Bê bối tham nhũng ở FIFA: Chủ tịch Sepp Blatter có thể bị bắt giữ và truy tố?

(giaidauscholar.com) - Các công tố viên Mỹ đã tuyên bố phát hiện ra hàng loạt hoạt động phi pháp khi điều tra tham những ở LĐBĐ thế giới FIFA. Trong khi đó, các công tố viên Thụy Sĩ nói họ đã mở điều tra về các chiến dịch chạy đua giành quyền đăng cai World Cup 2018 và 2022.

Chuyên gia của ESPN Gabriele Marcotti giải thích chi tiết về vụ việc.

* Những cuộc lục soát bất ngờ vào tảng sáng. FBI. Hàng trăm triệu đô-la tiền hối lộ riêng ở  Copa America 2016. Cảnh sát Thụy Sĩ vào trụ sở FIFA để lấy tài liệu và hồ sơ. Hai phó chủ tịch FIFA đã bị bắt. Chuyện gì đang xảy ra?

- Câu trả lời ngắn gọn là Bộ tư pháp Mỹ đã truy tố 14 người vì các hành vi sai trái và 9 trong số đó là những quan chức FIFA, đương chức hoặc đã thôi việc. Điều thuận tiện là họ ở một chỗ cùng lúc, Zurich, nơi Đại hội FIFA đang diễn ra. Phía Mỹ đã sử dụng thỏa thuận dẫn độ để yêu cầu cảnh sát Thụy Sĩ bắt giữ các nghi phạm.

Trong khi đó, Cơ quan tổng công tố Thụy Sĩ, có thể là hợp tác với Bộ tư pháp Mỹ, cũng đã mở điều tra về “những cá nhân chưa tiết lộ danh tính” bị tình nghi rửa tiền, hoạt động tội ác có tổ chức liên quan tới việc trao quyền đăng cai World Cup 2018 và 2022. Đó là hai cuộc điều tra riêng rẽ, một ở Thụy Sĩ và một ở Mỹ.

* Tại sao mất nhiều thời gian như thế cảnh sát Thụy Sĩ mới ra tay? Những cáo buộc đã được đưa ra từ khi cuộc vận động bắt đầu 5 năm trước?

- Nói ngắn gọn, FIFA đã trao cho phía Thụy Sĩ bản “báo cáo Garcia” dài 350 trang, do cựu công tố Mỹ Michael J. Garcia thực hiện trong một cuộc điều tra độc lập các hoạt động tham nhũng ở FIFA. Đó là vào giữa tháng 11. Nhưng tôi có thể phỏng đoán là việc Bộ tư pháp Mỹ ra tay đã mở đường cho phía Thụy Sĩ. Theo các nguồn tin của tôi, nhiều giới chức cấp cao Thụy Sĩ đã bắt đầu bực bội vì hình ảnh xấu mà FIFA tạo ra.

* Nhưng tại sao Mỹ lại liên quan ở đây?

- Vì rất nhiều cáo buộc liên quan tới CONCACAF, LĐBĐ Bắc-Trung Mỹ và Caribe, có trụ sở tại Miami. Nhiều công ty tiếp thị và quảng cáo thể thao cũng bị cáo buộc có liên quan. Phía Mỹ đã dõi theo từ lâu và tiền có thể chảy qua các doanh nghiệp Mỹ hoặc qua đất Mỹ. Đó là sự liên quan của Mỹ.

Sepp Blatter và FIFA chịu nhiều tai tiếng vì trao quyền đăng cai World Cup 2022 cho Qatar

* Vậy là một buổi sáng họ thức dậy và nói hãy đi điều tra bóng đá nào?

- Không hẳn. Tất cả đều có khởi đầu, trong vụ này là một vụ trốn thuế liên quan tới Chuck Blazer. Ông này là cựu quan chức LĐBĐ Mỹ từng là Tổng thư ký CONCACAF và thành viên Ủy ban điều hành (Exco) FIFA. Ông này đã nhận tội trước tòa và chấp nhận hợp tác để được giảm án. Còn một người nữa tên là Jose Hawilla, sáng lập của công ty tiếp thị thể thao Traffic. Ông này bị truy tố rất nhiều tội danh.

Khi điều tra CONCACAF và Traffic, Bộ tư pháp Mỹ nói họ thu thập được các bằng chứng về tội phạm có tổ chức, bao gồm tình nghi tham nhũng liên quan tới việc giành quyền đăng cai World Cup 2010, cuộc bầu cử Chủ tịch FIFA 2011 và Copa America 2016, sẽ được tổ chức ở Mỹ và theo lời nhà chức trách, liên quan tới các vụ hối lộ lên đến 110 triệu USD.

* Những điều này có nghĩa gì với FIFA và Chủ tịch Sepp Blatter? FIFA dự kiến sẽ tổ chức bầu cử thứ Sáu này. Blatter đang tranh cử với Hoàng thân Ali Bin Al Hussein, Chủ tịch LĐBĐ Jordan và Phó chủ tịch FIFA phụ trách châu Á.

- FIFA nói trong cuộc họp báo hôm thứ Tư là cuộc bầu cử vẫn sẽ diễn ra, nhưng tôi không chắc lắm…

* Tại sao?

- Trước hết, một số người bị truy tố là những quan chức cấp cao của FIFA hay những người đại diện cho một trong 209 thành viên của FIFA bỏ phiếu bầu chủ tịch. Như người phát ngôn của FIFA Walter De Gregorio đã nói: “Họ không ở đó thì họ không được bỏ phiếu”. Ủy ban đạo đức của FIFA giờ sẽ phải quyết định làm gì tiếp theo: Họ sẽ không được bỏ phiếu? Hay được tại ngoại bỏ phiếu? LĐBĐ họ đại diện có còn một phiếu không? Tất cả đều cần thời gian, và Blatter đang cần thời gian hơn bao giờ hết.

* Tại sao?

- Trước hết, ông ấy cần nghĩ cách phản ứng ra sao. Trước kia FIFA luôn phớt lờ và nói họ hài lòng được các cơ quan công quyền giúp làm trong sạch tổ chức. Nhưng nhiều người ủng hộ Blatter đang rơi rụng như sung và điều đó không hay chút nào. Ông vẫn có được cơ sở ủng hộ mạnh mẽ ở FIFA, bên ngoài châu Âu, nhưng giờ nhiều người sẽ sợ. Họ không biết Bộ tư pháp Mỹ còn những lá bài gì. Họ ngồi ở Zurich, nhưng ai dám nói chắc mình không phải là người tiếp theo? Thêm vào đó, nhiều người sợ sẽ ủng hộ nhầm ứng viên.

Walter De Gregorio nhận nhiều câu hỏi trong cuộc họp báo ở Zurich

* Nhưng tại sao Blatter phải lo lắng? Ông ấy không bị truy tố?

- Không, nhưng Bộ tư pháp Mỹ đã hứa sẽ “còn nữa”. Ngay cả nếu Blatter bị truy tố, ra tòa và được tuyên vô tội thì cũng đã rất mất mặt với ông rồi. Đồng nghiệp Lester Munson của tôi còn khuyên Blatter phải nhanh chóng thuê một luật sư bào chữa tội hình sự.

* Còn cuộc điều tra của Thụy Sĩ thì sao? Liệu điều đó có nghĩa chúng ta sẽ không có World Cup tổ chức ở Nga hay Qatar?

- Ai mà biết được? Còn tùy thuộc họ phát hiện ra gì.

* Ý kiến của anh thì sao?

- Tôi cho rằng cuộc bầu cử thứ Sáu vẫn tiếp tục, Blatter sẽ thắng lớn và làm Chủ tịch FIFA nhiệm kỳ thứ 5, còn các vụ việc tại tòa án sẽ kéo dài rất lâu và một vài nhân vật cộm cán của FIFA có thể bị tuyên án, nhưng ở vị trí cao nhất thì vẫn vậy. Nhưng tôi cũng muốn lạc quan hơn. Họ có thể dàn xếp một thỏa thuận Blatter từ chức và làm Chủ tịch danh dự của FIFA. Ông ấy vẫn có thể đi vòng quanh thế giới gặp các nguyên thủ quốc gia và thậm chí nhận là mình đã cải tổ FIFA. Đổi lại, các cuộc bầu cử sẽ cởi mở và luật lệ của tổ chức sẽ minh bạch và chặt chẽ hơn, điều mà FIFA đã cần bấy lâu nay.

* Khả năng đó có cao không?

- Không, nhưng tôi là người hay mơ mộng mà.

Trần Trọng
Theo ESPN