“Khủng hoảng cũng là cơ hội để nâng tầm trọng tài"

(giaidauscholar.com) - Trước thềm mùa giải mới, ông Đoàn Phú Tấn, Phó ban trọng tài đã dành cho TT&VH cuộc phỏng vấn đề cập đến những vấn đề liên quan công tác giám sát, trọng tài.

Phó ban trọng tài Đoàn Phú Tấn (trái) tin tưởng chất lượng trọng tài sẽ được nâng cao trong giai đoạn khủng hoảng. Ảnh: V.S.I

Đợt tập huấn sẽ có sự  sàng lọc gay gắt

Từ ngày 24 đến 28/2, Ban trọng tài (Ban TT) sẽ tiến hành tập huấn công tác trọng tài (TT), giám sát trước mùa giải mới.  Ông có thể cho biết nhân sự dự kiến trước khi tập huấn?

- Giám sát trọng tài các giải chuyên nghiệp sẽ có 14 người. Số lượng TT là 45, trợ lý TT là 57. Tuy nhiên, lực lượng trên còn phải trải qua những kiểm tra ngặt nghèo qua đợt tập huấn, để tiếp tục sàng lọc. Các TT Văn Đông và Phi Long đã có đơn xin không tiếp tục tham gia công tác trọng tài. Hai TT Vũ Bảo Linh và Đào Văn Cường vì lý do chấn thương đã nghỉ trước 1 năm so với quy định của FIFA. Ban trọng tài đã đào tạo họ trở thành giám sát trọng tài các giải trẻ. Số trận đấu năm nay cũng ít hơn năm trước nên sự vắng mặt của vài ba TT cũng không là vấn đề lớn.

- Với tập huấn trọng tài thì phần “huấn” cũng được coi vô cùng quan trọng, nhất là tư tưởng trọng tài hiện thời không tránh khỏi những băn khoăn, lo lắng trong bối cảnh khủng hoảng…

- Công tác tư tưởng với đội ngũ TT là việc làm thường xuyên của VFF và Ban TT. Theo tôi, vấn đề tư tưởng hiện nay không phải là “nóng” vì nhận thức của đội ngũ trọng tài đã được nâng lên rất nhiều.

Tuy nhiên, ảnh hưởng của thời kỳ khủng hoảng có thể có tác động tâm lý đến anh em. VFF, VPF và Ban TT đã có sự chuẩn bị cho công tác này. Đặc biệt, các nhóm đối tượng công tác (TT, trợ lý TT, GS) sẽ có buổi thảo luận nhóm để anh em có thể tự đánh giá, phân tích và đề xuất chuyên môn và những vấn đề liên quan.

Trong nội dung rút kinh nghiệm mùa giải 2012, Ban TT cũng sẽ phân tích kỹ những trường hợp chất lượng công tác của các trọng tài có dấu hiệu bị ảnh hưởng (không loại trừ cả việc có sự “nhẹ tay” với đội này, đội khác, địa phương này, địa phương khác…)

Phần thi thể lực TT dự báo sẽ nóng, ông có nghĩ vậy không? Thể lực vẫn được nhận diện là điểm yếu của trọng tài VN.

- Vài năm gần đây, sau những quyết tâm kiểm tra nghiêm túc, loại trừ thẳng tay của Ban TT đối với những TT không đảm bảo chỉ tiêu kiểm tra thể lực, ý thức chuẩn bị, giữ gìn sức khỏe, thể lực của anh em trọng tài đã được nâng lên rất nhiều.

Mùa giải này, số trận đấu giảm đi nhiều đồng nghĩa với việc tuyển chọn TT sẽ chặt chẽ, quyết liệt hơn. Tôi tin anh em trọng tài đã có sự chuẩn bị đầy đủ. Đội ngũ TT đỉnh cao của Việt Nam có nhiều người không còn sung sức, điều này ảnh hưởng nhiều đến chất lượng thể lực trong các cuộc kiểm tra ở nước ngoài. Ban TT đang xúc tiến việc tuyển chọn, bồi dưỡng lực lượng trẻ, giúp họ trưởng thành nhanh chóng. Công tác này đòi hỏi sự ủng hộ, đồng cảm của tất cả những người quan tâm.

Ông có nghĩ GS cũng cần phải thay đổi nhận thức để hoàn thành tốt hơn vai trò, trách nhiệm, chức năng của mình?

- Đúng vậy. Đội ngũ giám sát góp phần rất lớn vào sự trưởng thành của các trọng tài nên Ban TT cũng không hề coi nhẹ mặt công tác này.  Các giám sát cũng là những huấn luyện viên cho các tổ trọng tài, họ luôn cần phải mẫu mực, thẳng thắn và làm hết trách nhiệm của mình.

Vẫn còn những khó khăn cố hữu

Chế độ của TT mùa giải này có tăng lên, bằng hay giảm so với mùa trước, thưa ông?

- Chế độ TT vẫn chưa có văn bản quy định chính thức, Ban TT cũng mới chỉ được biết là chế độ làm nhiệm vụ, sinh hoạt phí không còn được giữ như năm 2012. Chúng tôi hy vọng VPF huy động được tài trợ để đảm bảo chế độ cho TT không giảm (nghe nói các đội bóng sẽ có thu nhập từ VPF cao hơn năm 2012), giúp anh em TT yên tâm làm nhiệm vụ, không có những xáo động tâm lý không cần thiết. Tuy nhiên, ở hoàn cảnh nào, chúng tôi cũng cho rằng anh em trọng tài sẵn sàng chia sẻ những khó khăn thực sự với VPF.

Theo ông, đâu là những khó khăn  mà TT sẽ phải đối diện ở mùa giải 2013? Ban TT cần được chia sẻ, hỗ trợ gì thêm?

- Trong bối cảnh hiện nay, rõ ràng mùa giải 2013 sẽ rất nhiều khó khăn đối với công tác TT: số lượng trận đấu ít đi nhưng chất lượng các trận đấu chắc chắn sẽ cao hơn, tính cạnh tranh quyết liệt hơn. Cầu thủ giỏi tập trung vào những đội bóng còn tồn tại sẽ khiến tốc độ các trận đấu cao hơn, gây nhiều khó khăn hơn cho công tác TT. Nguy cơ phá đám, bỏ giải của CLB, đội bóng nào đó vẫn còn và có thể còn lớn hơn. Điều đó gây thêm áp lực đối với công tác TT, vốn vẫn được coi là một trong những “lý do” để người ta không thích làm bóng đá nữa.

Việc vận hành bộ máy quản lý, lãnh đạo bóng đá Việt Nam, cần phải có sự đồng thuận cao, làm hậu thuẫn tâm lý cho anh em TT. Cách ứng xử của lãnh đạo các đội bóng cũng cần nâng thêm một bước về chất, để không gây thêm áp lực với TT.

Bóng đá chuyên nghiệp cần phải bỏ bớt những quy trình phân công TT vốn nhiêu khê như ở ta, ông có nghĩ vậy không?

Ban TT nỗ lực làm mới mình

VFF đã có chủ trương củng cố Ban TT, trong đó giao cho Ban TT toàn quyền tiến cử nhân sự. Vậy, Ban TT đã hoàn thành nhiệm vụ trên chưa?

- Sau cuộc họp với đại diện Tổng cục TDTT, VFF, ngày 9/1/2013, Ban TT đã nhận được chỉ thị và đã tiến hành rà soát tất cả các chức năng, nhiệm vụ của mình, được quy định trong Quy chế hoạt động của TT bóng đá Việt Nam.

Sau đó, Ban TT đã có tờ trình gửi lãnh đạo VFF, bổ sung nhân sự đảm trách một số mặt công tác chưa có người chuyên sâu (thể lực, bóng đá trong nhà, bóng đá bãi biển, bóng đá nữ). Theo tôi, Ban TT cần từ 5 đến 6 người thực sự lành nghề, có uy tín là đủ. Thực ra, Phòng điều hành trọng tài của VFF mới là nơi phải có đội ngũ nhân sự lành nghề, để phụ trách các khâu điều hành cụ thể mà hiện nay Ban TT còn đang phải làm thay.

Mục tiêu, tôn chỉ của Ban TT trong năm 2013 và những năm tới là gì, thưa ông?

-  Năm 2013, Ban TT vẫn  kiên định với những mục tiêu đã đặt ra. Đấy là, đảm bảo chất lượng TT, phục vụ các giải chuyên nghiệp và không chuyên. Mặt khác, kiên trì phát hiện, đẩy nhanh khâu đào tạo trẻ, tạo đội ngũ kế cận khỏe khoắn, trưởng thành nhanh.

Về chất lượng TT cần phải đánh giá lại và có hướng đi thích hợp. Thực tế chính từ những phức tạp của bóng đá Việt Nam, mới có hiện tượng TT ra nước ngoài làm nhiệm vụ thì thoải mái, tự tin, làm nhiệm vụ trong nước thì không luôn giữ được điều đó. Hiện nay, TT Việt Nam có chất lượng cao (top elite), được AFC thường xuyên sử dụng mới chỉ có Võ Minh Trí, Phùng Đình Dũng. Các trợ lý TT có trình độ cao thì thường không duy trì được thể lực trước các kỳ kiểm tra.

Ban TT  một mặt chăm lo đội ngũ đỉnh cao, một mặt thúc đẩy nhanh khâu đào tạo trẻ, để có lớp kế tục xứng đáng trong một tương lai thật gần. Nói đến World Cup thì còn xa vời (hiện tại, vòng loại Worl Cup) thì đã có. Trong tương lai 3 – 4 năm nữa, chúng ta phấn đấu để có TT tham gia VCK Asian Cup, VCK Worl Cup (VN mới có trợ lý trọng tài Trương Thế Toàn từng làm được điều này).

Ban TT cần đoàn kết, đồng thuận hơn nữa. Mặt khác, Ban TT cũng cần sự chia sẻ, quan tâm từ VPF và VFF. Ông có nghĩ vậy không?

- Ban TT, vừa là một tổ chức của VFF, đảm trách một mặt công tác rất quan trọng của VFF là quản lý, đào tạo, sử dụng đội ngũ TT lại vừa là nơi để đội ngũ TT nhìn vào mà yên tâm phấn đấu. Chất lượng các thành viên của Ban TT, sự gắn kết, đồng thuận trong đội ngũ, đương nhiên là việc tối quan trọng. Đáng tiếc, không phải lúc nào cũng được thế. Thực tế đã cho thấy điều đó và chúng tôi cũng đã thấy.

Tóm lại, khủng hoảng cũng là cơ hội để nâng tầm trọng tài Việt Nam. Tôi có niềm tin như vậy, vì có thể thấy, bộ phận nào cũng đang có ý thức phải thay đổi cách làm bóng đá.

Cảm ơn ông về cuộc trao đổi!

NGỌC HÒA (Thực hiện)
Thể thao & Văn hóa