Ngẫm ngợi cuối tuần: Nhận đồ cung tiến dễ thành tai họa

23/05/2015 07:22 GMT+7

(giaidauscholar.com) - 1. Thi thoảng lại có tin di tích a, b, c được xếp hạng… Cái thì cấp quốc gia, cái thì tầm thế giới. Ngoài ra còn khá nhiều di tích xếp hạng cấp tỉnh.

Thi thoảng lại nhận được tin di tích này trùng tu, di tích kia tôn tạo, chí ít bảo trì, chống xuống cấp.

Khi một di tích được tôn vinh thì tùy mức độ, thể nào cũng có được một nguồn kinh phí, có thể từ ngân sách Nhà nước, có thể là từ nguồn xã hội hóa, chẳng ít thì nhiều… để làm cái việc người ta thường làm gọi là là trùng tu, tôn tạo, hay bảo trì gì đó, chứ ai tôn vinh suông bao giờ… Nghĩa là sự tôn vinh luôn kéo theo các quyền lợi về vật chất.

Tuy nhiên, sau khi có tiền để trùng tu, một số di tích bắt đầu biến dạng từng phần, thậm chí có thể bị xóa sổ để di tích mới ra đời.

Có quá nhiều ví dụ về di tích mới ra đời trên nền di tích được tôn vinh trong mấy chục năm qua. "Dã man" như cổng thành nhà Mạc ở Tuyên Quang năm nào: Từ một phế tích khá ấn tượng trong phố bị biến thành một "cái lò gạch" xây mới toanh với dây xích, cọc sắt vây quanh.

Cách đây không lâu, một số hạng mục chùa Trăm gian cũng bị dỡ xuống làm mới như thế.

Nói chung, một số di tích mỗi khi được tôn vinh và có kinh phí tu bổ thì nguy cơ bị tàn phá là rất lớn.

2. Có một ý kiến khá hài hước, nhưng đáng để chúng ta suy ngẫm: Hãy dừng ngay việc lấy tiền từ ngân sách dành cho việc tu bổ di tích, dứt khoát không chi một xu nào từ ngân sách nữa, cho “chết lâm sàng” tất cả những dự án trùng tu cùng đội ngũ thi công. Dừng lại để họ có thời gian tĩnh tâm hiểu rõ thế nào là phục chế, tu sửa, bảo trì. Đến khi họ biết làm cho đúng thì may ra di sản sẽ còn.

Cùng với việc đó, các địa phương không được nhận cung tiến vật thể lạ (dù của ông lớn, bà bé nào) để đem vào bày trong di sản dù là di sản cấp tỉnh hay cấp quốc gia, hoặc cấp thế giới.

Trùng tu dễ xảy ra tai họa, nhận đồ cung tiến cũng dễ thành tai họa. Chuyện tuy lạ nhưng có thật ở nước ta!

Hãy để cho di sản nguyên vẹn. Làm ơn đi!

Bài và ảnh: Đỗ Đức (họa sĩ)
Thể thao & Văn hóa

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm