Từ Garrincha đến Ronaldo: Các tiền vệ cánh đã thay đổi như thế nào?

12/06/2013 19:40 GMT+7 | Hành tinh bóng đá

(giaidauscholar.com) - Các cầu thủ tấn công cánh hiện đại không còn đảm nhiệm vai trò đơn thuần là hỗ trợ cho các tiền đạo như trước kia. Họ chơi ngày một gần khung thành hơn, được khuyến khích dứt điểm hơn, và như chúng ta đã thấy, thậm chí là trở thành một cỗ máy săn bàn như Cristiano Ronaldo.

Từ Garrincha (trái) đến Ronaldo (phải), các tiền vệ cánh không còn nhất thiết phải là những chuyên gia dắt bóng nữa

Kỹ năng rê dắt bóng đã từng là vũ khí quan trọng nhất với một cầu thủ tấn công biên. Stanley Matthews, được mệnh danh là "phù thủy dắt bóng", nhờ thế mà trở thành huyền thoại. Garrincha, với đôi chân dị thường (chân phải ngắn hơn chân trái đến 6 cm!), có thể bắt các hậu vệ ngã lăn quay với những cú đảo chân chóng mặt. Họ là những đại diện của mẫu tiền vệ cánh điển hình của thập niên 1950-1960: Giá trị của tiền vệ cánh là vượt qua càng nhiều đối thủ càng tốt.

Quan niệm bắt đầu thay đổi vào đầu thập niên 1970: Các tiền vệ cánh có thể là những nhà tổ chức, như Francis Lee và Peter Lorimer tại Anh; Jimmy Johnstone ở Scotland và đặc biệt là Johan Cruyff, một thủ lĩnh xuất phát từ biên. Lối chơi của họ đơn giản hơn, nhưng cũng bao quát hơn. Vị trí ở biên chỉ còn là tương đối, vì nhiệm vụn của họ là kết nối toàn đội và quyết định nhịp độ thi đấu. Thời điểm ấy, khoảng trống mênh mông ở cánh vẫn còn bị thời đại bỏ ngỏ, và các tiền vệ cánh có đủ thời gian cũng như không gian để ra những quyết định đúng đắn nhất.

Nhưng trong hai thập niên tiếp theo, không gian ở biên trở nên ngột ngạt hơn rất nhiều, và các nhà tổ chức không thể mọc lên ở đó nữa. Xu hướng chiến thuật chung là mở rộng các khoảng trống ở biên trong một thời gian ngắn để các tiền vệ cánh đột phá. Đó là thời điểm mà sơ đồ 4-4-2 và các tiền vệ cánh điển hình (dốc bóng và tạt) như Kalchelskis, Ryan Giggs.v.v lên ngôi. Khi không gian ở biên bị đẩy ra xa khung thành, thì những tiền vệ cánh chơi hợp lý và có khả năng chuyền dài điểm rơi tốt (Beckham chẳng hạn) được trọng dụng.

Sau này, khi sơ đồ 4-2-3-1 trở nên phổ biến, các cầu thủ chạy cánh ngày càng gần khung thành hơn, và không chỉ kiến tạo, họ còn đảm nhiệm vai trò làm bàn khi cần thiết (Robben, Di Maria, Bale.v.v). Vị trí của Ronaldo có lẽ là biến thể mang tính "sát thương" cao nhất: Dù xuất phát từ biên, nhưng chơi với tư duy của một tiền đạo, và ghi bàn như máy.

PAN
Thể thao & Văn hóa

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm