Có VAR, trọng tài V-League vẫn cần đặc biệt chú ý

Sau vòng 13, Thanh Hóa, Quảng Nam, SHB Đà Nẵng đã lên tiếng về công tác trọng tài của V-League. Trước đó nữa không ít đội bóng cũng đã phàn nàn. Rõ ràng, khi chất lượng giải đấu đang cải thiện rõ nét thì việc các đội bóng yêu cầu trình độ và sự công tâm của trọng tài phải theo kịp, cũng là chính đáng.

1. Các đội bóng đều muốn rằng VFF, VPF cùng Ban Trọng tài phải chấn chỉnh công tác trọng tài để công bằng cho tất cả đội bóng ở V-League. Không phải đá vài trận lại xảy ra tranh cãi, trọng tài bắt không chính xác làm ảnh hưởng kết quả. Tuy không thể đòi hỏi sự tuyệt đối nhưng trọng tài không thể nào sai mãi được.

Sai một quả phạt đền, một tình huống, một bàn thắng, một thẻ phạt đã có thể làm ảnh hưởng đến cả trận đấu, thậm chí là cho cả giải đấu. Không chấn chỉnh trọng tài, bóng đá Việt Nam sẽ còn mất niềm tin nghiêm trọng với khán giả cả nước. Gần như những giãi bày, phàn nàn của các CLB đều xoay quanh những chia sẻ như trên, không chỉ bây giờ mà đã rất nhiều mùa giải.

Nhìn lại sẽ thấy V-League nhiều năm qua, khâu yếu kém nhất vẫn là công tác trọng tài. Đội ngũ "cầm cân nảy mực" nhiều lúc không nhận được niềm tin từ phía các đội bóng. Niềm tin không phải về chuyên môn mà là tư tưởng. Chính vì thế, trước đây BTC giải đã phải bỏ ra một số tiền không nhỏ để thuê trọng tài ngoại về điều hành. Đấy là nỗi đau, là điều phi lý, bởi chất lượng trọng tài ngoại được đánh giá không hơn nội. Sự khác biệt là các đội bóng tin trọng tài ngoại hơn theo kiểu "bụt chùa nhà không thiêng".

Trong bối cảnh đó, công nghệ hỗ trợ trọng tài bằng video (Video Assistant Referee - VAR) đã được áp dụng tại V-League. Cần nhận thấy rằng, đây là nỗ lực lớn của BTC để nâng cao chất lượng của V-League. Có VAR, sẽ hạn chế đến mức thấp nhất sai lầm của trọng tài, mang lại công bằng cho các đội bóng và niềm tin của người hâm mộ. Hơn nữa, khi bóng đá Việt Nam đang hướng đến những mục tiêu cao hơn trong quá trình hội nhập quốc tế thì áp dụng VAR là tất yếu.

Dù chưa thật sự trơn tru từ ngày vận hành nhưng không thể phủ nhận VAR đã hạn chế được các tranh cãi và sai sót của trọng tài. Khi có VAR, các tình huống ảnh hưởng đến diễn biến trận đấu đều được can thiệp triệt để, mang lại sự an tâm cho người hâm mộ. Nhưng giả sử, V-League không có VAR, câu chuyện đã khác đi rất nhiều bởi đã có những trận đấu, dù "soi" tình huống rất kỹ qua màn hình, trọng tài vẫn đưa ra những quyết định không chính xác.

2. Xưa nay, việc các đội luôn có phản ứng thái quá, cố ý đổ lỗi trách nhiệm với đội ngũ trọng tài là thường xuyên xảy ra. Đấy là hành vi thiếu chuyên nghiệp. Dù thế, dường như Ban Trọng tài nhiều lần chưa thật nặng tay với sai sót nghiêm trọng của "quân" mình, bất chấp hậu quả mà các CLB lãnh phải, tạo nên mối quan hệ căng thẳng giữa hai phía. Nói cách khác, các CLB không tin tưởng sai sót của trọng tài là do kỹ thuật, do thiếu trình độ, mà xuất phát từ tư tưởng. Ranh giới giữa sai sót chuyên môn và tư tưởng rất mong manh. Việt Nam đã có 25 năm làm bóng đá chuyên nghiệp nhưng chất lượng đội ngũ "cầm cân nảy mực" vẫn chưa được cải thiện. Ngày xưa không khó để kể ra hàng loạt trọng tài giỏi, họ cũng là những "ngôi sao" trên sân cỏ. Giờ đây, rất hiếm bình chọn ra những còi vàng, cờ vàng đúng nghĩa.

Cũng cần lưu ý, VAR không thể thay thế con người, tức trọng tài. Nếu họ không chuyên nghiệp, "cái đầu" chưa thông thì rất có thể VAR lại phản tác dụng. Có nghĩa, tư tưởng các trọng tài đóng vai trò quyết định. Nếu đội ngũ "cầm cân nảy mực" chưa thực sự công bằng và có trách nhiệm thì VAR cũng không giải quyết được phần gốc. Ai giám sát đội ngũ điều hành công nghệ VAR, giám sát những cái đầu trọng tài, đấy là câu hỏi khó giải mã. Bởi vậy, nên triệt tiêu ngay tư tưởng: Ỷ lại vào VAR và tội vạ đâu đã có VAR chịu!

Đã mùa giải thứ 3, V-League sử dụng công nghệ VAR. Đấy là bước ngoặt về kỹ thuật song nếu tự thân trọng tài không "nâng cấp" bản thân thì VAR cũng khó phát huy giá trị.