Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long 'Trách ông Nguyệt Lão' bằng xẩm

(giaidauscholar.com) - Chiều 12/12, tại Nhà hát Chèo Kim Mã (Hà Nội), nghệ sĩ Nguyễn Quang Long đã cho ra mắt album xẩm Vol.1 Trách ông Nguyệt Lão.

Mai Tuyết Hoa ra mắt album Xẩm vol.1

Album "Xẩm - Mai Tuyết Hoa vol.1" gồm 8 bài Xẩm với những điệu Xẩm quen thuộc Thập ân, Xẩm Chợ, Chênh bong, tàu điện…: "Chồng say"- Xẩm Chênh Bong - Lời: Nguyễn Quang Hưng; "Anh đừng yêu em" - Xẩm Tàu điện - Trích thơ Nguyễn Bính; "Ngãi mẹ sinh thành" - Xẩm Thập ân...

Album chủ yếu nói về đề tài tình yêu, cũng là tính trữ tình nội tâm, đồng thời pha chút dí dỏm nổi bật trong phong cách âm nhạc của anh. Album gồm 9 bài xẩm, đều là những sáng tác của Quang Long, trong đó có 3 bài được khai thác từ thơ của hai thi sĩ thuộc hai thế hệ mà anh cảm thấy đồng điệu về tâm hồn đó là Nguyễn Bính và Hồng Thanh Quang để lồng điệu xẩm trở thành những bài hoàn chỉnh là xẩm tàu điện “Chân quê” (Nguyễn Bính), xẩm tàu điện “Thôi em cứ việc lấy chồng” và xẩm chợ “Nghĩ kỹ mà xem” (Hồng Thanh Quang)...

Trả lời câu hỏi: Chọn Nguyễn Bính và Hồng Thanh Quang là đại diện hai thế hệ để phổ thơ thành xẩm, tại sao lại là hai thế hệ và tại sao không phải là nhiều hơn hai tác giả thơ? Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long cho hay: "Nghệ thuật cần có sự đồng cảm về tâm hồn. Tôi thấy mình đặc biệt có sự đồng cảm với hai nhà thơ của hai thế hệ như mọi người biết. Tôi là người Kinh Bắc và trong thơ Nguyễn Bính, tôi thấy có tuổi thơ của mình, có quê hương và nhiều ký ức đẹp trong đó. Còn với thơ Hồng Thanh Quang, đó là tuổi trẻ, là khát vọng và tình yêu của tôi thời thanh xuân, gắn với Hà Nội, từng ngõ phố".

Có thể nói Nguyễn Quang Long là một trong những cái tên không quá xa lạ với khán giả yêu nghệ thuật truyền thống nói chung, yêu hát xẩm nói riêng trong gần 20 năm qua khi anh cùng những cộng sự các thế hệ của mình nỗ lực phục hồi và đưa nghệ thuật hát xẩm trở lại và quen thuộc với công chúng như ngày hôm nay.

Điều đặc biệt, album “Trách ông Nguyệt Lão” này bênh cạnh giọng của Nguyễn Quang Long còn góp mặt những giọng ca danh tiếng, điều này tạo nên sự đa dạng trong phong cách âm nhạc của album. Đó là nghệ sĩ hát xẩm Mai Tuyết Hoa (thể hiện Duyên phận tơ vòng), NSND Thúy Ngần – một người mặt của làng Chèo thể hiện Xẩm Dặn con và nữ danh ca Thu Phương thể hiện Xẩm Phố thu. Ngoài ra, Mai Tuyết Hoa, Khương Cường và Quang Long cùng nhóm Xẩm Hà Thành thể hiện bài Xẩm Bốn mùa hoa Hà Nội.

Như vậy, 9 bài xẩm nằm trong album là những sáng tác chọn lọc của Nguyễn Quang Long trong giai đoạn từ 2016 cho tới 2019. Thông qua album cũng nói lên được phần nào bức tranh âm nhạc mà Nguyễn Quang Long không ngừng cống hiến cho đời sống âm nhạc trong hơn hai thập niên qua.

Có một điểm khác biệt và độc đáo của những bản thu âm đó là do đặc thù của hát xẩm nên toàn bộ các bản thu âm này đều được thu theo lối mộc, người hát và nhạc cụ chính cùng thể hiện và thu âm trực tiếp chứ không hòa âm trước để tạo thành bản nhạc beat sau đó nghệ sĩ mới thu phần hát như cách thu phổ biến hiện nay. Chính đặc điểm này là nên nét riêng tạo cho người nghe cảm giác như đang được nghe nhóm xẩm trình diễn trước mặt.

NSND Thúy Ngần – một gương mặt của làng Chèo thể hiện Xẩm Dặn con (sáng tác Nguyễn Quang Long)

Không chỉ vậy, album “Trách ông Nguyệt Lão” được giới thiệu đúng những ngày tháng cuối cùng của năm 2019 mang ý nghĩa đặc biệt đối với Nguyễn Quang Long đó là ghi dấu ấn hành trình 25 năm đi theo âm nhạc chuyên nghiệp, 20 năm theo nghiệp nghiên cứu, lý luận âm nhạc.

Xẩm "Nghĩ kỹ mà xem" phổ thơ Hồng Thanh Quang qua giọng hát của Nguyễn Quang Long

Ngay sau buổi họp báo ra mắt album “Trách ông Nguyệt Lão”, Nguyễn Quang Long cùng nhóm Xẩm Hà Thành và ekip quay phim đạo diễn bắt tay vào thực hiện một MV mới cùng tên album tại Hà Nội và Bắc Ninh để chào đón năm 2020, năm thứ 1010 của Thăng Long – Hà Nội. 

Mộc Lan