Vén màn bí mật của thảm họa Hillsborough

*Thủ tướng Anh David Cameron gửi lời xin lỗi đến gia đình các nạn nhân

*Các tài liệu đã bị chỉnh sửa để đổ lỗi cho các CĐV

(TT&VH)- “Bản báo cáo ngày hôm nay đã làm sáng tỏ mọi chuyện. Và thực sự, những CĐV Liverpool không có lỗi trong thảm họa này”. Đó là câu nói được trích dẫn trong bài phát biểu của Thủ tướng Anh David Cameron, cùng với xin lỗi chân thành tới nạn nhân và những gia đình có người thân bị thiệt mạng trong thảm họa Hillsborough năm 1989, sau khi bản báo cáo tiết lộ các bí mật đằng sau thảm họa này được công bố vào hôm qua.

Thứ nhất, bản báo cáo khẳng định rằng vụ thảm sát xảy ra xuất phát từ sự tắc trách của chính quyền. Mặt sân không đạt đủ tiêu chuẩn về độ an toàn, số lượng cửa thoát hiểm cũng không đáp ứng được theo yêu cầu và lực lượng cảnh sát hoàn toàn mất kiểm soát.  Tuy nhiên, vấn đề chính ở đây là các nạn nhân đã không được cấp cứu kịp thời do bị trì hoãn bởi những bất đồng về việc chỉ huy và phối hợp với nhau từ phía cảnh sát. Điều này hoàn toàn trái ngược với báo cáo của họ khi khẳng định các nạn nhân đã chết do say rượu từ trước.

Thứ hai, cơ quan chức năng đã cố gắng tạo ra những thông tin sai lệch và tìm cách đổ lỗi cho các CĐV. Đây rõ ràng là một vụ việc “che đậy có hệ thống”. Bản báo cáo chỉ rõ, chính giới truyền thông và lực lượng cảnh sát đã thay đổi diễn biến vụ việc, họ kết luận vụ thảm sát xảy ra do nạn nhân say xỉn, gây gổ và trộm cắp lẫn nhau. 164 lời khai đã bị sửa đổi hoàn toàn, trong đó 116 cáo buộc về việc triển khai cứu hộ của cảnh sát hoàn toàn thiếu đi sự chỉ huy cần thiết. 

Thủ tướng David Cameron (người đứng) xin lỗi gia đình các nạn nhân trong thảm họa Hillsborough- Ảnh Internet

Vậy đâu là nguyên nhân của việc thay đổi lời khai của các nhân chứng? Trên thực tế, những nạn nhân đó đã chết trong khoảng thời gian hơn 3 tiếng vì ngạt thở và bị dẫm đạp. Tuy nhiên, cảnh sát và nhân viên điều tra lại chỉ tập trung làm rõ thông tin về nạn nhân, với mục đích “công kích danh tiếng của người đã khuất”. Họ tìm cách kiểm tra lượng cồn trong máu, kể cả những đứa trẻ đã chết với hy vọng tìm được mối liên hệ nào đó giữa nguyên nhân cái chết và lưu lượng cồn. Tất nhiên kết quả phân tích được là nó hoàn toàn không đáng kể và thay đổi bằng chứng là cách duy nhất họ có thể làm để che đậy sai lầm của mình.

Thứ ba, một trong những sự thật mới được phát hiện gần đây và là cũng nguyên nhân chính đánh lạc hướng hoàn toàn việc điều tra sau này:  Những nhân viên điều tra phát biểu, “dựa theo” lời của các nhà bệnh lý học, rằng nạn nhân bị ngạt có thể dẫn đến bất tỉnh trong vài giây và chết trong vài phút sau đó. Họ khẳng định sau 3h15 chiều, mọi nỗ lực nhằm cứu sống nạn nhân đều hoàn toàn vô ích. Tuy nhiên, theo kết quả khám nghiệm tử thi, 28 nạn nhân đã không được lưu thông máu kịp thời, 31 người khác thì vẫn có dấu hiệu hoạt động của  tim và phổi sau khi vụ xô xát xảy ra. Điều này có nghĩa rằng, rất nhiều người trong số họ đáng lẽ ra đã được cứu sống nhưng lại không nhận được sự hỗ trợ nào từ nhân viên y tế.

Sau khi bản báo cáo được đưa ra, thủ tướng Anh David Cameron đã thay mặt Chính phủ gửi lời xin lỗi chân thành vì đã để nạn nhân và người thân của họ chờ đợi suốt 23 năm qua.

“Đó là sai lầm của chính quyền khi biết điều kiện của sân không đáp ứng tiêu chuẩn an toàn tối thiểu nhưng vẫn cho phép trận đấu diễn ra. Họ đã để gia đình nạn nhân chờ đợi quá lâu để  sự thật được phơi bày. Và đó là sai lầm của cảnh sát khi đã cố tình thay đổi hồ sơ và đổ lỗi cho CĐV. Tuy nhiên, tôi xin khẳng định rằng, hệ thống cảnh sát ở Nam Yorkshire đã khác trước đây rất nhiều”. Ông cũng gửi lời cảm ơn sâu sắc tới những người có công trong việc tìm ra bằng chứng và làm sáng tỏ sự việc bê bối này.

Có thể thấy, từ việc công bố bản báo cáo về vụ thảm sát, cho đến lời xin lỗi của thủ tướng Anh David Cameron đều xuất phát từ áp lực không ngừng của gia đình nạn nhân. Sự đấu tranh đòi hỏi công lí, đưa sự thật ra ánh sáng buộc Chỉnh phủ Anh phải vào cuộc. Liệu mấy ai trong số họ có thể hiểu được sự mất mát và nỗi đau mà người dân vùng Merseyside phải trải qua? Những thương tổn khi mất đi người thân, như tăng lên gấp bội khi một lần nữa chính họ, lại phải lên tiếng kêu gọi công lí từ chính “kẻ thù” của mình.

An Nhiên