(TT&VH) - Chén thuốc độc đánh dấu sự ra đời của kịch nói Việt Nam năm 1921, song thực tế, trước thời điểm được coi là “Km 0” đó hơn 1 năm, kịch nói Pháp đã “du nhập” vào VN, chạm vào “tính sĩ diện dân tộc” của người Việt... Đó là những thông tin từ cuộc tọa đàm về Sự du nhập, hình thành kịch nói ở Việt Nam vừa diễn ra hôm 7/12 tại Hà Nội.
Theo PGS-TS Nguyễn Thị Minh Thái, người đầu tiên mang kịch nói về Việt Nam là học giả Nguyễn Văn Vĩnh.
Những sự khởi đầu trước năm 1921
Nhà viết kịch Vũ Đình Long
Năm 1906, Nguyễn Văn Vĩnh sang Pháp (để tổ chức gian hàng Bắc Kỳ tại Hội chợ thuộc địa ở Marseille) và được thưởng thức kịch nói Pháp. Ông đã rất thích thú: Tại sao lại có một hình thức kịch như thế này, ta đã có nhiều thể loại sân khấu truyền thống rồi, tại sao không lấy những cái hay này về mà dùng, mà xem tiếp.
Ngay hôm sau, ông viết thư cho Phạm Duy Tốn nói về cảm giác của ông khi rời khỏi nhà hát opera: Tôi choáng váng vì có một loại hình sân khấu hay như thế. Nguyễn Văn Vĩnh cũng nhận thức được các loại hình sân khấu của Việt Nam đều ở dạng kịch hát, kịch bản gần như chỉ ở dạng đề cương chi tiết, muốn dựng một vở kịch trên sân khấu, toàn bộ công nghệ sân khấu phải bắt đầu từ kịch bản văn học.
Về Việt Nam, Nguyễn Văn Vĩnh bắt tay ngay vào việc phải dịch những tác phẩm kịch sân khấu kinh điển của Pháp sang tiếng Việt Nam, cho đăng chùm hài kịch của Moliere: Trưởng giả học làm sang, Người bệnh tưởng, Lão hà tiện... liền nhiều kỳ trên Đông Dương Tạp chí của mình.
Vở kịch nói đầu tiên ở Việt Nam là vở Người bệnh tưởng của Moliere diễn ra tại Nhà hát Lớn Hà Nội vào ngày 25/4/1920. Đây là một hoạt động của Hội Khai trí Tiến Đức do một cặp vợ chồng người Pháp dàn dựng, diễn viên là người Việt, diễn bằng tiếng Việt do Nguyễn Văn Vĩnh dịch. Vở diễn này gây kinh ngạc cho khắp giới Tây học ở Hà Nội. Sau đó Hội Khai trí Tiến Đức tiếp tục dựng vở Trưởng giả học làm sang tạo nên một làn sóng sùng bái văn hóa Pháp ở phương diện kịch nghệ, nhất là đối với công chúng trẻ tuổi. Công chúng Hải Phòng và các thành phố khác cũng nhanh chóng yêu thích kịch nói. Những người làm sân khấu Việt buộc phải suy tư là tại sao có một sân khấu kỳ lạ như vậy mà mình không làm.
Với “tính sĩ diện dân tộc”, người Việt Nam muốn có sân khấu của mình, viết bằng tiếng Việt, do người Việt viết, do người Việt dựng, do người Việt diễn và cho người Việt xem. Nhiều vở diễn của người Việt được dàn dựng, như Ai giết người của Tô Giàng (diễn tháng 4/1920), Già kén kẹn hom của Phạm Ngọc Khôi (7/1920), Mảnh gương đời của Trần Tuấn Khải (5/5/ 1921), Chén thuốc độc của Vũ Đình Long (22/10/1921).
Chén thuốc độc vẫn là vở kịch nói đầu tiên
Tuy đã có một số vở kịch được diễn trước đó, song Chén thuốc độc của Vũ Đình Long được xem là vở diễn đầu tiên của kịch nói Việt Nam, bởi đây là lần đầu tiên Việt Nam có một vở kịch viết đúng chuẩn mực kịch phương Tây, diễn tả, theo sát hình thái, cảnh tình các vấn đề xã hội đương thời, chứ không đi theo lối ước lệ của tuồng chèo. Vì thế, ngày công diễn vở kịch, 22/10/ 1921 vẫn được xem là ngày khai sinh ra sân khấu kịch nói Việt Nam.
Sau đó, một loạt sáng tác kịch khác được hình thành. Nhưng kịch nói vấp một khâu quan trọng, chính là khâu đạo diễn. Đạo diễn ở nước ngoài được đào tạo trường lớp chính quy trong khi tất cả những người mong muốn có một nền kịch Việt Nam đều tự học. Người tự học về nghề đạo diễn kịch đầu tiên, kéo tinh thần tài tử này trong suốt nửa đầu thế kỷ 20 là Thế Lữ. Thế Lữ chỉ dám tự gọi mình là nhà dàn cảnh, không dám nhận là đạo diễn. Cho đến năm 1945, mới có thế hệ đạo diễn đầu tiên được đào tạo bài bản tại Trung Quốc là Dương Ngọc Đức, Nguyễn Đình Nghi, Trần Hoạt, Ngô Linh. Diễn viên đóng các vở kịch hồi ấy cũng không phải là những diễn viên chuyên nghiệp, thường mượn của sân khấu tuồng, chèo. Trăn trở với kịch nói, Thế Lữ, người anh cả của sân khấu hiện đại, đã mạnh dạn tập hợp những văn nghệ sĩ có tiếng và có học thức như Song Kim, Khánh Vân, Vũ Đình Hòe, Võ Lan Tâm... để làm kịch. Sự nghiệp dư, tài tử của sân khấu kịch diễn ra trong một thời gian dài, cho tới khi Thế Lữ cùng với Phạm Văn Đôn, Trịnh Như Lương, Trần Đình Thọ lập Ban kịch Thế Lữ. Ban kịch Thế Lữ với sự tham gia, cộng tác của nhiều nghệ sĩ có tiếng, thi sĩ, người có học thức khiến cho tình hình sân khấu kịch Việt Nam sáng sủa, dần đi vào chuyên nghiệp. Từ năm 1942, Ban kịch Thế Lữ đã biểu diễn thường xuyên tại Nhà hát Lớn, với thù lao, chế độ, tổ chức ổn định. Sân khấu kịch được chuyên nghiệp từ đó.
Vừa qua, Tập đoàn Fast Retailing - công ty mẹ của thương hiệu UNIQLO, công bố danh sách 9 học sinh Việt Nam nhận học bổng từ Quỹ Fast Retailing năm 2024.
Đêm nhạc "Love Songs Love Vietnam" của Hồ Ngọc Hà tại Bà Nà Hills, Đà Nẵng diễn ra tối 3/6/2023. Sau hơn một năm, ấn phẩm đặc biệt phiên bản giới hạn của đêm nhạc sẽ chính thức ra mắt.
Khi chuẩn bị cho EURO 2024, UEFA đã thông qua tuyên bố về nhân quyền và thiết lập một hệ thống được thiết kế để giải quyết các vấn đề về nhân quyền nhanh chóng hơn.
Trong một khoảnh khắc, Cristiano Ronaldo muốn kìm nén cảm xúc của mình, nhưng rồi có điều gì đó thúc giục, và anh không thể chịu đựng thêm nữa: Nước mắt tuôn ra nức nở và trước hàng trăm triệu khán giả đang theo dõi ở trên sân và qua màn ảnh nhỏ, siêu cầu thủ này đã trở lại với hình hài nhỏ bé của một con người không thể chống lại thời gian.
Trọng tài người Malaysia, Mohamad Kamil Zakaria Bin Ismail (Malaysia) là người được VPF chọn bắt chính trận đấu tranh vé dự V-League 2024/2025 giữa Hồng Lĩnh Hà Tĩnh và PVF CAND lúc 18h00 ngày 6/7 tới trên SVĐ Hàng Đẫy (Hà Nội).
Dù được đánh giá rất cao trước giải đấu, thậm chí là chỉ sau Argentina và Brazil, nhưng đội tuyển Mỹ đã bị loại ngay từ vòng bảng Copa America 2024, giải đấu mà họ lấy làm bàn đạp để hướng tới World Cup 2026 trên sân nhà.
Ngày 3/7/2024, tại Cục TTDT, Liên đoàn Bóng chày và Bóng mềm Việt Nam tổ chức buổi “Gặp mặt báo chí” giới thiệu về “Giải Cúp các CLB bóng chày toàn quốc năm 2024 - CÚP ĐẠI SỨ HÀN QUỐC”.
Xem VTV5 VTV6 trực tiếp bóng đá hôm nay 3/7 - giaidauscholar.com cập nhật các link xem trực tiếp bóng đá U16 Đông Nam Á, EURO 2024 và Copa America 2024 diễn ra ngày 3/7/2024.
Ngày 16/6 vừa qua, tại TP.HCM, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam đã trao bằng xác lập kỷ lục cho Nguyễn Tiến - nghệ sĩ vẽ tranh trình diễn trên sân khấu bằng nhiều loại hình và chất liệu nhất Việt Nam.
Tập đoàn Fast Retailing, công ty mẹ của thương hiệu UNIQLO, vừa chính thức công bố danh sách 9 học sinh Việt Nam nhận học bổng từ Quỹ Fast Retailing năm 2024.
Sau khi dập tắt đám cháy do xe bồn chở xăng va chạm với xe tải trên tuyến cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, lực lượng chức năng đã phát hiện một thi thể tại hiện trường, xác định ban đầu là lái xe tải.
Xem VTV5 VTV6 trực tiếp bóng đá hôm nay 2/7 - giaidauscholar.com cập nhật các link xem trực tiếp bóng đá các giải đấu EURO 2024 và Copa America 2024 diễn ra ngày 2/7/2024.
Trực tiếp bóng đá Việt Nam vs Indonesia thuộc giải U16 Đông Nam Á 2024 diễn ra vào lúc 15h00 ngày 3/7. Cập nhật link xem diễn biến trận tranh hạng ba của giải đấu U16 Đông Nam Á.
XSCT 3/7: Xổ số Cần Thơ được phát hành bởi Công ty xổ số kiến thiết Cần Thơ, quay thưởng vào lúc 14h10 thứ Tư hàng tuần. Xem trực tiếp Kết quả XSMN nhanh nhất trên giaidauscholar.com.
Xem trực tiếp bóng chuyền Việt Nam vs Philippines ở đâu? Kênh nào trực tiếp FIVB Challenger Cup 2024 ở đâu? giaidauscholar.com cập nhật link xem trực tiếp giải bóng chuyền FIVB Challenger Cup 2024 nhanh và chính xác nhất.
XSDN 3/7: Xổ số Đồng Nai được phát hành bởi Công ty xổ số kiến thiết Đồng Nai, quay thưởng vào lúc 16h10 thứ Tư hàng tuần. Xem trực tiếp kết quả XSMN nhật nhanh nhất trên giaidauscholar.com.
XSMN 3/7: Xổ số miền Nam ngày 3/7/2024 gồm các tỉnh Sóc Trăng, Cần Thơ và Đồng Nai. Theo dõi kết quả XSMN hôm nay thứ Tư ngày 3/7 trên giaidauscholar.com.
XSST 3/7: Xổ số Sóc Trăng được phát hành bởi Công ty xổ số kiến thiết Sóc Trăng, quay thưởng vào lúc 16h10 thứ Tư hàng tuần. Trực tiếp Kết quả XSMN nhanh nhất trên giaidauscholar.com.
Lịch thi đấu Wimbledon hôm nay - giaidauscholar.com cập nhật lịch thi đấu, lịch trực tiếp tennis đơn nam và đơn nữ giải quần vợt Wimbledon 2024 ngày 3/7, rạng sáng 4/7.