Ngẫm ngợi cuối tuần: Thương rừng

20/11/2016 06:50 GMT+7

(giaidauscholar.com) - Năm nay, mưa lụt lu bù, trong đó miền Trung bị nặng nhất. Nhiều người cho rằng, có một phần nguyên nhân từ việc "xả lũ" của các nhà máy thủy điện. Lo ngại cũng không phải là không có cơ sở, mặc dù việc xả lũ cuối cùng vẫn là "đúng quy trình".

Bởi với rẻo đất bề rộng có chỗ chỉ 50km mà một dòng sông có khi bị cắt khúc đến mấy cái thủy điện. Chưa kể còn bao nhiêu những hoạt động kinh tế khác cũng tác động tiêu cực đến môi trường, rừng núi.

Câu chuyện thủy điện phát triển ồn ào trong thập kỉ qua như cơn mộng du trên khắp đất nước. Cái gọi là làm thủy điện để điều hòa nguồn nước đôi khi chỉ là cái cớ. Bây giờ, rừng đầu nguồn bị phá tan nát, giá có phá đập đi trả lại dòng sông cho thiên nhiên thì cũng phải bao nhiêu năm nữa mới rừng đầu nguồn mới  phục hồi được…

Tôi nhớ lại cách đây trên 10 năm lên Sàng Ma Sáo, một xã giáp biên với Trung Quốc, ở huyện Bát Xát, Lào Cai. Người dẫn đường ngửa cố chỉ một dãy núi cao chất ngất trước mặt bảo: Đường đi hơi khó, nhưng lên được thì sẽ thấy nhiều cái hay…


Đường dây diều. Trong nắng ban mai, đứng dưới suối Mương Hum ngửa mặt nhìn lên, thì ngay từ chân dốc những làn sóng ruộng bậc thang trên cao sóng sánh nước như muôn vàn miếng gương nhỏ đang chuyển động. Đang mùa nước đổ. Đi non buổi sáng thì những chùm ruộng bậc thang ở trên trán ban sáng thì nay nó đã dưới chân mình. Nước róc rách tràn theo các ống dẫn từ ruộng bậc thang trên xuống ruộng bậc thang dưới, giữ cho bình độ nước luôn bảo đảm đủ cho cây lúa mà không phá bờ.

Nhưng cái đáng nói ở đây là nước cho ruộng được chảy từ trong rừng đại ngàn trên đỉnh núi chảy xuống, kể cả mùa Đông khô hạn những mạch nước từ bên vách núi vẫn tuôn chảy, dù ít hơn nùa mưa.

Trước đây, lụt trong những ngày mưa dài thì có nhưng nước lên từ từ. Còn lũ thì không ào ạt như hiện nay. Rừng đầu nguồn, cây rừng dày đặc và thảm cỏ trên mặt rừng và lớp mùn dày làm cho khả năng giữ nước tuyệt vời.

Dân sở tại thì sống cùng thiên nhiên, còn người đến phá rừng, lấy đất rừng vào mục đích khác thì đâu phải dân sở tại… Họ đâu có sống cùng thiên nhiên mà là đến để khai thác thiên nhiên, bắt thiên nhiên đẻ ra tiền.

“Ăn của rừng, rưng rưng nước mắt”, lẽ đời là thế. Nhưng ở đây gánh  hạn rừng lại là người sở tại. Rưng rưng nước mắt nào họ có được ăn. Người ta ăn ốc, còn dân sở tại đổ vỏ! Chỉ như ở Sảng Ma Sáo, người ta sống cùng rừng, người ta không băm nát các dòng chảy để be bờ đáp đập thủy điện, con người và thiên nhiên cùng được hưởng sự yên bình bên nhau.

Tôi thương rừng núi, thấy không thể cứ mãi khai thác thiên nhiên như thế này. Mà liệu còn bao nhiêu sông suối chưa ngăn?

Bài và tranh minh họa: Đỗ Đức
Thể thao & Văn hóa Cuối tuần

Tags:
Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm