(TT&VH) - PGS-TS Ngô Văn Giá lâu nay được biết đến với tư cách là nhà lý luận phê bình văn học. Quãng gần một thập kỷ qua, dù bận bịu đủ việc nhưng ông vẫn tự dành cho mình những khoảng lặng riêng để cầm bút thử sức với thể loại truyện ngắn. Vừa đây, ông đã “tiến một bước dài” khi vừa cho ra tập truyện đầu tay gồm 13 truyện mang tên Một ngày nát vụn (NXB Hội Nhà Văn 2009).
TT&VH đã có cuộc trò chuyện với ông khi tập sách này còn thơm mùi mực.
* Thưa nhà văn Văn Giá, tại sao lại là Một ngày nát vụn? Phải chăng ông từng có những ngày như thế?
- Cuộc sống hiện đại khiến cho ai cũng vội, ai cũng bận. Đời sống, thời gian của mỗi người bị băm nát ra, chia sẻ khiến cho con người nhiều khi cảm thấy ngộp thở vì công việc, vì các sự vụ của đời sống riêng tư cho đến công sở. Đại đa số những người sống trong đời sống hiện đại ngày hôm nay đều lâm vào tình trạng như vậy. Và tôi muốn thể hiện ý tưởng ấy trong cái tên của một truyện ngắn Một ngày nát vụn và lấy nó làm tên cho cả tập truyện.
* Như thế thì Một ngày nát vụn có vẻ hơi... bi quan?
- Chủ đề xuyên suốt của tập truyện chính là nỗi day dứt lớn nhất của tôi về sự băng hoại, tha hóa của văn hóa, sự xuống cấp chất lượng của văn hóa trong đời sống của mỗi cá nhân và cộng đồng. Những vẻ đẹp, những giá trị nhân văn của đời sống ngày hôm nay bị cái ô trọc, cái thô lậu của đời sống tấn công ghê gớm quá. Một ngày nát vụn một mặt muốn trình bày tình trạng ấy, mặt khác muốn lên tiếng hòng vãn hồi lại những cái đẹp, những cái nhân văn, thuộc về văn hóa của dân tộc đang bị đời sống đương đại “vấy bẩn”, nhất là trong đời sống của giới trí thức. Giới trí thức vốn là nơi cần ngự trị của cái thiêng và cái đẹp nhưng đã bị tha hóa hoặc bị tấn công, bị bào mòn từng ngày từng giờ...
* Đọc Một ngày nát vụn tôi thấy giọng văn trong mỗi truyện không được sôi nổi như chính ông và truyện thường không có cốt truyện. Đây có phải là cách để ông chạm đến chiều sâu nhân sinh của phận người bằng một giọng văn đằm thắm hơn?
- Đúng thế. Đôi khi giữa đời sống bên ngoài và trang viết vẫn có sự khác nhau. Đời sống của tôi thì... thường lắm. Còn những trang viết của tôi thì tôi luôn cố gắng, hầu như không đừng được thì mới viết được. Nghĩa là tôi viết bởi sự thôi thúc bên trong. Thông qua mỗi truyện tôi cũng gửi gắm một cái gì đó về đời sống, về phận người, về tình trạng nhân thế và văn hóa ngày hôm nay. Chính vì vậy, tôi đã chọn một thứ văn đằm lắng để đi vào chiều sâu của đời sống chứ không chạy theo quan hệ bên ngoài của đời sống.
* Có người cho rằng ông viết văn ngày càng lên tay là nhờ có học thuật (chuyên ngành nghiên cứu, lý luận, phê bình văn học - PV). Đã có một hiệu quả nhất định trong viết văn nhờ vào sự tương tác giữa học thuật và năng khiếu viết văn chăng, thưa ông?
- Học thuật giúp cho sáng tác có chiều sâu suy tư, còn sáng tác làm cho mình được sống trong cảm hứng. Nhờ vào nghiên cứu phê bình văn học lâu nay mà tôi quan niệm mỗi một sáng tạo phải đem cho bạn đọc một cái gì mới, độc đáo mặc dù ít thôi, lớn bé gì là tùy sức, nhưng nhất thiết phải có được cái mới và độc đáo. Tôi đã phát huy ý thức phê bình vào trong sáng tác ở chỗ, mỗi một truyện là một thể nghiệm nho nhỏ của lý thuyết, ví như cách viết truyện trong truyện, cách kết nhiều phương án, đối thoại giản lược...
* Hiện ông đang là Chủ nhiệm khoa Sáng tác và lý luận - phê bình văn học, Trường ĐHVH Hà Nội (tiền thân là Trường Viết văn Nguyễn Du). Để giúp các sinh viên rồi đây sẽ là những người viết văn làm thơ thì kinh nghiệm của cá nhân ông truyền lại cho họ là gì?
- Hãy khơi mở toàn bộ những năng lượng sống, năng lượng sáng tạo trong mỗi trang viết. Tức là bạn phải sống tận độ, phải bộc lộ cá tính trong từng câu chữ, trong từng chi tiết, trong từng ý tưởng. Tôi cho rằng trong nghề viết nếu không có cá tính sẽ không có gì hết. Vì vậy tôi luôn khuyến khích các học viên hãy đi đến tận cùng cá tính của mình và “phải trở thành những cá tính lạ hoắc”. Dĩ nhiên là không được xâm hại, trấn áp những cá tính khác bởi lẽ các cá tính có quyền sống thân ái và bình đẳng bên nhau. Thứ nữa là tôi muốn các học viên của mình phải gắn bó chữ nghĩa của mình đối với con người, với đất nước, rộng ra là đối với văn hóa. Nếu chỉ viết khơi khơi, viển vông thì sẽ chẳng có ích gì. Cái quan trọng nữa mà tôi muốn chia sẻ với các học viên viết văn là về kỹ thuật, kỹ năng viết ở chỗ khi tổng kết được mẹo mực của nhà văn khác thì sẽ tìm cách mách nước cho các học viên, và nếu tôi có “chiêu” nào của riêng thì tôi cũng sẽ chia sẻ với họ. Sau khi đã học được các ngón nghề thì hãy kết tinh cho riêng mình một cái gì đó chứ tuyệt đối không được bắt chước.
Chiều 23/9/2024, tại Vinpearl Landmark 81, quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh diễn ra Triển lãm trên mây (Gallery in the sky) với một bộ sưu tập các tầm nhìn với vẻ đẹp ấn tượng cùng những câu chuyện thú vị phía sau từ tòa nhà cao nhất Việt Nam.
Barcelona kéo dài thành tích 6 trận toàn thắng ở La Liga khi vượt qua Villarreal 5-1. Giữa niềm vui chiến thắng là chấn thương nghiêm trọng của Ter Stegen.
Do ảnh hưởng của mưa lớn, mực nước lũ ở các sông lên cao đã gây ngập lụt, sạt lở, thiệt hại ở nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Hiện các địa phương đang khẩn trương triển khai các biện pháp ứng phó với mưa lũ, đảm bảo an toàn tài sản, tính mạng cho người dân.
Ở thế chân tường, HLV Paulo Fonseca đã có những điều chỉnh mang tính chất đột phá để giúp AC Milan chấm dứt chuỗi 6 thất bại liên tiếp trước Inter bằng chiến thắng 2-1 tại vòng 5 Serie A.
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, ngày và đêm 24/9, khu vực từ Nam Nghệ An đến Quảng Ngãi và khu vực Bắc Tây Nguyên, Nam Bộ có mưa rào và dông rải rác.
Khi ra mắt tại LHP Cannes hồi giữa tháng 5, "Megalopolis" đã nhận những đánh giá rất trái chiều từ các nhà phê bình: vỗ tay và la ó, được ca ngợi là xuất sắc và bị chê là thảm họa.
Cuối năm nay, Dommaraju Gukesh sẽ có trận tranh tài tranh ngôi vô địch thế giới cùng Vua cờ Ding Liren. Và màn trình diễn xuất sắc của thần đồng 18 tuổi này ở Olympiad 2024 là dấu hiệu rõ ràng của một cuộc lật đổ.
Trước khi mùa giải bắt đầu, đã có nhiều nhận định về việc tiền đạo của Man City, Erling Haaland sẽ không thể giành được Chiếc giày Vàng Premier League. Bóng đá là như vậy, với nhiều yếu tố ảnh hưởng tới phong độ như chấn thương hay thẻ phạt. Điều đó ảnh hưởng tới khả năng ghi bàn của một cầu thủ và Haaland không phải ngoại lệ.
Rodri đang đứng trước nguy cơ nghỉ thi đấu dài hạn sau khi phải rời sân sớm ở trận hòa Arsenal. Rodri dường như bị đứt dây chằng chéo trước (ACL) và nếu phải phẫu thuật, anh sẽ mất 9 tháng tới 1 năm để hồi phục.
Vài năm trở lại đây, tác giả Phan Đăng ghi dấu ấn bởi loạt sách đặt tên theo con số 39 như "39 câu hỏi cho người trẻ" (2021), "39 cuộc đối thoại cho người trẻ" (2022), "39 đoản thiền để thấy" (2023)… Và mới nhất, đó là tập tản văn "39 câu chuyện cho tâm an".
2 bàn, 2 kiến tạo, số 10 của U20 Việt Nam có một màn trình diễn cá nhân tuyệt đỉnh, dẫn đường cho U20 Việt Nam thắng 5-0 trong trận ra quân bảng A vòng loại giải U20 châu Á 2025.
Tiền đạo Rafaelson gốc Brazil chính thức nhận quyết định được công nhận là công dân Việt Nam và mang tên Nguyễn Xuân Son. Không chỉ CLB Nam Định, không ít CĐV đang mong mỏi HLV Kim Sang Sik sẽ gọi cầu thủ này lên đội tuyển Việt Nam trong thời gian tới.
Cô ấy là hoa khôi nổi tiếng xinh đẹp trong làng bóng chuyền nữ Việt Nam và rất đa tài. Mới rồi, cô ấy vừa khoe nhẫn cầu hôn và công khai bạn trai, như ngầm thông báo tin vui với người hâm mộ.
Tại Olympiad 2024, thành tích của đội tuyển cờ vua nam và nữ Việt Nam chỉ là hạng 25 và 23. Tuy nhiên, điểm sáng hiếm hoi thuộc về kỳ thủ 28 tuổi Lê Tuấn Minh, với tấm huy chương đồng ở bàn 3.
Mùa giải 2024-25 đã chấm dứt với Rodri sau khi tiền vệ Man City bị rách dây chằng chéo trong trận hòa Arsenal 2-2, và sẽ phải nghỉ đến tận hè sang năm.