Thư châu Âu: Vì một mùa hè không bài tập về nhà

Đối với không ít gia đình Italy có con, những ngày đầu nghỉ Hè luôn luôn là một quãng thời gian đầy căng thẳng. Chúng vừa nghỉ học, phải làm gì để chúng không chơi bời lêu lổng, không lao ra ngoài đường, và nếu ở nhà, thì cũng không lao đầu vào những trò chơi vô bổ trên máy tính hay những chương trình truyền hình thực tế vô bổ?

Đối với những nhà có ông bà, chuyện này không có gì quá căng thẳng. Ông bà là những cánh tay đắc lực trong việc đón những đứa cháu từ trường học về mỗi chiều, cho chúng ra công viên chạy nhảy và đưa chúng về ăn cơm tối, lúc bố mẹ chúng đã đi làm về. Hơn thế, ông bà còn giúp đỡ trong việc đi chợ hàng ngày. Tôi rất hay gặp họ trong các siêu thị, một tay đẩy xe đẩy, tay kia cầm tờ giấy các con ghi danh mục cần mua những gì.

Nhưng những nhà không có ông bà ở cùng thì làm thế nào? Tôi từng có một kinh nghiệm nho nhỏ về việc ấy, khi con gái tôi mới... tốt nghiệp lớp 1 ở Italy.

Theo lời khuyên của một bà bạn Italy, vợ chồng tôi đưa con gái đến một “centro estivo” (lớp học mùa Hè). Lớp học cũng diễn ra hàng ngày theo giờ đi học bình thường, trong gần một tháng, cho đến đầu tháng 7 là khoảng thời gian mà các cơ quan hoặc công ty tạo điều kiện cho các bố mẹ đi nghỉ Hè. Ở đó, dưới sự giám sát của các cô giáo, các con được làm tất cả những gì chúng muốn, vẽ, chơi, đóng kịch, làm toán, đọc sách... Tóm lại, là chúng cũng vẫn đến trường, chỉ có điều, chúng không phải học văn hóa, trường học lúc ấy trở thành một trại hè.

Điều duy nhất gây rắc rối một chút, là học phí cho các “centro estivo” không rẻ lắm. Nhưng đối với những gia đình không có sự lựa chọn nào khác, thì đấy là một giải pháp tốt và đáng tin cậy.

Nhưng khi “centro estivo” đóng cửa, vì các cô giáo cũng đã ra các bãi biển, thì đứa trẻ về nhà sẽ thế nào, sau khi đã đi nghỉ cùng gia đình? Làm thế nào để chúng không quên những gì học ở trường trước kỳ nghỉ Hè? Theo thông lệ, các thầy cô giáo vẫn giao bài tập về nhà để lũ trẻ làm lai rai. Tuy nhiên, trong những năm qua, một phong trào đòi chấm dứt những cơn “thống khổ” với bọn trẻ trong dịp Hè đã bùng lên, lôi kéo rất nhiều bậc cha mẹ cũng như bản thân các giáo viên. Hơn 4.500 người đã like một trang Facebook có tên “Basta Compiti” (Bài tập thế là đủ rồi) để phản đối việc các nhà trường giao bài cho con cái họ trong Hè. Số lượng like trang này đang tăng dần.

Hôm rồi, một kênh truyền hình lớn của Italy cũng làm một số cuộc phỏng vấn với các bậc cha mẹ. Một bà mẹ ở Rome nói: “Con tôi đã học hành vất vả quanh năm. Đến kỳ nghỉ Hè, hãy để cho nó được tận hưởng những ngày nghỉ quý giá”. Một người bố ở Milan bảo: “Các cô giáo đừng trao thêm gánh nặng cho các bậc cha mẹ trong dịp Hè. Chúng tôi đi làm cả ngày, rất mệt mỏi, và đến khi về nhà, không thể thay các thày cô trong việc dạy dỗ chúng được”.

Không ít giáo viên cũng ủng hộ chiến dịch này một cách công khai, cho rằng, bọn trẻ ở Italy phải học nhiều quá. Họ có lý. Một thống kê của Tổ chức Hợp tác và phát triển (OECD) cho thấy, một học sinh 15 tuổi ở Italy phải làm bài tập ở nhà trung bình 9 giờ mỗi tuần, cao gấp đôi số giờ trung bình ở các nước EU.

Chuyện học sinh kêu ca về việc làm bài tập ở nhà quá nhiều đã từng trở thành chủ đề bàn luận trong... Quốc hội Italy. Francesco Tonucci, một nhà nghiên cứu giáo dục thì nói trên ti-vi, đại ý rằng, việc giao bài tập về nhà “không giúp gì nhiều cho bọn trẻ”. Theo ông, mùa Hè là mùa để bọn trẻ “vận động và tích lũy kinh nghiệm sống”. Một giáo viên khác thì khuyên các gia đình hãy tạo điều kiện cho bọn trẻ được tập luyện thể thao, đi dã ngoại cùng gia đình đến các nơi có không gian, có thiên nhiên cây cỏ, tạo điều kiện cho chúng đọc sách và tiếp cận thêm về nghệ thuật cũng những gì liên quan đến xã hội.

Các cuộc tranh cãi vẫn tiếp diễn và trở nên nóng bỏng mỗi khi mùa Hè tới. Hiện tại, đa phần các giáo viên và trường học ở Italy vẫn ủng hộ việc giao bài tập về nhà vào dịp Hè. Bọn trẻ vẫn sẽ phải học, và trách nhiệm của các gia đình là làm thế nào để chúng không quên đi các kiến thức, trong khi vẫn phải tạo điều kiện cho chúng chơi.

Một nhà nghiên cứu giáo dục đã đưa ra một giải pháp: bọn trẻ sẽ vẫn làm bài tập, nhưng giáo viên và cha mẹ hãy bảo bọn trẻ, hoặc đưa cho chúng, một cuốn sổ tay, rồi hướng dẫn, hoặc cùng với làm với chúng việc ghi chép vào đó và dán những tấm ảnh ghi lại những kỷ niệm, những sự kiện buồn vui, những nhân vật mà chúng đã gặp trong dịp Hè. “Hãy làm như thế để mùa Hè của bọn trẻ có ý nghĩa” - bà nói - “Như thế, bọn trẻ sẽ có những câu chuyện để kể khi tới lớp sau khi mùa Hè kết thúc, và đó cũng là cách để chúng ta, các bậc phụ huynh, lớn lên cùng với chúng”.

Con gái tôi cũng đã có một cuốn sổ như thế.

Hẹn gặp lại anh chị trong các thư sau.

Trương Anh Ngọc (từ Rome, Italy)
Thể thao & Văn hóa Cuối tuần