngay cả trong các chiến dịch phát triển dinh dưỡng, sữa - một trong những loại thực phẩm liên quan mật thiết tới việc phát triển chiều cao của trẻ - đang rất cần những cơ chế và chương trình hỗ trợ riêng, để có thể xuất hiện rộng rãi (thậm chí là miễn phí) trong các bữa sáng từ ở trường học cho tới mỗi gia đình.

Như thế, đằng sau khát vọng về chiều cao của người Việt Nam là khát vọng hướng tới một quốc gia phát triển toàn diện, từ giáo dục, thể thao, y tế cho tới kiến thức hay khả năng tri nhận của người.

Mặt khác, một quốc gia muốn vươn cao phải quan tâm đến việc nâng cao tầm vóc của thế hệ trẻ - những người vừa thụ hưởng kết quả của sự phát triển, vừa gánh vác trách nhiệm đưa đất nước tiếp tục phát triển hơn.