Vì không biết rõ Snowden đã đánh cắp bao nhiêu “tài sản tuyệt mặt của quốc gia” nên cả CIA lẫn Cơ quan An ninh Quốc (NSA) đã phải nhờ cha của anh, ông Lonnie Snowden, kêu gọi con nên quay về Mỹ để đầu thú và nhất là không công bố thêm các tài liệu hiện đang nắm giữ.
“Quả bom nguyên tử phân rã từng phần”
Theo Giám đốc NSA Keith Alexander, Snowden đã phá mã hoặc tạo ra các mã số tương thích để có thể truy cập các tập tin này từ hệ thống an ninh “siêu an toàn” của NSA mặc dù anh ta là chỉ là một quản trị viên hợp đồng.
Trở thành “kẻ thù số 1” của CIA và NSA, Edward Snowden đã chia nhỏ các tài liệu được mã hóa và gửi cho các cá nhân được ủy thác. Một khi có “một cái gì đó xảy ra với anh” thì các tài liệu này ngay lập tức sẽ được giải mã và đồng loạt tung lên mạng - Đây là lời tiết lộ “động trời” của Glenn Greenwald, nhà báo của tờ Guardian và là người mà các cựu quản trị viên của NSA chọn làm “liên lạc viên”.
Cho tới nay, các tờ The Guardian và The Washington Post chỉ mới công bố các slide từ chương trình gọi là PRISM cho phép NSA truy cập vào dữ liệu của công dân ngoài nước Mỹ được lưu trữ từ Internet như Facebook và Google.
Tuyên bố mới của Glenn Greenwald cũng phủ “tương lai u ám lên số phận” Thượng nghị sĩ Dianne Feinstein, Chủ tịch của Ủy ban Tình báo Thượng viện, khi ông mạnh mồm tuyên bố rằng: Cùng lắm thì Snowden cũng chỉ sở hữu khoảng 200 tập tin.
Trong khi đó, Greenwald khẳng định rằng, hàng đêm ông đã nhận được hàng ngàn trang tài liệu do Snowden gửi tới và Greenwald còn tiết lộ thông tin cho tờ The Daily Beast: “Tôi biết chắc chắn rằng Snowden sở hữu một khối lượng tài liệu nhiều hơn so với những gì mà anh đã ban cho tôi. Vì là con người cực kỳ thông minh, nên anh chỉ gửi những gì mà nhà báo có thể công bố.”T Vờn bắtNgoài các tài liệu đã được in trên tờ The Guardian và The Washington Post, Snowden đã có các cuộc phỏng vấn với tờ South China Morning Post - một tờ báo tiếng Anh ở Hồng Kông. Cho tới nay nội dung vẩn chưa được công bố.
Tuy Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tiết lộ rằng Snowden đang lưu lại khu quá cảnh của sân bay Sheremetyevo, song cho đến nay các camera theo dõi tại Hồng Kông lẫn Sheremetyevo không ghi được bất cứ một hình ản nào về Snowden.
Bài toán tại sao Snowden không có bằng trên đại học vẫn được cả 2 cơ quan mật vụ “cực độc” của thế giới là CIA lẫn NSA tuyển dụng rồi đột nhiên biến mất với hàng đống tài liệu cực kỳ nhạy cản trong quan hệ quốc tế vào những thời điểm cực kỳ tế nhị …vẩn chưa có lời đáp.
Cho dù Mỹ đe dọa quan hệ giữa họ với các nước có liên quan tới Snowden sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, song dường như thế giới vẫn đang "việc ai nấy làm" xung quanh điệp viên sáng giá Snowden!
Những bước ngoặt của nhân vật chínhEdward Joseph Snowden sinh ngày 21/6/1983 và lớn lên ở Wilmington, North Carolina. Cha của anh, Lonnie Snowden, là một sĩ quan Hoa Kỳ Cảnh sát biển và mẹ là một nhân viên kế toán tại một tòa án liên bang ở Maryland.
Năm 1999, gia đình này chuyển đến thành phố Ellicott, Maryland, gần cảng Meade - nơi đóng trụ sở của Cơ quan An ninh Quốc gia Hoa Kỳ (NSA). Snowden bắt đầu nghiên cứu chương trình máy tính tại Anne Arundel Community College nhằm đạt được một học bổng để hoàn thiện chương trình giáo dục. Song do đã bỏ lỡ một vài tháng học ở trường vì bệnh tật nên Snowden đã phải bỏ học và tiếp tục học tại một trường cộng đồng địa phương để nhận được bằng GED.
Sau đó, Snowden tiếp tục chương trình học tập trực tuyến với mong muốn có bằng Thạc sĩ tại Đại học Liverpool. Theo nhận xét của chính cha mình, Snowden là “một con người có tâm hồn rất nhạy cảm, biết chăm sóc người khác và có những ý tưởng sâu sắc.”
Tháng 5/2004, Snowden gia nhập vào quân đội Hoa Kỳ như một nhân viên thuộc lực lượng tuyển dụng đặc biệt và mong muốn chiến đấu tại Iraq vì “cảm thấy có nghĩa vụ như một con người để giúp mọi người thoát khỏi áp bức”. Tuy nhiên, ý định này cũng không được thực hiện vì anh bị gãy cả 2 chân trong một cuộc tập luyện.
Sau sự cố này, Snowden trở thành nhân viên bảo mật tại một cơ sở bí mật của NSA nằm tại Đại học Maryland, nhưng ngay sau đó CIA nhận thấy tài năng CNTT của Snowden và đã tuyển dụng anh trong vai trò kỹ sư bảo mật, kiểm soát mạng máy tính, an ninh mạng...
Trong năm 2007, Snowden đã trở thành đại diện chính thức của CIA dưới vỏ bọc ngoại giao tại Đại sứ quán Mỹ ở Thụy Sĩ, nơi anh chịu trách nhiệm cho sự an toàn của hệ thống máy tính. Theo The Guardian, tại Geneva Snowden đã có quyền truy cập vào các tài liệu được phân loại cực mật và bắt đầu từ đó anh tự hỏi chương trình giám sát của công dân của chính phủ Hoa Kỳ có hợp pháp hay không.
2 năm sau, Snowden rời CIA, nhưng tiếp tục hoạt động tình báo cho chính phủ Mỹ. Snowden được thuê như một chuyên gia về an ninh máy tính cho nhà thầu quân đội Mỹ tại các căn cứ quân sự Hoa Kỳ tại Nhật Bản và làm việc song song cho NSA tại công ty Dell.
Snowden rất ngưỡng mộ văn hóa Nhật Bản nên anh đã học tiếng Nhật. Snowden cũng có kiến thức cơ bản về tiếng Hoa và chú ý đến võ thuật phương Đông. Snowden xem Phật giáo là tôn giáo của mình.
Vào đầu năm 2013, Snowden được NSA phái tới Hawaii để làm việc trong công ty tư vấn Booz Allen Hamilton như một quản trị viên cho hệ thống bên trong NSA tại Trung tâm điều hành SIGINT Kunia.
Như vậy, cho đến ngày trở thành “nhân vật số 1” trên thế giới, hay “ kẻ thù số 1 của nước Mỹ”, Edward đã có một cuộc sống khá thoải mái với một mức lương khoảng 200.000 USD/năm bên cạnh người bạn gái sinh đẹp trong một căn hộ cho thuê ở Hawaii và làm việc tại một văn phòng có đầy đủ tiện nghi hiện đại thuộc một chi nhánh địa phương của NSA…T
Thế nhưng, Edward đã từ bỏ tất cả để dấn thân vào một cuộc chiến… “trứng chọi đá” với chính phủ Mỹ nhằm “chuộc lại tội lỗi của mình và sống cho xứng đáng với lương tâm cho dù cuộc sống còn lại có thể tính bằng giờ”.
3 tuần trước khi cho nổ “quả bom NSA”, Edward Snowden đã chuẩn bị tất cả các tài liệu, nói lời tạm biệt với bạn gái của mình và xin một kỳ nghỉ phép theo tiêu chuẩn trong NSA vì sức khỏe kém.
Ngày 20/5, Snowden bay đến Hồng Kông và nghỉ trong một khách sạn để chuẩn bị công bố các tài liệu mà mình có. Chọn Hồng Kông để làm việc “động trời” này, Snowden hy vọng rằng Trung Quốc sẽ không dẫn độ mình về Hoa Kỳ theo yêu cầu của chính phủ Mỹ, và trong tương lai sẽ cố gắng để tìm kiếm tị nạn chính trị ở Iceland…
Theo Nguyễn Thành Minh
Báo Giáo dục & Thời đại