Tình yêu và trách nhiệm với Hà Nội

(giaidauscholar.com) - Báo giới, bè bạn, và những gương mặt được đề cử đã có mặt từ rất sớm tại Trung tâm Thông tấn Quốc gia (số 5 Lý Thường Kiệt, Hà Nội) trong lễ trao giải sáng qua 29/8. Đây là lần thứ 11, giải thưởng mang tên người họa sĩ lớn của Hà Nội được tổ chức.

• HÌNH ẢNH: Toàn cảnh Lễ trao giải thưởng Bùi Xuân Phái lần thứ 11 năm 2018
• Giải thưởng Bùi Xuân Phái: Dòng chảy của những tình yêu Hà Nội vẫn không ngừng lớn mạnh
• Bảng vàng Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì Tình Yêu Hà Nội từ 2008 - 2018

Và, trong lời phát biểu chào mừng lễ trao giải, ông Nguyễn Đức Lợi, Uỷ viên Trung ương Đảng, Tổng giám đốc Thông tấn xã Việt Nam đã biểu dương những nỗ lực của báo Thể thao và Văn hóa, trong bối cảnh kinh tế báo chí khó khăn ngày nay, nhưng vẫn tiếp tục duy trì và phát triển được giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội, một giải thưởng có ý nghĩa xã hội và nhân văn sâu sắc. Ông gửi lời cảm ơn UBND TP Hà Nội luôn có sự quan tâm, ủng hộ giải thưởng này. Đặc biệt, ông cũng gửi lời cảm ơn gia đình cố họa sĩ Bùi Xuân Phái đã luôn tin tưởng, "chọn mặt gửi vàng" để cùng báo Thể thao & văn hóa đứng ra vinh danh những "tình yêu Hà Nội".

"Kỷ lục" của tình yêu

Và ở lần tổ chức thứ 11, giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì Tình yêu Hà Nội lại chứng kiến một mùa vụ "bội thu", khi có tới 6 cái tên cùng được vinh danh (tăng 2 giải so với thông lệ). Đây là lần thứ 2 liên tiếp, giải thưởng mang tên người họa sĩ lớn của Hà Nội chạm tới con số này.

Như lời chia sẻ của Tổng biên tập báo TT&VH Lê Xuân Thành (Trưởng BTC giải) trong lời khai mạc, khi mới thành lập giải cách đây 11 năm, báo TT&VH từng có thoáng lo ngại: Liệu hàng năm có liên tục xuất hiện những con người “vì tình yêu Hà Nội” hay không để BTC lập hồ sơ, đề cử và trao giải? Liệu việc trao mãi có đến ngày sẽ “hết vốn” đề cử?”

Để rồi, với thực tế đang diễn ra – khi không chỉ danh sách các giải thưởng mà số lượng các đề cử cũng "nhảy vọt" theo thời gian – chúng ta mới nhận ra: dưới lớp vỏ của cuộc sống đời thường vất vả xô bồ ngày hôm nay, những tình yêu Hà Nội vẫn còn nguyên đó, như một mạch chảy ngầm, bền bỉ cùng thời gian.

Vô cùng đa dạng, tình yêu ấy có thể đến từ mọi lứa tuổi, từ mọi thành viên trong cộng đồng những người đang sống ở Hà Nội hoặc đang hướng về Hà Nội dẫu ở rất xa... Đó có thể là những chuyên gia, văn nghệ sĩ, nhưng cũng có thể là những gương mặt tưởng như rất đỗi bình thường.

Quả vậy, trong những gương mặt xuất hiện tại lễ trao giải, người ta thấy có PGS Nguyễn Văn Huy – người được biết tới như một chuyên gia lớn về bảo tàng - và có cả ông Quách Văn Địch – một công dân Hà Nội bình thường, nhưng lại làm cái việc tưởng như "bất thường": từ chối những khoản tiền rất lớn để kiên tâm "theo đuổi" việc hiến tặng 2 chiếc mỏ neo cổ cho những người dân Hà Nội thưởng lãm.

Hoặc, bên cạnh nhà nghiên cứu Nguyễn Bá Đạm với sự minh mẫn ở tuổi ngót nghét 100, là Trưởng đại diện quỹ Korea Foundation, ông Woo Hyoung Min, - người đóng vai trò quan trọng trong việc cùng các họa sĩ trẻ Hàn Quốc phối hợp với UBND quận Hoàn Kiếm, Chương trình UN-Habitat tạo nên một "phố bích họa Phùng Hưng"...

Họ chính là minh chứng về "mạch ngầm" tình yêu với Thủ đô.

Trách nhiệm với Hà Nội

Một chút tiếc nuối xuất hiện trong lễ trao giải: vì lý do sức khỏe (vừa nhập viện vài hôm trước), nhà thơ Phan Vũ không thể có mặt tại đây. Tương tự, cựu đại sứ Pháp tại Việt Nam Jean Noel Poirier cũng vắng mặt, do khoảng cách quá lớn về địa lý.

Thế nhưng, khi bài hát Em ơi! Hà Nội phố được phát tại lễ trao giải, khoảng trống từ Phan Vũ đã bị khỏa lấp phần nào. Cùng im lặng lắng nghe 21 câu thơ của ông (được nhạc sĩ Phú Quang phổ nhạc) trong tổng số 443 câu của bài thơ "Em ơi, Hà Nội phố", những người có mặt trong khán phòng đều bồi hồi trước sự trân trọng và xúc cảm mà nhà thơ dành cho Hà Nội của mình. Những câu thơ ấy, ông viết từ cách đây 46 năm, trong những ngày khốc liệt nhất của Hà Nội dưới làn bom Mỹ...

Và cùng với Phan Vũ, chủ nhân của giải thưởng khác cũng khiến cử tọa xúc động- khi "tình yêu Hà Nội" của mình được tôn vinh.

"Tôi luôn cố gắng làm cho Hà Nội mỗi ngày một đẹp hơn" – đó là lời phát biểu giản dị và rất chân thành từ đáy lòng nhà giáo, nhà nghiên cứu Nguyễn Bá Đạm. Bước chân run run lên bục vinh danh, cụ bảo rằng mình đang cố gắng – và sẽ cố gắng - để tháng nào cũng có những bài viết mới về Hà Nội, từ khối kiến thức mà cụ tích lũy trong gần một thể kỷ sống của mình.

"Tôi tặng 2 mỏ neo cổ cho Hà Nội, bởi tôi là người dân của thành phố này" – ông Quách Văn Địch cũng có lời chia sẻ giản dị như vậy. "20 năm qua, kể từ khi có được chúng, tôi vẫn luôn mong tặng 2 mỏ neo cho các bảo tàng, để mọi người dân Hà Nội có thể chiêm ngưỡng và hiểu rằng từ xa xưa, thành Thăng Long cổ đã có một lịch sử đặc biệt thế nào. Xem chúng, nghĩ về quá khứ, tôi mong mỗi người đều thấy trân trọng hơn với vùng đất Hà Nội mà mình đang sống."

Còn với PGS Nguyễn Văn Huy, ông khá khiêm tốn khi khẳng định rằng, mình chỉ là người đại diện của cả một cộng đồng những nhà khoa học và những công dân quan tâm tới số phận của khu di chỉ khảo cổ học Vườn Chuối. "Tôi nghĩ, giải thưởng này chính là sự khuyến khích với tất cả chúng ta, để chúng ta cùng chung tay cố sức hơn nữa trong việc giữ gìn những vốn di sản gắn với lịch sử Hà Nội" – PGS Huy nói – "Bởi lịch sử Hà Nội chính là yếu tố làm nên nét đẹp, làm nên chiều sâu văn hóa của thành phố này".

Nghĩa là, một cách tự nhiên, trong lời phát biểu của mình, chủ nhân các giải thưởng đều dành thời gian để chia sẻ về một khái niệm luôn đi cùng tình yêu: trách nhiệm – mà ở đây là trách nhiệm tự thân với Hà Nội.

Và, cũng như những tình yêu ấy, trách nhiệm với Hà Nội cũng là một thông điệp mà chúng ta hi vọng có thể lan tỏa từ giải thưởng mang tên Bùi Xuân Phái năm nay. Như lời Tổng biên tập Lê Xuân Thành, những đề cử ở giải thưởng này đã tác động mạnh mẽ đến suy nghĩ của những người tổ chức giải về trách nhiệm xã hội của mình. Và, đó là lý do để TT&VH luôn quyết tâm phát triển Giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội lớn mạnh hơn trong tương lai, như một người bạn đồng hành với những tình yêu ấy...

Anh Bảo

Giải thưởng Bùi Xuân Phái: Dòng chảy của những tình yêu Hà Nội vẫn không ngừng lớn mạnh

Lễ trao giải Bùi Xuân Phái – Vì Tình yêu Hà Nội lần 11 – năm 2018 do báo Thể thao và Văn hóa (Thông tấn xã Việt Nam) và Quỹ Bùi Xuân Phái tổ chức diễn ra sáng nay (29/8) tại Trung tâm Thông tấn Quốc gia (số 5 Lý Thường Kiệt, Hà Nội).