Oscar Pistorius: Như một cuốn tiểu thuyết trinh thám

(giaidauscholar.com) - Mặc dù là vận động viên khuyết tật, nhưng thương hiệu Oscar Pistorius từng là “cỗ máy kiếm tiền” của khá nhiều nhà tài trợ lớn như Nike, Oakley…Chính bởi thế, khác với hầu hết những vận động viên khác cùng cảnh ngộ, Pistorius rất giàu có, sống cùng bạn gái đã khuất Reeva Steenkamp ở một khu nhà sang trọng biệt lập tại Pretoria, Nam Phi. Với cấu trúc kiên cố, ngôi biệt thự tưởng là để ngăn tội phạm từ bên ngoài, nhưng cùng lúc lại chẳng thể ngăn được tội phạm từ bên trong.

Những khu dân cư kín cổng cao tường thế này đang mọc lên như nấm ở Nam Phi

Nhà giàu cũng khóc

Hàng km tường bê tông, hàng rào dây kẽm gai với điện cao thế và lính gác 24 giờ không đủ để giúp người mẫu Nam Phi Steenkamp được an toàn. Đó chỉ là một trong rất nhiều khu nhà sang trọng ở ngoại ô kín cổng cao tường như các pháo đài ở Nam Phi, nơi Steenkamp bị bạn trai Pistorius bắn chết.

Những ngôi làng an ninh, đang mọc lên như nấm ở quốc gia có tỉ lệ tội phạm vào loại cao nhất thế giới, chỉ mang lại cảm giác an toàn giả tạo. “Nhiều người tìm cách tạo ra một lối sống hoàn toàn cách biệt”, Erna Van Wyk, nhà tâm lý học ở Đại học Witwatersrand, phân tích. Dân cư ở những khu này thường tập hợp lại với những giá trị giống nhau, trung lưu và thượng lưu, giàu có, học thức, biệt lập với niềm tin kỳ lạ rằng họ có thể sống cách biệt hoàn toàn cộng đồng, và những mối đe dọa chỉ có thể đến từ bên ngoài khu dân cư biệt lập của họ. Tuy nhiên, bạo lực gia đình đang ngày càng trở nên phổ biến.

Khu nhà ngoại ô Silver Woods, nơi Steenkamp bị bắn chết, chỉ là một trong hàng nghìn ngôi làng an ninh đã mọc lên ở Nam Phi trong vài thập kỷ qua. “Trong 10 năm, nhu cầu cho những khu nhà biệt lập tăng đột biến, vì nhiều người lo ngại về tội phạm”, Garth Jaeger, giám đốc công ty bất động sản Garnat, chủ đầu tư dự án Silver Woods, nói. Jaeger ước tính “hàng triệu rand” (tiền Nam Phi, một rand tương đương 0,11 USD) đã được chi tiêu cho các đảm bảo an ninh ở Silver Woods để thu hút những người mua nhà trung lưu.

Nhưng những chủ nhà giàu có ở Nam Phi không chỉ bị ám ảnh bởi an toàn. Những cộng đồng kín cổng cao tường như Silver Woods cũng là các nơi khép kín về mặt cộng đồng và giá trị. “Nhiều người sống trong các cộng đồng đó tìm kiếm một cuộc sống lý tưởng phù hợp với hình ảnh làng quê trước thời đô thị hóa”, Van Wyk nói. “Nhưng cùng lúc, lối sống ở đó dựa trên tiền bạc và một thứ chủ nghĩa thượng lưu loại trừ những kẻ bên ngoài ra khỏi cộng đồng”.

Một số người còn cảm thấy những khu dân cư biệt lập chẳng khác pháo đài này là một thứ chủ nghĩa apartheid mới, nơi những người da trắng giàu có tìm cách khu biệt mình khỏi những người da đen nghèo hơn. “Sự sợ hãi tội ác chỉ là bình phong cho nỗi sợ khác liên quan tới chủng tộc”, các đồng nghiệp của Van Wyk tại Trung tâm nghiên cứu đô thị hóa và xây dựng môi trường viết trong một bài báo khoa học. Nghiên cứu nói những khu nhà này đã tăng 153% trong giai đoạn 1998-2005 riêng ở Cape Town.

Giam lỏng trong ba tháng tới

Oscar Pistorius, thêm một tượng đài sụp đổ - Ảnh Getty

Trở lại với vụ Pistorius, việc anh thắng thế trong phiên điều trần thứ hai của tòa án liên bang rồi được tại ngoại đi kèm với nhiều tình tiết không khác gì trong một cuốn tiểu thuyết trinh thám. Trước đó, thanh tra cảnh sát chính phụ trách điều tra vụ việc Hilton Botha đã  phải đối mặt với cáo buộc nổ súng bắn chết người trong lúc say xỉn. Để được tại ngoại, Pistorius phải nộp khoản tiền bảo lãnh khá lớn lên tới một triệu rand (tương đương 113.000 USD). Tuy nhiên, theo yêu cầu từ phía tòa, Pistorius, 26 tuổi, sẽ phải nộp lại những khẩu súng đã được đăng ký sử dụng, hai hộ chiếu quốc tịch Nam Phi và buộc tránh xa hẳn nhà riêng của anh, nơi xảy ra án mạng cũng như tất cả các nhân chứng. Pistorius sẽ phải đợi đến ngày 4/6 với phiên điều trấn tiếp theo và từ giờ cho đến lúc đó, mỗi sáng thứ Hai và thứ Sáu hàng tuần, anh sẽ phải trình diện ở đồn cảnh sát trong khoảng thời gian từ 7 giờ đến 13 giờ.

Nhưng đó chỉ là những phiên toái vặt vãnh so với sáu tội danh mà anh đang phải đối mặt, nặng nhất là tội giết người có chủ ý. Ngoài việc khám nghiệm hiện trường, phiên tòa cũng đưa ra những dẫn chứng liên quan tới tính cách, tâm lý, đời sống của Oscar. Ít ai biết được rằng Oscar cũng có lịch sử tình trường khá phức tạp và không ít lần dính dáng đến pháp luật vì bị buộc tội hành hung phụ nữ. Tháng 11/2012, bạn gái cũ của anh, Samantha Taylor đã tiết lộ với tờ City Press rằng, sau khi nổi tiếng, Pistorius thường coi phụ nữ là một thú vui qua đường và bị lên án là gã Don Juan khi tán tỉnh nhiều cô nàng xinh đẹp một lúc.

Nhà báo David O'Sullivan, người từng nhiều lần phỏng vấn Pistorius tại các sự kiện thể thao lớn mà anh tham gia đã nhận xét vận động viên người Nam Phi là một người lịch sự khiêm tốn nhưng ngược lại, cũng rất dễ nóng nảy và nổi giận. Chưa hết, cuối năm 2012, Pistorius còn dính cáo buộc hành hung chính Steenkamp vì nghi ngờ bạn gái mình lén lút hẹn hò với triệu phú than Van der Burgh. Bạn thân của Van der Burgh, Marc Batchelor cũng chia sẻ rằng anh đã bị vận động viên 26 tuổi mất hai chân này dọa… đánh gãy chân.

Chưa hết, ngoài Oscar, gia đình Pistorius còn đang đứng trước một thảm cảnh khác khi anh trai của anh Carl Pistorius cũng đang bị buộc tội giết người. Số là hồi năm 2010, khi đang chạy xe hơi ở Vanderbijlpark, tỉnh Gauteng, Carl đã đâm phải một người phụ nữ đi xe mô tô và khiến người này tử vong. Carl đã không hề vắng mặt ngày nào trong các phiên xử bảo lãnh tại ngoại của cậu em trai. Cáo buộc được đưa ra với Carl một ngày trước khi Oscar được tại ngoại.

Những tháng ngày bi kịch đang vây lấy gia đình nhà Pistorius. Từ một biểu tượng của người khuyết tật trên toàn thế giới với ý chí và nghị lực vươn lên phi thường, Oscar bỗng chốc trở thành một kẻ sát nhân có chủ ý với chính bạn gái mình, rơi vào vòng lao lý, mất tình cảm của người hâm mộ lẫn người yêu thể thao trên toàn thế giới dù phán quyết cuối cùng về tội danh của anh chưa được đưa ra.

Chắc chắn điền kinh thế giới sẽ vắng bóng bước chạy thần tốc trên đôi chân giả của Pistorius một thời gian dài. Vấn đề chỉ còn là ở chỗ nó sẽ kéo dài bao lâu hay phải đợi tới 25 năm nữa khi anh đã thực sự là một ông già ở tuổi 51 nếu phải lĩnh án tù chung thân với tội danh cố sát? Thể thao thế giới hai năm qua đã chứng kiến biết bao sự sụp đổ của những tượng đài tưởng như không thể sụp đổ. Tiger Woods hay Lance Armstrongs cũng là những sự đổ vỡ đáng buồn, nhưng không có vụ nào đau lòng như với Oscar Pistorius.

Yến Nhi

Thể thao &Văn hóa Cuối tuần