Bão số 5: Áp thấp nhiệt đới gây mưa rất to từ Nghệ An đến Quảng Nam

(giaidauscholar.com) - Chiều 4/9, áp thấp nhiệt đới trên khu vực vùng biển các tỉnh từ Quảng Trị-Quảng Ngãi đã suy yếu thành một vùng áp thấp.

Áp thấp nhiệt đới suy yếu, cảnh báo lũ khẩn cấp trên các sông miền Trung, Tây Nguyên

Dự báo thời tiết áp thấp nhiệt đới, bão số 5: Chiều 4/9, áp thấp nhiệt đới trên khu vực vùng biển các tỉnh từ Quảng Trị-Quảng Ngãi đã suy yếu thành một vùng áp thấp.

Hồi 16 giờ, vị trí trung tâm vùng áp thấp ở vào khoảng 17,0-18,0 độ Vĩ Bắc; 108,5-109,5 độ Kinh Đông, trên vùng biển ngoài khơi các tỉnh từ Quảng Trị-Quảng Nam. Sức gió mạnh nhất ở trung tâm vùng áp thấp giảm xuống dưới cấp 6 (dưới 40km/giờ).

• Từ ngày 5/9, áp thấp nhiệt đới tương tác với vùng áp thấp hình thành bão   
• Áp thấp nhiệt đới suy yếu, cảnh báo lũ khẩn cấp trên các sông miền Trung, Tây Nguyên

Dự báo trong 24 giờ tới: vùng áp thấp di chuyển theo hướng Đông Bắc, mỗi giờ đi được 5-10km, hướng về phía vùng biển phía Tây Bắc quần đảo Hoàng Sa.

Vùng áp thấp này còn gây mưa to đến rất to cho khu vực từ Nghệ An đến Thừa Thiên Huế trong đêm nay và ngày mai. Cần chú ý theo dõi các bản tin cảnh báo mưa lớn cho khu vực trên.

Cảnh báo lũ khẩn cấp trên các sông từ Hà Tĩnh đến Quảng Trị và Bắc Tây Nguyên

Hiện nay, lũ trên các sông ở Hà Tĩnh và sông Gianh (Quảng Bình) đang lên; lũ trên sông Kiến Giang (Quảng Bình) và sông Thạch Hãn (Quảng Trị) đã đạt đỉnh và đang xuống. Mực nước lúc 16h/04/9 trên các sông như sau:

Sông Ngàn Sâu tại Chu Lễ 13,66m, trên BĐ3 0,16m; tại Hòa Duyệt 8,48m, dưới BĐ2 0,52m;

Sông Gianh tại Đồng Tâm 13,12m, trên BĐ2 1,12m; tại Mai Hóa 5,79m, dưới BĐ3 0,71m;

Sông Kiến Giang tại Lệ Thủy 2,05m, dưới BĐ2 0,15m;

Sông Thạch Hãn tại Thạch Hãn 4,87m, dưới BĐ3 0,63m.

Dự báo lũ trên các sông ở Hà Tĩnh và sông Gianh tiếp tục lên, sông Kiến Giang và sông Thạch Hãn có khả năng lên lại và dao động ở mức cao. Đến tối và đêm nay, mực nước trên các sông khả năng như sau:

Sông Ngàn Sâu tại Chu Lễ lên mức 14,5m, trên BĐ3 1,0m (với lưu lượng xả của thủy điện Hố Hô duy trì ở mức 1175m3/s); tại Hòa Duyệt lên mức 10,0m, dưới BĐ3 0,5m;

Sông Gianh tại Mai Hóa lên mức 6,3m, dưới BĐ3 0,2m;

Sông Kiến Giang tại Lệ Thủy dao động ở mức 2,2m, ở mức BĐ2;

Sông Thạch Hãn tại Thạch Hãn dao động ở mức 5,0m, dưới BĐ3 0,5m;

Tình trạng ngập lụt sâu, diện rộng tiếp tục diễn ra tại Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị;

Các sông ở Kon Tum, Gia Lai dao động trên mức BĐ1.

Cảnh báo: Do ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới nên trong đêm nay và ngày mai (05/9), ở các tỉnh từ Nghệ An đến Thừa Thiên Huế có mưa vừa, mưa to (lượng mưa phổ biến 50-100mm/24 giờ); riêng Hà Tĩnh, Quảng Bình có mưa rất to (100-200mm/24 giờ). Ở Tây Nguyên mưa vừa, có nơi mưa to (50-80mm/24h). Từ đêm ngày 05/9 mưa lớn giảm nhanh ở Trung Bộ.

Nguy cơ xảy ra lũ quét và sạt lở đất, ngập lụt ở vùng trũng, thành phố và khu đô thị các tỉnh từ Thanh Hóa đến Quảng Ngãi, Kon Tum, Gia Lai các huyện:

- Tỉnh Thanh Hóa: Mường Lát, Quan Hóa, Quan Sơn, Lang Chánh, Ngọc Lặc, Bá Thước, Thường Xuân, Như Xuân

- Tỉnh Nghệ An: Kỳ Sơn, Tương Dương, Con Cuông, Quế Phong, Quỳ Châu

- Tỉnh Hà Tĩnh: Hương Khê, Hương Sơn, Vụ Quang

- Tỉnh Quảng Bình: Tuyên Hóa, Minh Hóa, Bố Trạch

- Tỉnh Quảng Trị: Hướng Hóa, Đăkrông, Hải Lăng

- Thừa Thiên Huế: A Lưới, Nam Đông

- Tỉnh Kon Tum: Đắk Glei, Đắk Tô, Sa Thầy, Tu Mơ Rông, IaH’Drai

- Tỉnh Gia Lai: K’Bang, Chư Păh, Ia Grai, Đức Cơ, Chư Prông

Đặc biệt là các huyện Hương Khê, Hương Sơn, Vụ Quang (Hà Tĩnh), Tuyên Hóa, Minh Hóa, Bố Trạch (Quảng Bình), Hướng Hóa, Đăkrông (Quảng Trị).

Cần đề phòng mưa lũ ảnh hưởng đến an toàn các hồ chứa nhỏ trên địa bàn các tỉnh trên. Cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai: Cấp 1.

Dự báo thời tiết đêm 4 và ngày 5/9/2019

Hà Nội: Có mây, đêm có mưa rào và dông vài nơi, ngày nắng. Gió đông bắc đến bắc cấp 2-3. Độ ẩm từ 56 - 96%. Nhiệt độ thấp nhất từ 25 - 28oC. Nhiệt độ cao nhất từ 32 - 35oC.

Phía Tây Bắc Bộ: Có mây, đêm có mưa rào và dông vài nơi, ngày nắng. Gió nhẹ. Độ ẩm từ 64 - 97%. Nhiệt độ thấp nhất từ 23 - 26oC. Nhiệt độ cao nhất từ 31 - 34 độ, có nơi trên 34oC.

Phía Đông Bắc Bộ: Có mây, đêm có mưa rào và dông vài nơi, riêng phía Nam đồng bằng có mưa rào rải rác và có nơi có dông; ngày nắng. Gió đông bắc đến bắc cấp 2-3. Độ ẩm từ 56 - 98%. Nhiệt độ thấp nhất từ 24 - 27oC. Nhiệt độ cao nhất từ 32 - 35oC.

Thanh Hóa - Thừa Thiên Huế: Nhiều mây, mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to và dông, riêng các tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình có mưa rất to. Gió tây bắc đến tây cấp 3-4. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét. Độ ẩm từ 67 - 100%. Nhiệt độ thấp nhất từ 23 - 26oC. Nhiệt độ cao nhất từ 27 - 30 độ, có nơi trên 31oC.

Đà Nẵng đến Bình Thuận: Có mây, có mưa rào và dông vài nơi, riêng chiều tối có mưa rào và dông rải rác. Gió tây đến tây nam cấp 3. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét. Độ ẩm từ 60 - 98%. Nhiệt độ thấp nhất từ 24 - 27oC. Nhiệt độ cao nhất từ 30 - 33 độ, có nơi trên 33oC.

Tây Nguyên: Nhiều mây, có mưa, mưa vừa, có nơi mưa to và rải rác có dông. Gió tây nam cấp 3. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh. Độ ẩm từ 74 - 99%. Nhiệt độ thấp nhất từ 20 - 23oC. Nhiệt độ cao nhất từ 25 - 28 độ, có nơi trên 28oC.

Nam Bộ: Nhiều mây, có mưa, có nơi mưa vừa, mưa to và rải rác có dông. Gió tây nam cấp 3. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh. Độ ẩm từ 68 - 99%. Nhiệt độ thấp nhất từ 23 - 26oC. Nhiệt độ cao nhất từ 28 - 31 độ, có nơi trên 31oC.

Bão, vùng áp thấp, áp thấp nhiệt đới tương tác rất khó lường

"Từ ngày 5/9, khả năng áp thấp nhiệt đới sẽ tương tác với vùng áp thấp hình thành bão, đây có thể là cơn bão số 5 trong năm 2019" - đó là thông tin được ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Khí hậu, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia trả lời báo chí về diễn biến các hình thái thời tiết đang ảnh hưởng tới nước ta.

Nhận định về hướng di chuyển, diễn biến của 3 hình thái (áp thấp nhiệt đới trên đất liền, vùng áp thấp trên biển Đông và áp thấp nhiệt đới khu vực phía Đông Philippines đã mạnh lên thành bão, có tên quốc tế là Lingling) trong những ngày tới, ông Nguyễn Văn Hưởng cho biết: Sáng sớm 3/9, áp thấp nhiệt đới đã đổ bộ (tâm áp thấp nhiệt đới) vào khu vực giữa tỉnh Quảng Trị, Thừa Thiên Huế (áp thấp nhiệt đới trên đất liền).

Ngoài ra, áp thấp nhiệt đới gây gió mạnh trên Vịnh Bắc Bộ (đảo Bạch Long Vỹ gió cấp 7, giật mạnh cấp 9, đảo Hòn Ngư xuất hiện gió mạnh cấp 10) và vùng biển các tỉnh từ Quảng Trị đến Quảng Nam.

Áp thấp nhiệt đới trên đất liền sẽ chuyển hướng Đông Đông Bắc, sau đó sẽ đổi hướng Đông Bắc, mỗi giờ đi được khoảng 10-15km. Đến 7 giờ ngày 5/9, vị trí tâm áp thấp nhiệt đới cách đảo Hải Nam khoảng 110km về phía Đông Nam. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm áp thấp nhiệt đới mạnh cấp 7. Trong 48 đến 72 giờ tiếp theo (7 giờ ngày 7/7 đến 7 giờ ngày 9/7), áp thấp nhiệt đới di chuyển chủ yếu theo hướng Đông Bắc, mỗi giờ đi được khoảng 15km và có khả năng mạnh lên thành bão.

"Hiện tại các trung tâm dự báo trên thế giới có dự báo khác nhau về cường độ của cơn áp thấp nhiệt đới này. Tại Nhật Bản, Bắc Kinh đã phát thông báo có một cơn bão, tên quốc tế là KAJIKI, còn Mỹ nhận định đây là áp thấp nhiệt đới. Tại Việt Nam có số liệu đo thực tế ngay khu vực vùng xoáy nên xác định chỉ là áp thấp nhiệt đới. Đây chính là điều chúng tôi muốn gửi tới mọi người khi xem dự báo của các Trung tâm dự báo thế giới. Chúng ta tin tưởng vào cơ quan dự báo chính thức và các trung tâm khác chỉ mang tính tham khảo", ông Nguyễn Văn Hưởng nhấn mạnh.

Đối với áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông (sáng 3/9, đã suy yếu thành một vùng áp thấp). Dự báo trong 24 giờ tới, vùng áp thấp di chuyển theo hướng Tây Bắc, hướng về đảo Hải Nam (Trung Quốc).

Bên cạnh đó, áp thấp nhiệt đới khu vực phía Đông Philippines đã mạnh lên thành bão, có tên quốc tế là Lingling, di chuyển nhanh lên phía Bắc và sẽ tương tác với hai hình thái trên. Sự tương tác này khiến diễn biến của áp thấp nhiệt đới, vùng áp thấp và bão sẽ còn rất phức tạp trong 2-3 ngày tới (khoảng 5-6/9).

Áp thấp bão hiếm gặp, dị thường

Trường hợp xuất hiện đồng thời của 3 hình thái, cùng tương tác với nhau như đã phân tích ở trên là hiếm gặp. Cấu trúc mây của áp thấp nhiệt đới và vùng áp thấp khá rời rạc, cường độ yếu nên khó dự báo hướng di chuyển. Đối với những dạng này các mô hình khí quyển chỉ có thể đưa ra nhận định 24 giờ, còn sau 24 giờ phân tán nhiều. Ảnh hưởng và tác động của 3 hình thái nêu trên ở trên biển và đất liền khá lớn. Cụ thể, trên biển, thời gian hoạt động trên vùng biển ngoài khơi các tỉnh Trung Bộ khá lâu gây gió mạnh, sóng lớn kéo dài trên biển, gió mạnh cấp 6, giật cấp 8 ở vùng ven bờ từ Nghệ An đến Quảng Ngãi, do vậy rất nguy hiểm cho tàu thuyền hoạt động trên biển.

Trên đất liền, dự báo xuất hiện đợt mưa lớn với tổng lượng mưa phổ biến từ 300-500mm, trong đó trọng tâm mưa rất to là Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế, lượng mưa trong cả đợt có thể tới trên 500mm từ ngày 2 đến ngày 5/9; khu vực thành phố Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi có mưa phổ biến 200-300mm; khu vực Tây Nguyên có mưa to đến rất to (200-300mm/đợt) và tại Nam Bộ có mưa vừa, có nơi mưa to đến rất to và dông (100-150mm/đợt).

Mưa lớn làm tăng nguy cơ xảy ra lũ, lũ quét và sạt lở đất ở vùng núi, ngập úng diện rộng ở các khu vực đồng bằng và đô thị lớn ở khu vực ven biển Trung Bộ, Tây Nguyên, Nam Bộ. Hai đợt mưa rất to liên tiếp cho khu vực Trung Bộ sẽ gây áp lực không nhỏ cho hệ thống hồ chứa và thoát nước ở Trung Bộ, đặc biệt các hồ chứa thủy lợi, do ảnh hưởng của mưa cường độ lớn làm tăng nguy cơ xảy ra mất an toàn. Đối với lũ trên sông, có thể lên mức báo động 2 đến báo động 3 ở khu vực Hà Tĩnh – Quảng Trị.

Khi vào vịnh Bắc Bộ, áp thấp nhiệt đới sẽ di chuyển chậm, khu vực vịnh Bắc Bộ, vùng biển từ Quảng Trị đến Bình Định có gió mạnh cấp 6-7, vùng gần tâm áp thấp nhiệt đới/bão cấp 8, giật cấp 10; sóng biển cao 3-4m; biển động rất mạnh. Từ đêm 3/9, vùng ven biển các tỉnh từ Quảng Bình đến Quảng Nam có gió mạnh cấp 5, có nơi cấp 6, giật cấp 7, biển động.

Cùng với đó, áp thấp nhiệt đới  cũng làm tăng cường độ gió mùa Tây Nam nên vùng biển từ Bình Thuận đến Cà Mau, khu vực Nam Biển Đông (bao gồm cả vùng biển quần đảo Trường Sa) có gió mạnh cấp 6, giật cấp 8, biển động mạnh. Các cơ quan, chính quyền địa phương cần lưu ý thông báo cho các tàu thuyền khẩn trương neo đậu trong các khu tránh trú để tránh thiệt hại do gió mạnh, sóng lớn ở khu vực ven biển và ngoài khơi các vùng biển có cảnh báo nguy hiểm nêu trên.

Lý giải về sự bất thường của các hiện tượng thời tiết nêu trên, ông Hưởng cho rằng, hiện nay đang là thời gian cao điểm của mùa bão trên khu vực Biển Đông, với hoạt động mạnh của dải hội tụ nhiệt đới cùng với nhiệt độ mặt nước biển cao phổ biến trên 30 độ C. Trên dải hội tụ nhiệt đới này có khả năng hình thành nhiều vùng xoáy khác nhau, sau đó có thể mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới và bão.

Thảo Nhi