Cà phê thể thao: Bài toán Man United và 'lời giải' Van Gaal

(giaidauscholar.com) - Từ một “đế chế” ở Premier League thời Alex Ferguson, Man United trượt dài ở mùa bóng đầu tiên thời hậu Ferguson. Và ngay cả khi Van Gaal tiếp quản lại di sản đó, ông vẫn bị nghi ngờ sau tuần trăng mật ngắn ngủi lúc tập huấn. Chủ đề của Cà phê thể thao tuần này với nhà báo Hồng Ngọc.

Cà phê thể thao: Phản ứng của anh thế nào khi Van Gaal được chọn làm HLV kế tiếp của Man United thời hậu Ferguson? Tin tưởng hay nghi ngờ?

Hồng Ngọc: Phần tin tưởng nhiều hơn nghi ngờ. Van Gaal là HLV đẳng cấp thế giới mà tài năng đã được kiểm nghiệm ở những CLB lớn nhất thế giới như Ajax, Bayern và Barcelona. Về mặt thể thao, họ không thua kém gì Man United, nếu không muốn nói là lớn hơn, ở thời điểm Van Gaal dẫn dắt các CLB này.

Chúng ta phải lưu ý rằng Premier League là một giải đấu đặc thù, với tính cạnh tranh rất cao, giàu thể lực. Về mặt quản trị, làm HLV một CLB ở Premier League còn đóng vai trò người quản lý, giám đốc thể thao. Trong khi Van Gaal chưa từng trải ở Premier League để kiểm định được những phẩm chất này?

Tôi hiểu điều đó, nhưng Van Gaal có tất cả phẩm chất để sẵn sàng cho những đòi hỏi đó. Có rất ít HLV trên thế giới vừa là chiến lược gia, vừa là chiến thuật gia, mà tôi cho rằng hiện chỉ có Guardiola, Van Gaal, Bielsa thuộc số này. Mourinho, Simeone, thậm chí cả Ancelotti chỉ là chiến thuật gia. Wenger chỉ là chiến lược gia. Ngay cả Ferguson lừng danh chỉ ở gần với vai trò chiến lược gia hơn là chiến thuật gia: vai trò chiến thuật của Ferguson chủ yếu bộc lộ với nhãn quan “đọc trận đấu” để thay người phù hợp.

Quay lại với Van Gaal, ông nắm vai trò giám đốc kỹ thuật của AZ Alkmaar, vạch chiến lược, và có cả tác động chiến thuật từ hậu trường trong giai đoạn mà CLB này có bước nhảy vọt tại Hà Lan. Thời gian làm HLV ở Barcelona chúng ta cũng biết về tình trạng Hà Lan hóa CLB này, mà hiển nhiên nó thể hiện vai trò quyết định đối với công tác chuyển nhượng của Van Gaal. Thế nên việc làm HLV đồng nghĩa với vai trò giám đốc kỹ thuật ở Premier League không phải là vấn đề với Van Gaal.

Van Gaal cũng là bậc thầy trong việc phát hiện và bồi dưỡng các tài năng trẻ, mà đi đến đâu ông cũng thể hiện được vai trò đó. Nên chúng ta sẽ đừng ngạc nhiên nếu trong mùa giải mới, có một cái tên lạ hoắc nào đó của Man United nhanh chóng gia nhập hàng ngũ ngôi sao, hay ít nhất là có chỗ trong đội hình chính.

Chút nghi ngờ còn lại của tôi với Van Gaal là cá tính dữ dội, và sự tự tin đến mức kiêu ngạo của ông. Nhưng chúng ta đã thấy Mourinho thành công như thế nào ở Premier League, nên chẳng vì thế mà lại nghi ngờ nó thành nhân tố cản trở Van Gaal thành công.

Điều gì khiến anh ấn tượng nhất về Van Gaal kể từ khi ông đến Man United?

“Ấn tượng” lớn nhất không phải về Van Gaal, vì không khác với những gì tôi đã biết, mà là truyền thông về Van Gaal, cứ như thể bóng đá thế giới vừa khai quật ra một HLV xuất chúng từ một xó xỉnh nào đấy, chỉ sau vài trận đấu tập huấn với Man United. Nó cho thấy sức hút truyền thông khủng khiếp của Man United nói riêng và Premier League nói chung.

Vẫn là HLV đó, thậm chí đã ở dốc bên kia của sự nghiệp, đã đạt đến đỉnh cao danh vọng ở châu Âu lẫn ở các giải VĐQG hàng đầu châu Âu như Liga, Bundesliga, nhưng bỗng chốc nổi tiếng hơn nhiều chỉ sau vài trận đấu tập huấn với Man United!

Bây giờ thì hãy nhìn vào cách Van Gaal đã xử lý trên thị trường chuyển nhượng. Nào là chiêu mộ toàn cầu thủ thuận chân trái, nào là quá chú trọng hàng công. Gullit nói thẳng rằng Van Gaal không hiểu Premier League, khi đã không chiêu mộ trung vệ nào dù cặp trung vệ chính thức đã ra đi?

Tôi chia sẻ với những nhận xét về sự mất cân bằng trong việc chiêu mộ cầu thủ của Van Gaal ở mùa chuyển nhượng vừa qua. Một đội bóng lý tưởng là đội bóng có số cầu thủ thuận chân trái và thuận chân phải ngang nhau, nhưng số cầu thủ thuận chân trái lại hiếm hơn, và khi ta thấy một đội bóng có nhiều cầu thủ thuận chân trái có vẻ là bất thường. Có thể hiểu cách khác là Van Gaal đã yên tâm với cánh phải, và còn bất an về cánh trái, nên ông cần nhiều lựa chọn cho cánh này. Evra ra đi là họ mất đi sự an tâm ở vị trí hậu vệ trái. Và từ khi Giggs lớn tuổi, Man United chưa từng có một cầu thủ đáng tin cậy ở vị trí tiền vệ cánh trái.

Về vị trí trung vệ, có thể Van Gaal quan niệm theo cách khác. Hầu hết HLV đều tin rằng họ có vai trò lớn trong việc tổ chức đội bóng như phòng ngự, tạo thế trận, xây dựng lối chơi, và vận hành chiến thuật. Tức là HLV có tác động rất lớn trong việc phòng ngự của một đội bóng, nhưng tạo ra đột biến trong tấn công lại là việc của tài năng cá nhân cầu thủ. Đó là lý do Van Gaal tập trung vào cải thiện nhân sự hàng công chứ không phải hàng thủ. Mà thật ra thì trước VCK World Cup vừa qua, chúng ta đâu có biết đến tên tuổi của các cầu thủ phòng ngự Hà Lan ngoài thủ môn, nhưng Van Gaal vẫn giúp Hà Lan phòng ngự rất chắc chắn và đi tới vòng bán kết, chỉ bị loại ở loạt sút luân lưu.

Nhưng Premier League đôi khi tìm kiếm bàn thắng không phải dựa trên các nguyên lý về kiểm soát trận đấu. Một đường chuyền dài cho một tiền đạo hộ pháp tỳ đè thắng trung vệ đối phương, hoặc một cú phạt góc mà người chơi đầu thắng trong cuộc chiến trên không với hậu vệ là đủ. Gullit thấm điều này, còn Van Gaal thì chưa.

Cũng có thể Van Gaal yên tâm rằng các trung vệ ông đang có trong tay làm được việc đó. Tôi tin rằng Van Gaal chỉ đang tìm kiếm một trung vệ có thể phát động tấn công từ sân nhà, và đó là lý do ông muốn tuyển mộ Vermaelen, là để bổ sung chứ không phải thay thế cho Jones hay Smalling (Arsenal muốn đổi nhưng Van Gaal từ chối). Vấn đề là ngoài Vermaelen ra thì trên thế giới không có trung vệ nào có thể chuyền dài chính xác từ khoảng cách 40m như Frank de Boer từng làm, nên ông ấy không chiêu mộ trung vệ nữa.

Vậy thất bại của Van Gaal ở chặng khởi đầu Premier League thì sao?

Van Gaal vẫn thường khởi đầu chậm chạp khi đến các đội bóng mới. Vì một chuyên gia về chiến thuật với rất nhiều sơ đồ như ông còn phải thử nghiệm. Ông thích lối chơi tấn công với chỉ 3 hậu vệ, nhưng việc dễ dàng bị đánh vỗ mặt ở Premier League ở đầu mùa giải đã buộc ông phải chuyển sang chơi với 4 hậu vệ. Tôi tin giai đoạn này sẽ sớm vượt qua, khi Man United vượt qua cơn bão chấn thương. Nhưng để đưa Man United trở lại đỉnh cao, tôi vẫn tin Man United cần chiêu mộ thêm ít nhất 1 trung vệ và 1 tiền vệ phòng ngự chất lượng và mạnh mẽ nữa.

P.V
Thể thao & Văn hóa