Tiểu thuyết 'Đi trốn' giành giải 'Khát vọng Dế Mèn': Bình Ca lại múa 'cây đũa thần'

04/06/2021 19:30 GMT+7 | Văn hoá

Chú thích ảnh

(giaidauscholar.com) - LTS: Có rất nhiều điều để nói về Đi trốn (NXB Hội Nhà văn và Nhã Nam), cuốn tiểu thuyết vạm vỡ, thấm đẫm ký ức của nhà văn Bình Ca, tác giả Quân khu Nam Đồng, với đoạn đầu như một ký ức về tuổi thơ trong chiến tranh và đoạn sau là một cuộc phiêu lưu sinh tồn kiểu "Trên sa mạc và trong rừng thẳm". Cuối cùng là một "Vĩ thanh" để khép lại cuộc đời các nhân vật - nó khiến cho câu chuyện trở nên giống với truyện ký, mặc dù được đề rõ là tiểu thuyết.

Có những khát vọng Dế Mèn thật đặc biệt

Mùa giải Dế Mèn lần 2-2021 đã khép lại bằng một lễ trao giải đặc biệt vào đúng ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 tại trụ sở báo Thể thao và Văn hóa (TTXVN), số 11 Trần Hưng Đạo, Hà Nội. Đặc biệt ở chỗ lễ trao giải chỉ có sự góp mặt của các chủ nhân giải thưởng và các thành viên BTC, Hội đồng giám khảo...

Xin giới thiệu ý kiến về Đi trốn của nhà thơ Hàm Anh sau khi tác phẩm này được trao giải Dế Mèn:

Đọc bản thảo Đi trốn từ khi còn manh nha trứng nước cái tôi lo nhất là tôi biết nó sẽ không gây hiện tượng kiểu như Quân khu Nam Đồng. Nhưng điều tôi thích nhất cũng chính là nó đã vượt thoát được cái bóng lẫy lừng của Quân khu Nam Đồng. Và ngạc nhiên nhất là sao có cái kiểu văn vẻ gì viết như học sinh lớp 4 chuyên toán làm bài tập làm văn tả cảnh, tả người mà lại khiến độc giả luôn bận rộn việc đời như tôi phải ngốn một mạch?

Chú thích ảnh — *Nhà văn Bình Ca cùng vợ chụp ảnh lưu niệm sau khi nhận giải Khát vọng Dế Mèn*

Công bằng mà nói, Đi trốn không dễ hấp dẫn bạn đọc như Quân khu Nam Đồng vì không có chuyện yêu đương tuổi trẻ, không gợi tò mò về một “hiện tượng” vang bóng một thời. Đi trốn viết về tụi trẻ con tầm trên dưới 10 tuổi thời chiến tranh, nhưng cuộc chiến chỉ hiện ra như một hậu cảnh được đẩy xa, vài nét chấm phá, toàn bộ tiền cảnh là thiên nhiên vùng núi đá vôi kỳ vĩ ở Bắc Bộ.

Sách viết về thiếu nhi và thiên nhiên. Văn tả thì đơn giản, không véo von, không mượt mà. Đi trốn toàn những thứ “bất lợi” như thế, vậy Bình Ca đã múa "cây đũa thần" của anh ấy như thế nào để lôi cuốn bạn đọc và rốt cuộc thì rinh “chú Dế Mèn” (Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn) của báo Thể thao và Văn hóa, vượt qua nhiều “yêng hùng” khác?

Thứ nhất, Bình Ca vẫn tỏ ra đắc địa trong cái duyên kể chuyện tưng tửng và dí dỏm của anh ấy. Các tình tiết luôn gọi mời nhau theo một cách rất “Bình Ca”, kiểu có vẻ như không đâu vào đâu nhưng thực ra nó đều có những “võ bỏ nhỏ” khiến người ta luôn muốn biết “thế rồi sao nữa”? Cái này là “duyên trời phú” không trường lớp nào “dạy” được.

Thêm vào đó, Đi trốn chỉ có vẻ ngoài hiền lành, vô thưởng vô phạt nhưng thực ra khá thâm hậu, hệt như người sinh ra nó vậy. Những câu chuyện sâu xa được nhà văn giấu sau cái vẻ ngoài rất giản dị, câu chuyện lớn luôn ý nhị ẩn trong câu chuyện nhỏ, những câu nói trẻ thơ ngây ngô nhưng làm cho người ta phải suy nghĩ day dứt về những nỗi buồn đau lớn của một thời. Chuyện cải cách ruộng đất, chuyện ấu trĩ một thời, chuyện chiến tranh khắc nghiệt, chuyện thân phận nhỏ dạt trôi trong một quầng bão lửa của chiến tranh...

Tuy nhiên, thú vị nhất vẫn là việc anh Bình Ca đã bằng những hiểu biết rất thực tiễn về địa lý của một loại địa hình và vùng đất mà tạo ra cả một thế giới thiên nhiên núi non sông hồ, hang động vô cùng kỳ ảo! Cái giỏi của cuốn Đi trốn đó là thổi hồn cốt nên một thế giới thiên nhiên vừa rất thật, thậm chí rất chính xác về mặt khoa học địa chất và thời tiết, mùa vụ, lại vừa có cái vẻ đẹp hoang đường của trí tưởng tượng. Nếu bạn đã từng cầm bút viết văn, bạn sẽ hiểu việc tạo ra sức hấp dẫn này không hề dễ chút nào!

Thế nên tôi vẫn nói với anh Bình Ca là tôi khâm phục Đi trốn hơn cả Quân khu Nam Đồng vì anh chọn một đề tài và lối đi khó mà vẫn “thoát hiểm” một cách ngoạn mục. Xét theo khía cạnh này thì văn tài của Đi trốn có phần cao tay hơn Quân khu Nam Đồng một bậc.

Mặc dù các nhân vật của Đi trốn được vẽ bằng những nét phác họa đơn giản, thoáng thưa nhưng vẫn đủ để gieo trong lòng bạn đọc một tình cảm và lưu luyến.

Có thể cái tạng của tôi thích lối nói nhỏ nhẹ khi viết về những chuyện to tát nên tôi quý trọng những đóng góp của anh Bình Ca cho văn chương. Ít nhất nó khiến người ta muốn đọc mà không gây nặng nề, mệt mỏi, bế tắc hoặc ngao ngán vì cái kiểu dễ dãi “sốc, sến súa” còn được gọi một cái tên khác là “văn thị trường”. Đọc văn của Bình Ca người ta cảm nhận được một tinh thần mạnh khỏe, có lòng tin vào điều thiện nên trong trẻo và nhân từ.

Điều cuối cùng tôi muốn chia sẻ với các bạn là : Tôi có cảm giác rằng Đi trốn mới là khúc dạo đầu của những ấp ủ lớn hơn cho một cuốn tiểu thuyết dày dặn hơn về cuộc chiến mà anh Bình Ca đang sở hữu một gia tài tư liệu giàu có và quý hiếm.

Rất hy vọng sớm được tiếp tục đón đọc anh Bình Ca trong tương lai gần và chân thành chia vui cùng tác giả Đi trốn với giải Dế Mèn rất xứng đáng mà Hội đồng giám khảo đã dành cho anh.

(Còn nữa)

Hàm Anh

Tags:

Cùng chuyên mục

Xem theo ngày

Đọc thêm

Số 2 thế giới Iga Swiatek chấp nhận án treo vợt do bị phát hiện dương tính với doping

Iga Swiatek, nhà vô địch Grand Slam năm lần, đã chấp nhận án phạt cấm thi đấu một tháng sau khi có kết quả dương tính với trimetazidine, một loại thuốc tim mạch bị cấm.
28/11/2024 22:19 0
Lý do ĐT Việt Nam bất ngờ tăng hạng mạnh trên BXH FIFA dù không thi đấu

Dù không thi đấu trong tháng 11, đội tuyển Việt Nam vẫn ghi nhận một tin vui khi bất ngờ thăng hạng trên bảng xếp hạng FIFA. Theo thông báo mới nhất, đội tuyển đã tăng 3 bậc, vươn lên vị trí 116 thế giới.
28/11/2024 20:59 0
XSBD 29/11 - Kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/11/2024 - Trực tiếp xổ số hôm nay ngày 29 tháng 11

XSBD 29/11: Xổ số Bình Dương được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Bình Dương quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Sáu hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN được cập nhật nhanh nhất trên giaidauscholar.com.
28/11/2024 20:06 0
XSVL 29/11 - Kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/11/2024 - Trực tiếp xổ số hôm nay ngày 29 tháng 11

XSVL 29/11: Xổ số Vĩnh Long được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Vĩnh Long quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Sáu hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN được cập nhật nhanh nhất trên giaidauscholar.com.
28/11/2024 20:06 0
XSTV 29/11 - Kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay 29/11/2024 - Trực tiếp xổ số hôm nay ngày 29 tháng 11

XSTV 29/11: Xổ số Trà Vinh được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Trà Vinh quay thưởng vào lúc 16h10 ngày thứ Sáu hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên giaidauscholar.com.
28/11/2024 20:05 0
XSMN 29/11 - Kết quả xổ số miền Nam hôm nay 29/11/2024 - Trực tiếp xổ số hôm nay ngày 29 tháng 11

XSMN 29/11: Xổ số miền Nam ngày 29/11/2024 gồm các tỉnh Vĩnh Long, Bình Dương và Trà Vinh. Theo dõi kết quả XSMN hôm nay thứ Sáu ngày 29/11 trên giaidauscholar.com.
28/11/2024 19:42 0
Kỷ nguyên của De Bruyne ở Man City sắp đến hồi kết?

Tiền vệ Kevin De Bruyne, người sẽ bước sang tuổi 34 vào tháng 6 tới, đã tiết lộ về cơn ác mộng chấn thương mà anh đang trải qua và thừa nhận chưa chắc chắn về tương lai tại Man City.
28/11/2024 19:25 0
Khiến đương kim Á quân thế giới phải vất vả tới giây cuối cùng, ĐT Việt Nam tự hào rời World Cup

Trận đấu giữa đội tuyển futsal Việt Nam và đội tuyển Nga tại FIFA Futsal World Cup 2021 đã để lại nhiều cảm xúc cho người hâm mộ.
28/11/2024 19:20 0
Mbappe có một đêm đáng quên: Đá hỏng phạt đền, thua đối thủ trẻ tuổi và dấu hỏi về thái độ

Không phải bàn cãi, những gì Kylian Mbappe thể hiện trước Liverpool để lại nỗi thất vọng ghê gớm. Cơn khủng hoảng phong độ vẫn chưa dừng lại với tiền đạo người Pháp.
28/11/2024 19:07 0
Ngôi sao bóng chuyền nữ Việt Nam cao gần 1m90 bất ngờ quyết dịnh giải nghệ ở tuổi 23, tiết lộ đã lập gia đình

Sở hữu chiều cao rất lý tưởng và tuổi đời còn rất trẻ nhưng cô ấy khiến người hâm mộ tiếc nuối khi bất ngờ thông báo giải nghệ ở tuổi 23
28/11/2024 19:00 0
Đội tuyển Việt Nam và 10 ngày quyết định cho ASEAN Cup

ASEAN Cup 2024 đã bên thềm. Chuyến tập huấn 10 ngày tại Hàn Quốc có thể xem như giai đoạn quyết định của HLV Kim Sang Sik trong nhiệm vụ tìm sự thành công cho bóng đá Việt Nam tại sân chơi khu vực.
28/11/2024 18:56 0
Amorim trình làng bộ khung chiến thắng ở MU

Trận hòa Ipswich Town 1-1 mang đến cho Ruben Amorim nhiều giá trị. Một bộ khung chiến thắng đã được ông lập nên từ chính trận đấu tưởng như rất tầm thường này.
28/11/2024 18:21 0
Liệu dẫn dắt MU thời hậu Sir Alex có phải là nhiệm vụ bất khả thi?

Đã 10 năm trôi qua kể từ ngày Woodward chụp lại bức ảnh đó. Tuy nhiên, thay vì chỉ là một cú vấp ngã như Ed Woodward kỳ vọng, đêm tủi hổ tại Hy Lạp lại trở thành khởi đầu cho nỗi thất vọng của kỷ nguyên hậu Ferguson.
28/11/2024 18:18 0
Real Madrid thua Liverpool, Bellingham vẫn kiên nhẫn đứng chờ xin áo đấu của một cầu thủ đặc biệt

Jude Bellingham đã có một hành động đáng chú ý sau trận thua 0-2 của Real Madrid trước Liverpool tại Anfield ở vòng bảng Champions League. Tiền vệ người Anh đứng đợi bên ngoài phòng thay đồ của Liverpool để xin áo đấu của một cầu thủ đặc biệt.
28/11/2024 18:16 0
VTV5 VTV6 trực tiếp bóng đá hôm nay ngày 28/11/2024

Xem VTV5 VTV6 trực tiếp bóng đá hôm nay ngày 28/11/2024. giaidauscholar.com cập nhật link trực tiếp các trận đấu cúp C2 và C3 châu Âu...
28/11/2024 18:14 0
Tin nóng thể thao tối 28/11: HLV Hàn Quốc chỉ ra điểm yếu của ĐT Việt Nam trước thềm AFF Cup; Nam Định nhận 'mưa' tiền thưởng

Tin nóng thể thao tối 28/11: HLV Hàn Quốc chỉ ra điểm yếu của ĐT Việt Nam trước thềm AFF Cup 2024. Nam Định nhận "cơn mưa" tiền thưởng nhờ thành tích ấn tượng tại Cúp C2 châu Á...
28/11/2024 18:09 0
XSMB 28/11 - Kết quả Xổ số miền Bắc hôm nay 28/11/2024 - KQSXMB thứ Năm ngày 28 tháng 11

XSMB 28/11: Kết quả Xổ số miền Bắc hôm nay thứ Năm ngày 28/11/2024 quay thưởng lúc 18h10 được trực tiếp cập nhật nhanh nhất, chính xác nhất trên giaidauscholar.com.
28/11/2024 17:17 0
Trung vệ 'đá rát nhất' ĐT Việt Nam bất ngờ tái xuất ở tuổi 53

Người hâm mộ đang xôn xao vì hình ảnh HLV Nguyễn Hữu Thắng mặc áo CLB SLNA và xuất hiện trên sân cỏ trong một trận đấu.
28/11/2024 17:09 0
XSMT 28/11 - Kết quả xổ số miền Trung hôm nay 28/11/2024 - KQXSMT thứ Năm ngày 28 tháng 11

XSMT 28/11: giaidauscholar.com cập nhật kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Năm ngày 28/11/2024 gồm các tỉnh Quảng Bình, Bình Định, Quảng Trị.
28/11/2024 17:00 0
Xem trực tiếp bóng đá Việt Nam vs Daegu ở đâu? VTV5 VTV6 có trực tiếp?

Xem trực tiếp bóng đá Việt Nam vs Daegu ở đâu? - giaidauscholar.com cập nhật các link trực tiếp trận giao hữu giữa Việt Nam vs Daegu, diễn ra ngày hôm nay.
28/11/2024 16:59 0
Xem thêm ›