16/07/2009 12:00 GMT+7 | Văn hoá
(TT&VH) - Sự xuất hiện của những màn nghệ thuật đương đại trong lễ hội Lảnh Giang (Duy Tiên- Hà Nam) đã thu hút khá nhiều sự chú ý của dư luận - cho dù sự kiện này phải đến ngày 23/7 tới đây mới chính thức diễn ra. Về vấn đề này, TT&VH có cuộc trao đổi với Tiến sĩ Bùi Quang Thắng (Viện Văn hoá Nghệ thuật VN), tác giả kịch bản và cũng là tổng đạo diễn của lễ hội.
* Anh có nghĩ rằng mình “phá cách” hơi mạnh tay khi đưa vào lễ hội Lãnh Giang nhiều yếu tố của nghệ thuật đương đại như DJ, video art, body art…
![]() Tiến sĩ Bùi Quang Thắng |
Chẳng hạn, lễ hội Lảnh Giang vốn có tục rước kiệu. Việc tái hiện huyền tích “người hóa rắn” là tiền đề để sau màn biểu diễn, các vị thần vừa “nở ra từ trứng rắn” sẽ ngồi lên kiệu và để trai làng rước đi. Hoặc, việc áp dụng nghệ thuật body art, vẽ lên mình một số trai làng cũng là bước chuẩn bị để họ đóng vai các vị thần linh trong huyền tích.
Có thể lấy thêm ví dụ về trường hợp lễ Tịch Điền được tôi dàn dựng cũng tại Duy Tiên vào đầu năm nay. Khi ấy, tôi bố trí cho các họa sĩ vẽ nghệ thuật lên mình của hơn 30 con trâu. Những hoa văn ấy mang nhiều phong cách khác nhau như ấn tượng, trừu tượng, cổ điển… nhưng về cơ bản vẫn xuất phát từ các họa tiết truyền thống như vòng âm dương, cờ ngũ sắc, chim lạc, hoa mai, tiền cổ.
* Vậy theo anh, ưu điểm lớn nhất trong việc đưa các yếu tố nghệ thuật đương đại vào lễ hội truyền thống là gì?
- Nghệ thuật đương đại cho phép kéo người xem vào cuộc trình diễn, và xóa bỏ hẳn rào cản giữa họ với những người trình diễn. Nói cách khác, người xem bị lôi cuốn và được tạo cơ hội tham gia trực tiếp vào chương trình lễ hội. Đó là điều cực kì phù hợp với tinh thần của lễ hội truyền thống. Vốn dĩ, tôi rất không tán thành với việc sân khấu hóa trong những diễn xướng tại lễ hội, vì cách làm như vậy tạo ra khoảng cách giữa người xem với những hình thức lễ hội và biến họ thành những khán giả bình thường, cách biệt với những gì đang diễn ra trên một sân khấu đóng kín.
* Được biết, chương trình tại lễ hội sẽ có sự xuất hiện của liên hoan diễn xướng hầu đồng. Đâu là lí do khiến khiến anh đưa nội dung này vào chương trình lễ hội?
- Năm 2006, khi dàn dựng lễ hội tại Kiếp Bạc, Hải Dương, chúng tôi cũng đã thành công với việc tổ chức liên hoan diễn xướng hầu đồng lần đầu tiên. Nói công bằng, hầu đồng vốn là hình thức diễn xướng truyền thống của dân gian và cho thấy những nét độc đáo riêng trong nghệ thuật trình diễn.
Nếu không có những cuộc liên hoan, dân gian vẫn tự phát tổ chức những buổi hầu đồng. Vậy thì, chúng ta chủ động tổ chức như vậy có lẽ chính là điều tốt, vừa để chủ động tránh những biến tướng tiêu cực, vừa là tôn vinh một nghệ thuật diễn xướng độc đáo của dân tộc.
* Xin cám ơn anh!
Đăng nhập
Họ và tên
Mật khẩu
Xác nhận mật khẩu
Mã xác nhận
Đăng ký
Xin chào, !
Bạn đã đăng nhập với email:
Đăng xuất