Man City vs Brighton: Phong cách 'juego de posicion' đã lỗi thời?

Man City đang trải qua một mùa giải thảm họa, thua 15 trong 30 trận gần nhất. Liệu phong cách bóng đá của Pep Guardiola có còn phù hợp với thời đại, hay vấn đề nằm ở những yếu tố phức tạp hơn ngoài triết lý của ông?

Người hâm mộ thông thường có thể đổ lỗi cho chấn thương dài hạn của Rodri, trong khi những phân tích sâu hơn lại hướng đến sự thay đổi của bóng đá hiện đại hoặc tình trạng xuống cấp của đội hình City. Cuộc tranh luận này không chỉ dừng ở kết quả trên sân, mà còn chạm đến bản chất của triết lý Guardiola - thứ từng đưa City lên đỉnh cao, nhưng giờ đây bị đặt dấu hỏi lớn.

Lối chơi của Pep đã lạc hậu?

Một luồng ý kiến cho rằng lối chơi dựa trên vị trí - "juego de posicion" như cách gọi trong tiếng Tây Ban Nha - của Guardiola đang trở nên lạc hậu. Trong cuộc phỏng vấn với TNT cuối năm 2024, ông nhận xét: "Bóng đá hiện đại là cách Bournemouth, Newcastle, Brighton và Liverpool chơi. Đó là bóng đá hiện đại. Bóng đá hiện đại không còn quá chú trọng vào vị trí". Lời này được BBC Sport trích dẫn để lập luận rằng lối chơi chậm rãi, kiểm soát của City đang bị các đội bóng trực diện, năng động vượt mặt.

Thực tế, phong cách của City luôn khác biệt so với Premier League. Trước đây, sự khác biệt ấy là chìa khóa cho sự thống trị, với nhịp độ chậm giúp họ khống chế trận đấu. Dữ liệu mùa này cho thấy lối chơi của City không lệch xa so với đỉnh cao trong kỷ nguyên Guardiola. Vậy tại sao giờ đây nó bị nghi ngờ? BBC cho rằng chấn thương, cầu thủ già cỗi, phong độ kém và sự tự tin thấp chỉ là triệu chứng, không phải gốc rễ. Phải chăng triết lý của City đã lạc hậu?

Guardiola không hoàn toàn đồng ý. Ông nhấn mạnh rằng giải đấu không vượt xa City, mà đội bóng của ông đang gặp khó vì thiếu nhân sự. "Chúng tôi phải tăng nhịp độ, nhưng không thể vì không đủ cầu thủ", ông nói. Thay vì từ bỏ triết lý, ông đề xuất một đội hình đông hơn để duy trì hiệu quả. Mùa trước, ông từng tuyên bố thà nghỉ làm huấn luyện viên còn hơn dùng đội hình thừa mứa, nhưng nay ông thay đổi quan điểm, nhấn mạnh việc giữ cầu thủ khỏe mạnh là then chốt.

City cũng đã tiến hóa. Guardiola chỉ ra City từng chơi trực diện hơn, như mùa 2022-23 khi thích nghi với pressing áp sát bằng bóng dài cho Erling Haaland - điều vẫn thấy trong trận gặp Chelsea tháng 1 năm nay. "Khi bị áp sát, chúng tôi vẫn xử lý tốt", ông khẳng định. Dù giữ lối chơi kiên nhẫn, City đã điều chỉnh để đối phó với sự quyết liệt của bóng đá hiện đại. Vì vậy, vấn đề không hẳn là phong cách lỗi thời, mà là khả năng thực thi nó.

Cú domino làm sụp đổ tất cả

Nguyên nhân hiển nhiên nhất cho khủng hoảng của City là chấn thương. Rodri - linh hồn hàng tiền vệ - nghỉ 6-7 tháng vì chấn thương đầu gối, phơi bày tuyến giữa "già nua" (theo lời Guardiola) và hàng thủ tan hoang. Các trụ cột như Kevin De Bruyne, Bernardo Silva, Ilkay Gundogan sa sút, trong khi Oscar Bobb cũng vắng mặt dài hạn. "Tôi luôn tự hỏi: Nếu chỉ có 1-2 chấn thương cơ, điều gì sẽ xảy ra?", Guardiola trăn trở. Với ông, nếu đội hình đầy đủ, City vẫn sẽ cạnh tranh mạnh mẽ.

Chấn thương không chỉ làm giảm sức mạnh mà còn phá vỡ sự trơn tru trong lối chơi của City. Ông nói: "Sự khác biệt là ngày càng có nhiều đội áp dụng lối chơi kèm người khi chúng tôi phát bóng từ thủ môn, họ quyết liệt hơn. Trước đây họ thận trọng hơn. Bây giờ các đội rất dũng cảm, đó là một chút khác biệt. Tôi sẽ nói đó là điều duy nhất, còn lại… nếu bạn có đội hình của mình, bạn có thể cạnh tranh và bạn có thể chơi theo cách chúng tôi đã chơi trong quá khứ".

City đã vô địch 4 mùa liên tiếp với lối chơi kiên nhẫn, kiểm soát. Khi đối thủ phòng ngự sâu, Guardiola yêu cầu cầu thủ chuyền bóng nhiều, tránh phản công. Cách tiếp cận này từng hiệu quả, vậy tại sao giờ lại thất bại? Phong cách của Guardiola có thực sự hết hiệu quả, hay vấn đề nằm ở việc các cầu thủ - vì chấn thương và phong độ kém - không thể hiện thực hóa nó?

Dữ liệu cho thấy City không xa rời phong cách cũ, nhưng hoàn cảnh hiện tại khiến nó khó phát huy. Với Guardiola, giải pháp không phải xóa bỏ triết lý, mà là đảm bảo đội hình đủ sức thực thi.