(TT&VH) - Tiểu thuyết Minh sư của nhà văn Thái Bá Lợi vừa được NXB Hội Nhà văn và Phương Nam book hợp tác ấn hành. Đây là tiểu thuyết viết về thời Nguyễn Hoàng đi mở cõi với nhiều vấn đề được đặt ra một cách sòng phẳng và hấp dẫn dưới ngòi bút của Thái Bá Lợi.
Nhà văn Thái Bá Lợi chia sẻ: “Chuyện bắt đầu từ nhân vật Đoàn Minh Thành - một người lính trẻ vừa bước ra khỏi cuộc chiến chống Mỹ. Thành nghiên cứu lịch sử chống Mỹ mà mình vừa tham gia, để rồi đi xa hơn về thời Nguyễn Hoàng mở cõi vào Nam.
Có một sự thật lịch sử là khi vào Nam, Nguyễn Hoàng không những xây chùa Thiên Mụ mà còn tạo dựng nhiều già lam khác: chùa Bảo Châu, Long Hưng (Quảng Nam), chùa Kinh Thiên (Quảng Bình), chùa Sùng Hóa (Thừa Thiên)...
Nhà văn Thái Bá Lợi
Trong Minh sư tôi có viết thời niên thiếu Nguyễn Hoàng không có thiện cảm với Phật giáo. Chi tiết này đã được ghi lại trong một vài sử liệu. Trên bước đường lao nhọc mở cõi, chống chọi với mọi thế lực cản đường mình, Nguyễn Hoàng dần dần đến với đạo Phật... Nó như là một sự tiệm tu chứ không phải là đốn ngộ.
Có nhiều cách lý giải hành trình của Nguyễn Hoàng tìm về với cửa Phật. Có thể do thiện duyên ông gặp lại truyền thống của những nhà cầm quyền thời Lý - Trần, có thể do ông lớn lên trong một gia đình gần gũi với Phật giáo, nơi đất Thanh Hóa vốn nổi tiếng với những ngôi chùa do Lý Thường Kiệt xây... Sự giác ngộ của ông không phải có ngay mà nó hình thành từ sự vận động của các sự kiện mà ông trải qua, từ những con người mà ông gặp trong đời, qua đó ông tự hoàn thiện mình để trở thành một minh chủ đảm đương sứ mệnh mà lịch sử trao cho.
Thời các chúa Nguyễn, Phật giáo phát triển rực rỡ ở Đàng trong. Phủ Chúa tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho các nhà tu hành trong nước, thỉnh các cao tăng từ Trung Quốc sang, nhiều chùa như Vạn Đức, Chúc Thánh ở Hội An là các trung tâm khắc in kinh điển Phật giáo, các chúa Nguyễn và nhiều quan lại thọ Bồ Tát giới tại gia (tu hành theo hạnh của các bậc Bồ Tát mà không xuất gia)... Nguyễn Hoàng có công đầu trong sự hưng thịnh này”.
* Được biết, ông ẩn mình 3 tháng trong một ngôi chùa ở Vũng Tàu để hoàn tất Minh sư. Có phải ở chùa nhà văn dễ minh triết hơn khi viết Minh sư?
- Năm ngoái tôi có hẳn một mùa an cư (từ rằm tháng Tư đến rằm tháng Bảy âm lịch) trong một Tịnh viện. Lúc đó tôi đã viết xong Minh sư. Trong mùa an cư tôi thực hành những thời khóa tu tập của nhà chùa, lâu lâu mới giở vài trang sách mình đã viết ra đọc, cũng có sửa chữa chỗ này chỗ khác, không nhiều. Chỉ sau mùa an cư tôi mới yên tâm công bố cuốn sách. Qua một mùa an cư người ta thường tịnh tâm và tỉnh táo hơn. Còn “minh triết” là cả một chuyện khác, lớn lao hơn nhiều.
* Nhân vật Nguyễn Hoàng trong tiểu thuyết đi giữa lằn ranh: là một anh hùng mở rộng bờ cõi về hướng Nam nhưng lại là anh hùng “bất đắc dĩ” vì sợ anh rể Trịnh Kiểm sát hại nên mới vào Nam. Ông mất 5 năm viết Minh sư chỉ nhằm lý giải “lằn ranh” này về chúa Nguyễn Hoàng?
- Những “lằn ranh” trong cuộc đời như xấu - tốt, sáng - tối, cao thượng - lố bịch... thì các bậc hiền giả đã nói nhiều rồi. Ở Nguyễn Hoàng chẳng có “lằn ranh” nào như vậy. Đơn giản là để giữ cho dòng họ Nguyễn không bị họ Trịnh tận diệt, ông tìm mọi cách để thoát thân, mà cách để Trịnh Kiểm có thể chấp nhận được là xin vua Lê Anh Tông vào trấn thủ Thuận Hóa, vùng biên viễn loạn lạc và đầy bất trắc.
Ở đây cũng có sai lầm của Trịnh Kiểm. Thay vì tống khứ một địch thủ đi thật xa thì lại trao vào tay địch thủ ấy vùng đất sau này thành một vương quốc. Nguyễn Hoàng là người trí lực không thể không nắm lấy thời cơ ấy. Như tôi đã để ông nói với hai người lính trên núi Hải Vân: “Nào ta có nghĩ được chuyện mở cõi như giờ đâu, nhưng nếu gặp vận không làm là có tội”.
* Như ông “định nghĩa”: Minh sư là những ai dám “phản biện”, kể cả kẻ thù của chúa Nguyễn Hoàng. Tuy nhiên, không phải ai cũng chấp nhận “minh sư” như thế?
- “Minh sư” nghĩa thông thường là người thầy sáng suốt. Theo Phật giáo, bậc minh sư là những người tu hành có đủ phương tiện để giáo hóa đệ tử của mình và những người đến học đạo một cách rành rẽ, chính xác, minh bạch, không sai lạc.
Trong tiểu thuyết này, qua Nguyễn Hoàng khái niệm “minh sư” được mở hơn: “Không phải chỉ có những người gần gũi ta, những người nói hợp với lòng ta, mà ngay cả những người nói điều trái ý ta, cả những người muốn hại ta, kẻ thù của ta, họ đều là những bậc thầy sáng suốt của ta, ta tri ân họ vì họ dạy ta nhiều điều...”. Và theo cảm nhận của Thành về Nguyễn Hoàng “Một thời người ta xóa tên ông khỏi những trường học, những công trình, những con đường mà người trước đặt ra để nhớ ơn ông. Nhưng nếu bây giờ có sống lại ông sẽ nói ngay rằng cả chuyện đó cũng là minh sư của ta và ông sẽ nở một nụ cười xả bỏ...”. Nhưng chúng ta không nên đi xa quá nữa vì như vậy nó sẽ bớt đi chất thơ của nhân vật. Anh có đồng ý thế không?
Chương trình truyền hình thực tế tìm kiếm và đào tạo thế hệ nhóm nhạc thần tượng tiên phong tại Việt Nam - “Tân binh toàn năng” được chia thành 2 lộ trình đặc biệt.
Tựa như viên ngọc xanh đặt cạnh núi Hải Vân, đảo Sơn Chà (có tên gọi khác Hòn Chảo, đảo Ngọc) là một hòn đảo còn hoang sơ, tuyệt đẹp, vừa được thành phố Đà Nẵng tiếp quản từ tỉnh Thừa Thiên Huế.
Những ngày này, không gian triển lãm lịch sử ngoài trời tại phố đi bộ Nguyễn Huệ (Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh) với mô hình xe tăng 3 tấn, thần Bảo Hộ cùng loạt tiểu cảnh tái hiện trận Bạch Đằng năm 1288 hào hùng đang thu hút rất nhiều khách đến tham quan.
Trong một thập kỷ qua, bóng đá Uzbekistan đã trải qua một cuộc cách mạng thầm lặng, đưa quốc gia Trung Á này từ vị trí thứ 96 trên bảng xếp hạng FIFA năm 2018 lên thứ 57 hiện tại, trở thành thế lực mới tại châu Á.
Boston Marathon 2025 không chỉ là cuộc đua của những đôi chân xuất sắc mà còn là sàn diễn của các "siêu xe" – những đôi giày đua tiên tiến nhất thế giới.
Giá vàng thế giới giảm hơn 1% trong phiên giao dịch ngày 22/4, sau khi chạm mức cao kỷ lục 3.500 USD/ounce vào đầu phiên, do những bình luận của Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent làm dấy lên hy vọng về sự hạ nhiệt trong căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, thúc đẩy thị trường chứng khoán và đồng USD tăng giá.
Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025), chương trình chính luận nghệ thuật “Khúc ca khải hoàn” sẽ giới thiệu đến công chúng tác phẩm mới của nhạc sĩ Nguyễn Thành Trung: "Đất ơi nở hoa". Ca khúc do NSƯT Hoàng Tùng thể hiện.
Với chiến thắng 3-0 cuối tuần rồi trên sân Bình Dương, Hà Nội FC nối dài chuỗi 7 trận bất bại, trong đó có 5 chiến thắng, tính từ trận thua Nam Định hồi đầu tháng 2, qua đó “vọt” lên đứng nhì bảng, “nổ phát súng” báo hiệu cuộc đua vô địch giờ mới bắt đầu.
Tháng 4/2025, cơ quan chức năng Việt Nam phát hiện gần 600 nhãn hiệu sữa bột giả cùng đường dây thuốc giả, thực phẩm giả... kéo theo hàng loạt nghệ sĩ bị chỉ trích vì từng quảng cáo các sản phẩm này.
Sau thắng lợi của chiến dịch Tây Nguyên và chiến dịch Huế - Đà Nẵng, ngày 4/4/1975, Quân uỷ Trung ương giao cho Khu 5 và lực lượng hải quân tiến công giải phóng các đảo thuộc quần đảo Trường Sa.
Loạt thuốc giả, sữa giả, thực phẩm giả... bị cơ quan chức năng phát hiện cùng với nhiều người nổi tiếng, nghệ sĩ... bị khởi tố, bị xử phạt. Trong khi đó, mới đây, nghệ sĩ Quyền Linh lại có đơn "kêu cứu" vì bị cắt ghép hình ảnh quảng cáo dịch vụ, sản phẩm...
Ngày 23/4, Hà Nội, Báo Nhân Dân đã tổ chức lễ giới thiệu đợt thông tin đặc biệt và triển lãm tương tác kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 22/4 đã rút lại lời đe dọa sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell sau nhiều ngày chỉ trích người đứng đầu ngân hàng trung ương này vì không hạ lãi suất.
Sáng 23/4, tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao đã tổ chức buổi Hội thảo quốc tế với chủ đề "50 năm Thống nhất đất nước: Vai trò kiến tạo của Ngoại giao trong lịch sử và hiện tại". Chủ tịch nước đã tới dự và có bài phát biểu định hướng quan trọng.
Trong thế giới bóng chuyền nữ, nơi những tên tuổi như Tijana Boskovic hay Paola Egonu thống trị, một ngôi sao mới đã vụt sáng rực rỡ ở mùa giải 2024-2025: Marina Markova.
Những nét vẽ sắc sảo, đầy cảm xúc một lần nữa tái hiện câu chuyện lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam tại triển lãm "Việt Nam, Chiến thắng!", khai mạc ngày 21/4 tại Galería Tomy ở thủ đô La Habana, Cuba.
Sáng 23/4, tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao đã tổ chức Hội thảo quốc tế với chủ đề "50 năm Thống nhất đất nước: Vai trò kiến tạo của Ngoại giao trong lịch sử và hiện tại".
Chung kết Xe của năm quốc tế 2025 (World Car of the Year) vừa kết thúc tại New York Auto Show chứng kiến xe điện và hybrid "càn quét" các giải thưởng, đặc biệt với 2 chiến thắng của nhà sản xuất ô tô Hàn Quốc.