Tìm một Philip Lahm ở ĐTVN

(TT&VH Online) - Kiếm tìm một cầu thủ như hậu vệ cánh trái xuất sắc của Đức (có thể với cả EURO 2008) là chuyện không thể. Nhưng nếu có một khuôn mẫu nào đó cho vị trí này, như một tấm gương để học hỏi cho các cầu thủ VN chẳng hạn, Lahm chính là sự lựa chọn hoàn hảo.

Cho tới thời điểm này, không có vị trí nào ở ĐTVN mà ông Calisto đã và sẽ thử nghiệm tới 3 cầu thủ khác nhau, ngoài hậu vệ cánh trái. Lần đầu tiên ông chọn 2 cầu thủ cùng của ĐPM.NĐ là Văn Biển và Chu Ngọc Anh (mới 19 tuổi). Lần thứ hai (cho chuyến đi Thẩm Dương – Trung Quốc) tới đây, ông sẽ lấy đó làm cơ hội để thử thách Văn Nhiên, cũng 1 cầu thủ gốc ĐPM.NĐ khác, giờ đang khoác áo HAGL.

Văn Nhiên (16) đang được ông Calisto thử nghiệm –Ảnh:T.Đ

ĐTVN trong thời kỳ đầu tái hội nhập với bóng đá khu vực đã sản sinh ra khá nhiều những hậu vệ cánh xuất sắc, phần nào đáp ứng được các tiêu chí trên, nhưng lại trở nên “thiếu thốn” trong mấy năm gần đây. Từ 1995 trở về trước, người ta biết đến Chí Bảo, Thiện Quang (cánh phải), Lê Đức Anh Tuấn (cánh trái). Từ 1998 trở về trước có Đức Thắng (trái), Công Minh (phải). Từ SEA Games 2003 có Văn Trương (trái), Minh Phương (phải).

Nhưng nó lại dựa dẫm vào một thực tế: ĐTVN cũng như hầu hết các CLB cách nay khoảng 5 năm trở về trước đều chơi với sơ đồ 5-3-2. Hoạt động phòng ngự cũng như hoạt động tấn công của một cầu thủ chơi ở vị trí hậu vệ cánh không đòi hỏi những phẩm chất và tiêu chí như một hậu vệ cánh trong sơ đồ có 4 hậu vệ dàn ngang. Đặc biệt là trong hoạt động phòng ngự, đá với 5 hậu vệ, họ có thể chỉ dành khoảng 40-45% sức lực và sự tập trung cho mặt trận này. Ở nhiều trường hợp, nó giống với một tiền vệ cánh hơn, nên dễ nổi bật.

Chính bởi vậy, ở góc độ này, thế hệ hậu vệ cánh Văn Trương, Minh Phương thực sự đáng được ghi nhận. Và ở Tiger Cup 2004, Văn Trương không thể góp mặt và Minh Phương chuyển sang đá tiền vệ trung tâm, thì ĐTVN đã rơi vào cuộc khủng hoảng hậu vệ cánh. Sự thất bại của cá nhân Đức Thắng (Thể Công) ở vị trí hậu vệ cánh trái rồi Hồng Minh được kéo về đá cánh phải và cũng bị bục, có lẽ đã cho thấy sự khác biệt giữa các thế hệ (chứ không hẳn là vì tuổi tác).

Cũng chính khả năng chơi công thủ toàn diện của Văn Trương, Minh Phương mà lối chơi mở biên trở thành điểm mạnh của HLV Alfred Riedl trước khi nó bị các đối thủ bắt bài vì sự xuống cấp ở vị trí này và bởi ông thày người Áo không thể đa dạng hóa các miếng đánh.

Trong suốt cả một quãng thời gian dài, 2 cánh của ĐTVN chỉ đủ sức tạo nên những khoảnh khắc ấn tượng khi Quang Thanh đạt phong độ cực cao ở Asian Cup 2007 với khả năng leo biên, tạt bóng hoặc bó vào trung lộ để tạo thành mũi công tựa như một thứ ám khí. Đỉnh cao của nó là bàn thắng Thanh ghi được vào lưới UAE ở trận ra quân, góp phần đáng kể vào chiến thắng 2-0 lịch sử ở Mỹ Đình.

Thực tế bóng đá thế giới cũng chứng minh, nếu một đội bóng có hậu vệ cánh giỏi, nó sẽ biết tạo ra thêm 2 tam giác phối hợp nữa, gồm 2 đỉnh còn lại là tiền vệ cánh và tiền vệ trung tâm. 2 tam giác này có thể sẽ là phương án mở ra thành công ngay cả khi tam giác tiền vệ với tiền đạo bị khắc chế.

Không phải ngẫu nhiên mà Đức đã có mặt trong trận chung kết EURO 2008 sau một trận đấu mà thủ quân Ballack của họ mờ nhạt trong trận bán kết. Cũng không phải tự nhiên ĐT Nga lại trở nên mạnh mẽ và khó bị nắm bắt (cho tới trước trận bán kết đêm qua) dù người ta cố phong tỏa Arshavin, Pavluychenko, vì còn một Zhirkov có lẽ chỉ đứng sau Lahm của Đức ở hành lang trái.