Những hình ảnh hiếm và câu chuyện cảm động trong chuyến thăm Liên Xô đầu tiên của Fidel Castro

(giaidauscholar.com) – Lãnh đạo cách mạng Cuba Fidel Castro vừa qua đời ở tuổi 90. Hòa cùng niềm thương tiếc của toàn nhân loại, trang RT của Nga đã cho đăng hình ảnh chuyến thăm nổi tiếng của ông tới Liên Xô vào lúc đỉnh điểm cuộc Chiến tranh Lạnh.

• Đảng, Nhà nước Việt Nam điện chia buồn đồng chí Fidel Castro từ trần
• Đảng Cộng sản Nga đề nghị dựng đài tưởng niệm Fidel Castro
• Những câu nói đưa Fidel Castro thành chính khách mạnh mẽ bậc nhất thế giới

Lãnh đạo Nga Fidel Castro cùng Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô Nikita Khrushchev trước Lăng Lenin. Kế bên họ là Kliment Voroshilov và Leonid Brezhnev. Moscow năm 1963 (Ảnh: Anatoliy Garanin/Sputnik)

Fidel Castro lần đầu tới thăm Liên Xô năm 1963, ở tuổi 36, bốn năm sau khi Havana thiết lập quan hệ ngoại giao với Moscow. 

Là đông minh với Liên Xô trong suốt thời gian Chiến tranh Lạnh, mối quan hệ giữa lãnh đạo hai nước dần xa cách vào năm 1962, sau khi Nikita Khrushchev gỡ bỏ các tên lửa hạt nhân của Liên Xô khỏi bán đảo Caribbean theo một thỏa thuận với Tổng thống Mỹ John F. Kennedy. Castro khi đó nói rằng các lãnh đạo Liên Xô đã hành động lén lút sau lưng ông.

Để cải thiện quan hệ với Cuba, Khrushchev đích thân mời Fidel Castro tới Liên Xô. Trong chuyến viếng thăm kéo dài 40 ngày, lãnh đạo cách mạng Cuba đã có dịp du ngoạn thú vị khắp Liên Xô rộng lớn.

Fidel Castro nói chuyện với nhà điêu khắc Yevgeny Vuchetich, tác giả của phức hợp tưởng niệm Mamayev Hill (Ảnh: Aleksandr Smirnov/ Sputnik)

Chuyến thăm vào cuối tháng 4/1963 của Castro thuộc dạng tuyệt mật. Ngày giờ chuyến bay từ Havana được giữ bí mật. 

Hành trình của Castro tại Nga bắt đầu từ thành phố phía bắc Murmansk.

Murmansk không phải là sự lựa chọn ngẫu nhiên. Không xa nơi nay là thị trấn Severodvinsk, nơi có căn cứ tàu ngầm của Liên Xô. Castro là người nước ngoài duy nhất được đặt chân vào tàu ngầm hạt nhân. Quân đội Liên Xô thậm chí cho ông xem một tên lửa hạt nhân đã được nạp.

Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa Cuba, lãnh đạo cách mạng Fidel Castro thăm một nhà máy làm cá ở Murmansk (Ảnh: Vasily/Sputnik)

Castro sau đó tới thăm nhiều nơi ở Liên Xô. Bất cứ nơi nào đặt chân tới, ông đều được người dân Liên Xô chào đón nồng nhiệt.

Fidel Castro bên trong tàu Irkutsk-Bratsk (Ảnh: Vasily/Sputnik)

Castro cùng với lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev đã tới Lăng Lenin để xem lễ diễu hành ở Quảng trường Đỏ Moscow vào kỷ niệm 1/5.

Trong thời gian ở Moscow, Castro thường lẻn khỏi căn phòng của ông ở điện Kremlin để dạo chơi ban đêm trong khu trung tâm thủ đô Nga.

Tầng lớp công nhân Liên Xô tụ tập mừng chuyến thăm của Fidel Castro, Thủ tướng Chính quyền Cách mạng Cuba (Ảnh: L.Nosov/ Sputnik)

Bài phát biểu của Castro tại sân vận động Luzhniki ở Moscow cũng là một phần trong chuyến thăm của ông. Trước buổi mít-tinh, Fidel đã hỏi Khrushchev: “Ông có thể cho phép người dân đứng không chỉ trên khán đài mà cả dưới sân bóng được không? Tôi cảm thấy trống vắng và bị cô lập với khán giả”.

Và Khrushchev đã đồng ý. Hàng ngàn người Nga tập trung tại khán đài và dưới sân bóng đã lắng nghe lời bài phát biểu dài hơi của lãnh đạo Cuba. Bài phát biểu được cho là không cần chuẩn bị trước.

Lãnh đạo Cuba Fidel Castro được người dân Liên Xô chào đón tại sân vận động Luzhniki (Ảnh: A. Polikashin/Sputnik)

Moscow không phải là thành phố duy nhất ông đến thăm. Castro có một cái nhìn toàn cảnh về Nga. Ông hào hứng gặp gỡ người dân Liên Xô, không phải các chính trị gia mà là những người thợ đốn gỗ, nông dân và công nhân.

Khi tới thăm Siberia, tàu của Castro được vây quanh bởi thợ đốn gỗ, những người bằng cách nào đó biết sự có mặt của lãnh đạo cách mạng trên vùng đất của họ và nhất quyết không rời đi cho tới khi tận mắt nhìn thấy ông. 

Fidel nghe thấy tiếng ồn bên ngoài và bước ra xem. Ông chỉ mặc áo sơ mi trong khi bên ngoài là mùa đông khắc nghiệt xứ Siberia. Những người đàn ông mong được trò chuyện với nhân vật huyền thoại, thế nên, họ đã trao cho ông một chiếc áo khoác bông ấm áp. 

Castro rất xúc động và muốn tặng lại người dân thứ gì đó, nhưng chỉ tìm thấy ba điếu xì gà trong túi quần mình. Ông đưa chúng cho đám đông đàn ông đứng đó. Mỗi người họ chỉ kịp hút một hơi trước khi truyền cho người khác. Cảnh tượng đó đã khiến ông rơi lệ. 

“Ở phương Tây, không ai cư xử theo cách đó. Người cầm xì gà đầu tiên sẽ bỏ vào túi họ. Giờ tôi đã hiểu sức mạnh bên trong con người Nga,” Castro nói.

Lãnh đạo Cuba Fidel Castro trong rừng taiga Siberia (Ảnh: Sputnik)

Trong suốt chuyến đi tới Tashkent ở Uzbekistan, Castro bày tỏ mong muốn được tới một cửa hàng địa phương. Bộ trưởng Thương mại Uzbekistan đã đứng sau quầy để phục vụ lãnh đạo Cuba, người sau đó đã mua một chiếc thắt lưng. Fidel đã rất tức giận, nói rằng ông muốn gặp người dân thường chứ không phải một quan chức.

Fidel Castro Ruz, lãnh đạo cách mạng Cuba, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa Cuba, gặp các thiếu niên tiền phong ở Uzbekistan (Ảnh: Vasily/ Sputnik)

Ở Uzbekistan, ông thậm chí còn lái máy kéo trên cánh đồng bông thuộc trang trại tập thể Kzyl.

Fidel Castro Ruz, lãnh đạo cách mạng Cuba, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa Cuba, tại trang trại tập thể (Ảnh: Vasily/ Sputnik)

Một việc tương tự xảy ra ở Leningrad (hiện là St. Peterburg), thậm chí đã được báo cáo lại cho Khrushchev. 

Trong một cuộc gặp mặt, Castro đã tặng hoa cho một bé gái. Ông hỏi bé học ở trường mẫu giáo nào và sau đó nói muốn tới gặp những người bạn nhỏ của cô bé. Mong ước của Castro khiến các quan chức cảnh giác và họ cố tránh những chuyến thăm như vậy bằng mọi cách, nhưng lãnh đạo Cuba đã rất cương quyết. 

Cuối cùng, ông được đưa tới một nhà trẻ có những tấm kim loại sáng bóng mà Fidel vẫn còn nhớ, nơi ông gặp lại bé gái. Castro nhờ bé dẫn đi xung quanh, nhưng cô bé đáp: “Cháu rất tiếc, cháu sẽ lạc mất. Đây mới là ngày thứ hai cháu ở đây!” 

Castro đã chỉ trích “sự lòe loẹt” của chính quyền tại bữa tối sau đó. “Các anh làm nhiều điều để gây ấn tượng. Tôi không cần nó. Các anh đang xây một tàu điện ngầm trong thành phố, nhưng lại dừng công trình quan trọng như vậy để đoàn xe chở tôi có thể thoải mái đi lại vùng này. Tôi không phải một kẻ kiêu ngạo, tôi có thể đi đường phụ để tránh làm phiền”, ông nói với chính quyền Liên Xô.

Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa Cuba, lãnh đạo cách mạng Cuba thăm tàu tuần dương huyền thoại Aurora ở Leningrad (Ảnh: Sputnik)

Trong chuyến thăm tới hồ Baikal, nơi ông câu cá với các nhà địa chất Liên Xô, ông tình cờ gặp một chàng trai trẻ đi cùng một chú gấu con. Chàng trai trẻ nói rằng anh đã đi xuyên rừng taiga để gặp lãnh đạo cách mạng Cuba, người đã nói chuyện nơi công cộng với người dân một số vùng. Không ngờ, anh lại gặp ông ở hồ. 

Anh đã tặng Fidel chú gấu nhỏ như một món quà. Fidel sau đó đã đặt tên cho chú gấu là Baikal và đưa cùng về Cuba.

Thư Vĩ
Theo RT