Tăng cường quản lý, bảo tồn di tích Thành cổ Diên Khánh

Theo UBND huyện Diên Khánh (tỉnh Khánh Hòa), mặc dù công tác quản lý, bảo tồn Di tích quốc gia Thành cổ Diên Khánh luôn được địa phương chú trọng nhưng do di tích có không gian mở, không có hàng rào chắn bảo vệ, người dân có thể đi lại tại các cổng thành vào bất kỳ thời gian nào, việc quản lý, xử lý gặp khó khăn. 

Bên cạnh đó, thời gian gần đây, địa bàn huyện Diên Khánh thường xuyên có mưa lớn, lòng hào thành bị đọng nước, chưa có hệ thống để nước thoát kịp thời. Công tác dọn vệ sinh rác thải có lúc chưa đảm bảo.

UBND huyện Diên Khánh đã chỉ đạo UBND thị trấn Diên Khánh tăng cường công tác quản lý, xử lý theo thẩm quyền; tuần tra, tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức người dân trong bảo vệ di tích, bảo vệ môi trường, cảnh quan di tích.

Thành cổ Diên Khánh thuộc địa bàn thị trấn Diên Khánh, huyện Diên Khánh (Khánh Hòa). Đây là một trong những thành trì được xây dựng dưới thời Chúa Nguyễn Phúc Ánh, tồn tại đến nay tròn 230 năm. Tại đây đã diễn ra nhiều sự kiện lịch sử quan trọng thời nhà Nguyễn, thời Tây Sơn và trong công cuộc đấu tranh chống ngoại xâm, giành độc lập của dân tộc. Thành cổ Diên Khánh được xếp hạng là Di tích Lịch sử cấp Quốc gia từ năm 1988, là di sản văn hóa có giá trị nhiều mặt về nghệ thuật, kiến trúc, lịch sử và quân sự. Di tích này là một quần thể kiến trúc quân sự theo kiểu Vauban, tường thành hình lục giác dài 2.693m, 6 cạnh không đều nhau và hiện còn 4 cổng thành.

Bà Nguyễn Thị Kim Hương, Phó Chủ tịch UBND huyện Diên Khánh cho biết, gần đây, UBND thị trấn Diên Khánh đã ký hợp đồng với 3 nhân viên sinh sống gần khu vực 4 cổng thành và thuộc lực lượng bảo vệ dân phố, dân quân phụ trách cổng Đông, cổng Tây, cổng Tiền, cổng Hậu để thuận tiện trong quản lý, làm vệ sinh di tích. UBND thị trấn Diên Khánh tổ chức tổng vệ sinh tại 4 cổng thành, cắt cỏ mô đất bờ thành tại khu vực các cổng thành nhằm góp phần bảo vệ di tích, tạo cảnh quan môi trường sạch, đẹp.

Cuối tháng 11/2023, UBND thị trấn Diên Khánh ban hành Quyết định số 214/QĐ-UBND thành lập Ban Quản lý di tích Thành cổ Diên Khánh, ra quy chế hoạt động của Ban Quản lý và triển khai các hoạt động. Chính quyền thị trấn chủ trì, phối hợp cơ quan, đơn vị liên quan tiến hành tổng vệ sinh, cắt cỏ, xử lý môi trường tại khu vực các cổng thành, bờ thành; chủ trì, phối hợp kiểm tra, ngăn chặn, kiên quyết xử lý tình trạng tụ tập ăn uống tại khu vực di tích, kinh doanh buôn bán xung quanh khu vực này và vỉa hè dọc tuyến đường Lý Tự Trọng, làm ảnh hưởng đến trật tự đô thị, cảnh quan, vệ sinh môi trường.

Ban Quản lý di tích bố trí lực lượng đảm bảo công tác an ninh trật tự tại các khu vực cổng Thành; tăng cường tuyên truyền, phổ biến về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác bảo tồn và phát huy di tích lịch sử - văn hóa đối với sự phát triển kinh tế - xã hội địa phương nhằm nâng cao ý thức người dân trong bảo vệ di tích thành cổ. Đơn vị tăng cường kiểm tra công tác bảo vệ môi trường, cảnh quan đô thị khu vực 4 cổng thành; chỉ đạo tổ dân phố theo dõi, kịp thời nhắc nhở việc chấp hành của người dân về bảo vệ môi trường.

Theo UBND huyện Diên Khánh, năm 2009, UBND tỉnh Khánh Hòa có chủ trương đầu tư Dự án tu bổ, tôn tạo di tích Thành cổ Diên Khánh tại Quyết định số 2122/QĐ-UBND ngày 3/9/2009. Khu tái định cư phục vụ dự án đã được UBND huyện Diên Khánh đầu tư hoàn chỉnh vào năm 2012. 

Tuy nhiên, do những yếu tố khách quan, Dự án chưa được triển khai. Năm 2022, HĐND tỉnh Khánh Hòa ban hành Nghị quyết số 06/NQ-HĐND về việc phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án tu bổ, tôn tạo di tích Thành cổ Diên Khánh, do Ban Quản lý Dự án phát triển tỉnh Khánh Hòa làm chủ đầu tư. Hiện nay, chủ đầu tư đã trình Sở Xây dựng Khánh Hòa thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng dự án và đang được xem xét.