(TT&VH) - Hôm qua 5/10, 9 cây muỗm trên 700 năm tuổi tại đền Voi Phục thuộc phường Thụy Khuê, Hà Nội được công nhận là những Cây di sản đầu tiên của Việt Nam.
Theo GS.TSKH Phạm Ngọc Đăng, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam (VACNE), Hà Nội còn rất nhiều cây đại thụ cần được xây dựng hồ sơ công nhận di sản để tương xứng với tầm vóc lịch sử của thủ đô và để tránh “lâm tặc”.
Muỗm đại thụ - khẳng định bản sắc Thăng Long
Khuôn viên rợp bóng 9 “cụ muỗm” đại thụ
PGS.TS Nguyễn Đình Hòe cho biết, 9 “cụ muỗm” tượng trưng cho sự trường cửu của dân tộc đều có tuổi thọ trên 700 tuổi ở đền Voi Phục là những “chứng nhân lịch sử” mà tiền nhân gửi gắm những thông điệp cho các thế hệ con cháu.
Có thể nói, muỗm cổ thụ tập trung dày đặc trên vùng đất của kinh thành Thăng Long. Ngoài đền Voi Phục ở Thụy Khê, còn gặp muỗm ở đền Voi Phục Thủ Lệ, ở đền Quan Thánh, chùa Láng và dọc theo dải thành đất xưa có tên là “Núi Bò” kéo dài từ Đại sứ quán Thụy Điển hiện nay đến vườn thú Thủ Lệ với hàng chục cây muỗm cổ thụ có đường kính nhiều người ôm. Hiện nay, “Núi Bò” đã được san ủi để xây dựng khu ngoại giao đoàn, còn sót một số cây muỗm cổ thụ ở khu chuồng hổ và voi trong vườn thú. Đó có thể là những cây đại thụ cao niên bậc nhất Hà Nội hiện nay. Theo PGS.TS Nguyễn Đình Hòe, cây muỗm xuất xứ từ xưa ở Thái Lan, Malaysia và Indonesia, rồi sau đó được du nhập vào Việt Nam. Thời Lý - Trần, kinh thành Thăng Long là nơi hội tụ văn hóa Việt - Đông Nam Á thông qua cửa ngõ Chămpa. Rất nhiều yếu tố Ấn Độ giáo đã được du nhập và phát triển tại Thăng Long. Điều mà hai triều đại Lý - Trần muốn làm là thiết lập các vương triều độc lập mang bản sắc Đông Nam Á, để khác hẳn với các vương triều phía Bắc. Việc tạo ra một thảm thực vật cây muỗm có gốc Đông Nam Á tại kinh thành Thăng Long thời Lý - Trần có thể cũng không ngoài tư duy chiến lược trên của các bậc tiền nhân dựng nước và giữ nước.
Theo kết quả điều tra, 9 cây muỗm tại đền Voi Phục đều có trên 700 năm tuổi. 8 cây trồng rải rác trong khuôn viên đền, bóng cây xanh ngắt tỏa rợp một vùng đất rộng, tạo cho ngôi đền ngót 1.000 năm tuổi một không gian trong lành và thiêng liêng. Cây thứ 9, trước đây cũng vốn thuộc khu giếng ngọc của đền, theo thời gian, đường Thụy Khuê được mở cắt ngang khuôn viên đền, nên “cụ muỗm” này bị lệch sang bên kia đường, nằm chẹt vào giữa những ngôi nhà cao tầng. “Cụ muỗm” nhỏ nhất có chu vi 2,92 mét, cao 17 mét, cây to nhất có chu vi thân 5,2 mét cao 29 mét.
Vào mùa Xuân, muỗm ra hoa và mỗi năm cho hàng tấn quả, hương hoa quả thanh khiết tỏa rộng khắp cả một vùng rộng lớn.
Giữ đại thụ cho Hà Nội trước khi quá muộn
GS.TSKH Phạm Ngọc Đăng dưới gốc một “cụ muỗm”
GS.TSKH Phạm Ngọc Đăng, Phó Chủ tịch VACNE, việc công nhận các cây di sản của quốc gia chúng ta làm tương đối muộn so với các nước trên thế giới. Ngoài việc bảo vệ đa dạng sinh học, cây di sản còn bảo vệ giá trị lịch sử văn hóa trường tồn của dân tộc.
Đầu năm 2010, hưởng ứng năm đa dạng sinh học của thế giới và kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long, VACNE mới chính thức bàn đến vấn đề sẽ đưa ra một hình thức công nhận cây di sản. Khi đó, các nhà khoa học của Hội mới bắt đầu nghiên cứu các tài liệu quốc tế về cây di sản và xây dựng các tiêu chí. 9 cây muỗm đại thụ có thừa đủ các tiêu chuẩn đặt ra, đồng thời lại rất gắn bó với lịch sử thăng trầm của 1.000 năm Thăng Long, vì thế VACNE mới chính thức chọn đây là những đại thụ đầu tiến để công nhận di sản ở Việt Nam.
Trong số những đại thụ gắn với 1.000 năm Thăng Long Hà Nội còn có cây thị tại Hoa Lư, Ninh Bình. Cây sống trong đền thờ 7 quan trấn đồn của vua Đinh. Cây thị có hai loại quả, mà theo tài liệu lịch sử, một loại quả tiến vua một loại quả để cho dân. Tuy nhiên, do chưa có điều kiện nên việc công nhận di sản với “cụ Thị” vẫn chưa kịp tiến hành nhân Đại lễ.
Đã có hơn chục hồ sơ đăng kí “cây di sản”
GS.TSKH Phạm Ngọc Đăng cho biết, tại Hà Nội còn nhiều cây có thể coi là cây di sản này. Ngoài những cây di sản ở những địa điểm danh thắng nổi tiếng, có những cây đặc hữu, cần được áp dụng biện pháp bảo vệ. Những cây cổ thụ là loại cây đặc hữu có giá trị về rất lớn về nguồn gen đồng thời có công năng sử dụng cao. Những cây gỗ quý hiếm tính ra tiền là giá trị rất lớn nên những người hám lợi, “lâm tặc” luôn đe dọa khai thác. Những cây này bảo vệ, chăm sóc đặc biệt trước khi quá muộn.
Hiện, VACNE đã nhận được hơn chục hồ sơ đăng kí cây di sản của các phường, quận tại Hà Nội. Sắp tới, Hà Nội sẽ tiếp tục có những cây di sản để tương xứng với tầm vóc thành phố nghìn năm tuổi.
Tối 12/6, Tổng thống Cộng hòa Litva Gitanas Nauseda và Phu nhân Diana Nausediene cùng Đoàn đại biểu cấp cao Cộng hòa Litva rời Hà Nội, kết thúc chuyến thăm chính thức Việt Nam từ ngày 11 đến ngày 12/6, theo lời mời của Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Lương Cường.
Ngày 12/6/2025, Napoli, nhà vô địch Serie A, đã chính thức công bố chiêu mộ tiền vệ Kevin De Bruyne dưới dạng chuyển nhượng tự do sau khi anh rời Manchester City.
Trong chuyến thăm chính thức Thụy Điển, chiều 12/6/2025 (giờ địa phương), tại thủ đô Stockholm, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân Lê Thị Bích Trân đến chào xã giao Công chúa Kế vị Victoria Ingrid Alice Désirée.
Ngày 12/6/2025, Manchester United đã chính thức công bố bản hợp đồng bom tấn trị giá 62,5 triệu bảng, chiêu mộ tiền đạo Matheus Cunha từ Wolverhampton Wanderers với thời hạn 5 năm.
Theo phóng viên TTXVN tại New Delhi, giới chức y tế bang Gujarat đã kêu gọi gia đình các nạn nhân cung cấp mẫu xét nghiệm ADN nhằm giúp công tác xác định danh tính người đã khuất.
Trực tiếp bóng chuyền Việt Nam vs Kazakhstan (20h00 ngày 13/6), AVC Nations Cup 2025. Thethaovanhoa cập nhật diễn biến trực tiếp trận bán kết bóng chuyền AVC Nations Cup 2025.
Hãng tin ANI dẫn nguồn tin cảnh sát cho biết đã tìm thấy 1 người sống sót trên chuyến bay gặp nạn tại Ấn Độ, trong khi có 1 hành khách khác đã được đưa tới bệnh viện và đang được điều trị.
Tối 12/6/2025, đội tuyển bóng chuyền nữ Việt Nam đã xuất sắc đánh bại Australia với tỷ số 3-0 (25-11, 25-14, 25-15) trong trận đấu cuối cùng của vòng bảng AVC Nations Cup 2025.
Trent Alexander-Arnold đã khiến cả thế giới bóng đá kinh ngạc khi trình bày bài phát biểu bằng tiếng Tây Ban Nha hoàn hảo trong buổi lễ ra mắt tại Real Madrid.
Hằng Nguyễn để lại dấu ấn với công chúng khi đảm nhận vai trò NTK trang phục áo dài của Top 30 thí sinh trong Đêm Chung kết Hoa hậu Biển đảo Việt Nam 2025 vừa diễn ra ở Nha Trang.
Đêm Chung kết Hoa hậu Việt Nam năm 2024 dự kiến diễn ra ngày 14/6 ở sân khấu ngoài trời ven bờ sông Hương tại thành phố Huế. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của bão số 1 gây mưa lớn, Ban Tổ chức đã quyết định điều chỉnh lại thời gian diễn ra đêm Chung kết và sẽ có thông báo cụ thể sau.
Chiều 12/6, tại Hà Nội, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tổ chức Hội nghị lấy ý kiến góp ý dự thảo Đề án "Thanh niên tham gia bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam giai đoạn 2024 - 2029".
Hai "ông lớn" của điện ảnh thế giới là Disney và Universal đồng loạt khởi kiện công ty Midjourney, đánh dấu cuộc đụng độ pháp lý đầu tiên giữa các studio giải trí hàng đầu thế giới và công nghệ tạo ảnh bằng trí tuệ nhân tạo (AI).
Một cuộc diễu binh quân sự quy mô lớn sẽ diễn ra tại thủ đô Washington của Mỹ vào ngày 14/6, đánh dấu một trong những màn phô diễn sức mạnh quân sự lớn nhất của nước này trong nhiều thập kỷ.