Ca khúc 'Good Vibrations' của The Beach Boys: Bản 'giao hưởng' bỏ túi

(giaidauscholar.com) - Đồng sáng lập ra The Beach Boys - một trong những đại diện cho pop Mỹ thập niên 1960, Brian Wilson là người hâm mộ cuồng nhiệt với Johann Sebastian Bach: “Tôi phải nói với bạn rằng Johann Sebastian Bach là nhà sáng tạo âm nhạc vĩ đại nhất lịch sử nhân loại. Ông đã rất tân tiến vào thời của mình. Có một chiều sâu tâm linh trong âm nhạc của ông”.

Ca khúc 'Smile' của Charlie Chaplin: Nụ cười trên gương mặt buồn khổ

Nhắc tới Charlie Chaplin, điều đầu tiên nhiều người nghĩ tới hẳn là hình ảnh hài hước về “vua hề Sác-lô” . Bản thân Chaplin lại nói: “Tôi có rất nhiều vấn đề trong cuộc sống. Nhưng môi tôi là không biết điều đó. Chúng luôn cười”. Thế nhưng, nụ cười nhiều khi chính là cách để giải quyết mọi vấn đề của cuộc sống.

Chính từ đam mê Bach, đam mê âm nhạc giao hưởng và ám ảnh về những cảm giác không nắm bắt được, Wilson đã làm nên kiệt tác Good Vibrations (Rung cảm đẹp).

Đặc trưng bởi lối âm thanh phức tạp, cấu trúc đa đoạn và sự phá bỏ những công thức của nhạc pop, Good Vibrations là đĩa đơn đắt giá nhất từng được thu âm tại thời điểm nó phát hành.

Cảm xúc từ “những rung cảm vũ trụ”

Những ảnh hưởng tới từ tuổi thơ giống như một hạt giống nhỏ. Thời gian có thể khiến hạt giống đó thối chết, trôi vào quên lãng, hoặc có thể nuôi nó lớn thành cây đại thụ. Brian Wilson, ngay từ nhỏ, đã được mẹ gieo cho một hạt giống và theo năm tháng, nó đã giúp ông làm nên kiệt tác thời đại.

Hạt giống này mang tên những rung cảm vũ trụ. “Mẹ thường nói với tôi về những rung cảm. Tôi không hiểu lắm nó là gì vì khi đó tôi chỉ là một cậu bé. Nó khiến tôi sợ, cái từ “rung cảm” đó. Mẹ nói với tôi rằng lũ chó sủa người này mà không sủa người khác, ấy là vì chúng nhận rung cảm từ con người. Nghĩ về sự tồn tại của những cảm giác vô hình, những rung cảm vô hình khiến tôi sợ chết khiếp”.

Ở tuổi thiếu niên, cậu bé Wilson bắt đầu làm nhạc và chính thức lập ra The Beach Boy vào năm 1961, khi 19 tuổi. Các chàng trai không phải là những nhạc sĩ giỏi nhất, nhưng rõ ràng là họ có thể hát. Thuở mới bắt đầu, Wilson say mê các nhóm hát như The Four Freshmen và đã định hình âm nhạc của nhóm theo họ. Dần dần, The Beach Boys làm ra nhiều hit hơn, nhóm bắt đầu đi lưu diễn nhưng Wilson không hào hứng với ánh đèn sân khấu lắm. Anh muốn ngồi nhà, viết nhạc và sản xuất bản thu.

Vào năm 1966, khi rock ‘n’ roll đang biến đổi, trong Wilson cũng có những xáo trộn. Âm nhạc của anh trở nên nội tâm hơn: Ít những chuyện xe cộ, trai gái mà đi sâu vào tâm hồn, tình yêu đích thực. Anh nghe album Rubber Soul của The Beatles - một kiệt tác về tâm hồn - và bị rúng động. Anh cảm thấy thách thức phải làm một album kinh điển, và đó là cách album Pet Sounds ra đời. Cũng vào lúc này, hạt giống mẹ gieo vào anh cựa quậy đòi thoát ra ngoài, đưa Wilson tới với sáng tác quan trọng bậc nhất của mình: Good Vibrations - một tập hợp những “cảm giác” bất chợt đến với anh, đại diện cho những tâm trạng khác nhau, mà anh muốn ghép lại thành bức tranh hoàn hảo.

Đắt xắt ra miếng

Nhà sản xuất âm nhạc huyền thoại Phil Spector là thần tượng của chàng trai Wilson. Khi đó, anh thường qua lại phòng thu Goldstar, xem và nghiên cứu. Spector luôn biết cách phối âm, cải biên và sản xuất ra những ca khúc tuyệt diệu với âm thanh hùng vĩ. Wilson nắm lấy cốt yếu đó và biến nó thành của mình.

Với album Pet Sounds, Wilson đã mời đội ngũ tạo hit của Spector về giúp sức. Wilson thuê Tony Asher viết lời cho dự án và đã đạt thành công với Good Vibrations.

“Cậu ấy muốn gọi ca khúc là Good Vibes” - Asher nhớ lại. “Tôi nhớ khi cậu ấy bắt đầu chơi một đoạn riff nhỏ, mà cậu nói là đang viết. Cậu nói gì đó như: Đẹp, rung cảm đẹp, tôi đã có được rung cảm đẹp. Tôi đáp: Cậu biết đấy, thật sự phải rung cảm. Và cậu nói: Đúng rồi, nhưng không phải kiểu mọi người nói”.

Bản "giao hưởng" bỏ túi “Good Vibrations”:

Thành viên The Beach Boys Mike Love và Wilson sau đó đã thay đổi lời của Asher nhưng ý tưởng chung thì vẫn vậy: Ca khúc là về một chàng trai bắt được những rung cảm tuyệt vời - từ màu sắc quần áo, ánh nắng trên tóc, âm thanh dịu nhẹ, cơn gió thoảng mùi thơm - từ một cô gái.

The Beach Boys bắt đầu ghi âm album vào năm 1966. Good Vibrations không nằm trong album. Wilson cảm thấy phải dấn sâu hơn nữa.

Cuối năm đó, anh liên tục mang các nhạc sĩ cùng làm Pet Sounds trở lại phòng thu - đôi khi 10 phút, đôi khi 6 tiếng - để khi thì làm tổng thể ca khúc, khi thì làm đi làm lại một đoạn nhỏ xíu. Các nhạc sĩ đều nhận thấy rõ: Đây chắc chắn không phải một đĩa đơn rock hạng trung.

“Mọi người sẽ ngồi trước giá nhạc với một tờ giấy trắng và đợi cho tới khi Brian lượn lờ cho các nốt nhạc, bởi cậu ấy biết chính xác mình muốn gì” - người chơi harmonica Tommy Morgan kể. “Cậu ấy rõ mọi nốt nhạc trong đầu mình”.

• Ca khúc 'Smile' của Charlie Chaplin: Nụ cười trên gương mặt buồn khổ
• Ca khúc Valentine ngọt ngào của hot girl ‘The Voice’ Juky San
• Ca khúc 'You Raise Me Up' của Secret Garden: Sức mạnh bí ẩn của nghệ thuật

Rất nhiều nhạc sĩ khác đã nói đi nói lại cùng điều này, với cùng một sự kinh ngạc. Wilson biết đàn bass chơi ra sao. Anh biết âm thanh organ phải thế nào. Anh dùng phòng thu, kéo những ý tưởng từ trong đầu ra đĩa, thu âm từng đoạn từng đoạn, lấy âm thanh từ 3 phòng thu khác nhau. Đây là một ý tưởng mang tính cách mạng về thu âm.

Mike Melvoin, người chơi organ trong nhiều phiên thu âm Good Vibrations, nhớ lại. “Chúng tôi làm 2, 3 bản thu âm mỗi ngày, không quá phức tạp. Ở đây là 1 bản pop. Và rồi đột nhiên, cậu ấy bước vào, bật liền các ca khúc lên. Giống như mảnh này nối tiếp mảnh kia, mỗi chúng là 1 nhân vật hoàn toàn khác nhau. Mọi người chỉ có thể òa lên”.

“Nó không phải kiểu rock ‘n’ roll thông thường. Ý tôi là, nó không phải Help Me, Rhonda, không phải Surfin’ U.S.A” - tay bass Carol Kay nói. “Nó là một phần của bản giao hưởng”.

Cứ như thế, Wilson bắt những rung cảm của mình từ không khí, chiết xuất thành từng mảnh âm nhạc. Cùng với đội ngũ, anh miệt mài thu âm duy nhất 1 ca khúc trong rất nhiều ngày (nhiều người nói là tới 18 ngày). Tới cuối cùng, khi những băng thu âm xếp chồng cao tới hơn 1 mét (chi phí thì khỏi phải nói!), Wilson mới cảm thấy đủ và bắt đầu phân chia các chương, ghép lại thành bản giao hưởng nhỏ của mình.

Sau nhiều tháng làm việc đơn độc, Wilson mới sẵn sàng chơi bản giao hưởng nhỏ của mình cho anh em Carl và Dennis, cho người họ hàng Mike và người bạn Al.

“Họ choáng váng. Choáng váng thật sự” - Wilson nhớ lại. “Họ nói: Trời đất, sao anh có thể làm vậy hả Brian? Tôi đáp: Có gì đó bên trong tôi. Tôi nói: Tôi phải làm gì đó. Tôi sẽ làm được. Họ tiếp: Thật diệu kỳ. Thế là họ đã hát rất hay để cho tôi thấy họ thích nó như thế nào. Họ hát vì tôi”.

Khi một nghệ sĩ hoàn thành tác phẩm của mình thì phần còn lại xin trả cho khán giả và thời gian.

Thư Vĩ (tổng hợp)