Olympic 2020 trước nguy cơ dừng tổ chức vì đại dịch Covid-19

(giaidauscholar.com) - Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) và các nhà tổ chức ở Tokyo đều có những giải pháp để tổ chức Olympic mùa hè này tại Nhật Bản. Có điều, tất cả đều không hấp dẫn.

Liverpool có thể mất chức vô địch Premier League vì virus COVID-19

Dù Liverpool đang dẫn đầu BXH Premier League và hơn đội nhì bảng tới 22 điểm, tuy nhiên đội bóng của HLV Juergen Klopp có thể bỏ lỡ chức vô địch vì dịch virus corona (SARS-CoV-2).

Trong 20 năm làm cố vấn cho các tổ chức cạnh tranh để tổ chức Olympic, Terrence Burns đã giúp viết và xem xét các hồ sơ dự thầu cũng như kế hoạch chính thức từ hàng chục thành phố ứng cử viên tiềm năng. Trong tất cả các hồ sơ dự thầu này, như ông cho biết, những cuộc thảo luận về sự gián đoạn tiềm ẩn đối với sự kiện này khá hẹp về phạm vi: Chủ yếu là thiên tai, như động đất hoặc hỏa hoạn và gần đây là các cuộc tấn công khủng bố.

Đau đầu vì Covid-19

“Tôi chưa bao giờ thấy một ủy ban tổ chức Olympic hỏi, ‘Anh đã chuẩn bị cho một đại dịch toàn cầu chưa?’”, Burn nói. Giờ thì chỉ còn chưa đầy 5 tháng trước khi Olympic khai mạc tại Tokyo vào ngày 24/7, các nhà tổ chức ở Nhật Bản và tại trụ sở IOC ở Thụy Sĩ đang đau đầu với sự lây lan khủng khiếp của dịch Covid-19 có nguy cơ làm đảo lộn sự kiện thể thao thế giới lớn nhất trong năm.

• Khi virus corona đe dọa Olympic 2020

Được biết, để chuẩn bị cho Olympic, y tế công cộng Nhật Bản cho đến nay đã tập trung vào việc ngăn ngừa bệnh sởi và rubella, các bệnh lây truyền qua đường tình dục và ngộ độc thực phẩm, trong khi một căn bệnh mới, như Covid-19, không hề nằm trong tính toán của họ.

Tuy nhiên, vào thời điểm virus corona bắt đầu lây lan khắp đất nước, các quan chức ở Nhật Bản lại bác bỏ khả năng thay đổi hoặc thậm chí hủy bỏ việc tổ chức Olympic. Mới đây nhất, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản, ông Yoshi Suga, cho biết, việc chuẩn bị cho Olympic đang diễn ra theo kế hoạch, thậm chí, ngọn đuốc Olympic sẽ bắt đầu hành trình đến Nhật Bản vào tháng 3 như lịch trình.

Trong khi đó, IOC cũng phủ nhận khả năng Olympic có thể không diễn ra đúng như kế hoạch. Có điều, một loạt sự kiện thể thao ở Nhật Bản và nhiều nơi khác đã bị hủy bỏ khi các chính phủ cố gắng ngăn cản những cuộc tụ tập đông người ở các thành phố lớn. Điều này khiến những người đã mua vé và lập kế hoạch du lịch đều tự hỏi liệu họ có phải vứt bỏ chúng.

Thực ra, trong thế giới Olympic, tất cả đã bắt đầu nghĩ đến điều gì có thể xảy ra nếu dịch Covid-19 không được kiểm soát trước mùa hè.

Dĩ nhiên, sẽ có những giải pháp dự phòng, vấn đề chỉ là không có giải pháp nào thực sự hấp dẫn.

Thay đổi địa điểm

Một giải pháp lý thuyết là chuyển Olympic đến một địa điểm khác, có lẽ là một thành phố gần đây đã tổ chức, như London, hoặc một thành phố có thể đang chuẩn bị, như Los Angeles. Thực tế là một số sự kiện thể thao lớn khác đã diễn ra như vậy, chẳng hạn World Cup bóng đá nữ năm 2003 đã được chuyển từ Trung Quốc sang Mỹ trong thời gian dịch SARS bùng phát.

Có điều, World Cup bóng đá nữ, đặc biệt là vào thời điểm đó, có quy mô nhỏ hơn Olympic, với rất ít CĐV du lịch, cầu thủ, nhà tài trợ và các hãng truyền thông. Nói chung, các sân vận động có thể tổ chức bóng đá, môn thể thao phổ biến nhất hành tinh, rất dễ tìm. Ngược lại, địa điểm có thể tổ chức lướt sóng, chèo thuyền, cưỡi ngựa và theo dõi đạp xe thì ít hơn thế.

Trên tất cả, liệu có hợp lí không khi đại dịch lan truyền thì hàng chục nghìn người từ khắp nơi trên thế giới tụ tập tại một thành phố khác và sau đó trở về nhà của họ.

Yasuyuki Kato, giáo sư về các bệnh truyền nhiễm tại Đại học Y tế và Phúc lợi Quốc tế ở Narita, Nhật Bản, lưu ý rằng, Olympic có thể đóng vai trò là trung tâm lây lan virus sang các nước khác.

Hủy Olympic

Lịch sử cho thấy Olympic từng bị hủy bỏ hoàn toàn 3 lần - vào năm 1916, 1940 và 1944 - trong các cuộc chiến tranh thế giới. Có điều, hủy bỏ tổ chức Olympic 2020 khi rất nhiều bên đã đầu tư hàng tỷ USD và nhiều năm lao động - và có hợp đồng pháp lý - gần như là không thể tưởng tượng được.

Đó là chưa kể các đài truyền hình đã lên kế hoạch hàng năm trời, các nhà tiếp thị đã xây dựng nhiều chiến dịch quảng cáo nhằm đạt đến đỉnh cao ở Tokyo. Rồi các vận động viên tập luyện trong cả năm chỉ để xuất hiện tại Olympic.

Jules Boykoff, giáo sư chính trị và chuyên gia về lịch sử Olympic tại Đại học Thái Bình Dương ở Oregon cho biết, “những người chắc chắn không muốn hủy bỏ là đài NBC. Họ đã bỏ ra hàng tỷ USD vào bản quyền truyền hình tại Olympic. Sẽ có những mâu thuẫn trong việc nên hay không nên tổ chức Olympic nhưng NBC sẽ khẳng định rằng, Olympic phải diễn ra”.

Hi vọng cho tất cả là sự lây lan của virus corona có thể được ngăn chặn trong những tháng ấm hơn và Melissa Nolan, một chuyên gia về các bệnh truyền nhiễm tại Đại học South Carolina, cho biết, “hầu hết các dự đoán cho thấy sẽ thấy sự suy giảm lớn vào tháng 7”.

Vậy nhưng, Dick Pound, một thành viên lâu năm của IOC, lại khẳng định, quyết định hủy bỏ hoặc thay đổi địa điểm tổ chức Olympic sẽ phải được đưa ra vào cuối tháng 5.

Tuy nhiên, khi được hỏi về ý kiến ​​của Pound, ông Suga cho biết đó không phải là quan điểm chính thức của IOC. Và ủy ban tổ chức Tokyo 2020 cũng khẳng định họ không xem xét việc hủy bỏ Olympic.

Hoãn Olympic

Năm 2001, vài ngày sau vụ tấn công khủng bố ngày 11/9, các nhà tổ chức Ryder Cup, giải golf đồng đội giữa Mỹ và châu Âu được tổ chức theo lịch sử trong những năm số lẻ, đã quyết định hoãn sự kiện này thêm 12 tháng sau khi những golf thủ hàng đầu như Tiger Woods bày tỏ những lo ngại khi di chuyển bằng đường hàng không.

Ở trường hợp của Olympic, nếu muốn hoãn lại vài tháng hoặc 1 năm, sẽ rất phức tạp cho tất cả. Bởi kéo lùi Olympic đến mùa hè năm 2021 sẽ khiến họ xung đột trực tiếp với nhiều giải thế giới ở một số môn thể thao. Còn nếu tổ chức Olympic sau đó vài tháng sẽ trùng với lịch thi đấu của những giải khác. Chẳng hạn, vận động viên bóng rổ của giải NBA chỉ sẵn sàng trong tháng 7, còn tháng 10 thì không. Đó là chưa kể lịch của NBC là Olympic trong hè và bóng đá vào mùa thu.

Chỉ có vận động viên

Một giải pháp sáng tạo đưa ra có thể làm hài lòng các đài truyền hình là tổ chức Olympic trong sân, nhà thi đấu không có khán giả. Đây là thực tế rất khả thi với việc hầu hết người hâm mộ đều xem Olympic trên truyền hình. Vấn đề là không rõ sức khỏe cộng đồng có được bảo đảm hay không khi hàng nghìn vận động viên, huấn luyện viên và nhân viên từ khắp nơi trên thế giới vẫn tụ tập tại các địa điểm thi đấu.

Hay người ta vẫn tổ chức Olympic và cách ly người từ một số quốc gia có dịch, đồng thời cung cấp chất khử trùng tay và khẩu trang? Có điều, Olympic có thể là Olympic hay không nếu thiếu lễ khai mạc và bế mạc hoành tráng trong các sân vận động chật cứng khán giả?

Rốt cuộc thì trong khi thế giới, Nhật Bản đều tập trung chống Covid-19, họ cũng tìm kiếm những câu trả lời cho câu hỏi nên hay không nên tổ chức Olympic 2020 đang ngày càng phức tạp hơn.

Mạnh Hào