Cục Xuất bản nói về loạt bài Vi phạm Luật Xuất bản: Các nhà xuất bản dễ dãi khi liên kết

Cục Xuất bản cũng yêu cầu thanh tra toàn diện NXB Thời đại, đơn vị liên kết với Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật và các công ty tư nhân làm các đầu sách tái bản Búp sen xanh của Sơn Tùng, Dế mèn phiêu lưu ký của Tô Hoài, Văn hóa tộc người Việt Nam của Nguyễn Từ Chi và Văn hóa Việt Nam của Trần Quốc Vượng…

Ông Phạm Quốc Chính, Phó Cục trưởng Cục Xuất bản, trao đổi với Thể thao & Văn hóa về hiện trạng này.

* Thưa ông, Cục Xuất bản bình luận gì về tình trạng sách tái bản vi phạm bản quyền và chất lượng cẩu thả như báo chí phản ánh từ tháng 7 đến nay?

- Lâu nay Cục vẫn phát hiện và xử lý sách lậu, ngoài những trường hợp báo chí nêu còn rất nhiều. Gần đây, sau khi các báo phản ánh, Cục đã chỉ đạo phòng chức năng nắm bắt những thông tin chính xác nhất và có biện pháp xử lý thích hợp, đúng người, đúng việc, đúng pháp luật.

* Mở rộng vấn đề, với tất cả đầu sách chúng tôi đã nêu, các tác giả, dịch giả hoặc gia đình của họ (nếu họ đã qua đời hoặc đã già yếu) đều không hề biết về sách tái bản. Trong khi đó, Cục Xuất bản quy định rõ sách tái bản phải thực hiện nghĩa vụ tác quyền với chủ sở hữu tác phẩm. Đó có thể coi là vi phạm rồi, thưa ông?

- Điều 21 và khoản 3, điều 23 Luật Xuất bản đều quy định khi tái bản và liên kết xuất bản phải có sự chấp thuận của chủ sở hữu tác phẩm. Nhưng trước khi xử lý một hành vi, Cục đều phải thẩm tra, xác minh, xác định đúng đối tượng vi phạm.

* Thêm một câu hỏi là tại sao những tác phẩm vốn đã không đảm bảo về tác quyền theo luật như vậy vẫn được xuất bản, thưa ông?

- Trách nhiệm thuộc về của giám đốc và biên tập viên NXB. Khi liên kết xuất bản, nếu đối tác không thỏa thuận được tác quyền với tác giả mà NXB vẫn cấp phép xuất bản thì họ phải chịu trách nhiệm.

* Thưa ông, khó khăn, trở ngại trong thực thi Luật Xuất bản hiện hành là gì?

- Việc yêu cầu giấy tờ thỏa thuận tác quyền phải có trước khi đăng ký xuất bản là không khả thi vì khi đăng ký, các NXB đưa ra rất nhiều đề tài, khó có thể trình luôn giấy thỏa thuận tác quyền. Vấn đề này còn liên quan đến bí mật kinh doanh vì thỏa thuận bản quyền tức là có quan hệ mua bán giữa đơn vị xuất bản và tác giả.

Luật từ 2012 cho phép các NXB đăng ký đề tài mà không giới hạn những thay đổi, khắc phục trong quá trình thực hiện, hạn chế những thiếu sót trong xuất bản.

Mi Ly (thực hiện)
Thể thao & Văn hóa